Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2017r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Janusz Adamski

Sędziowie: SO Jacek Wojdyn

SO Marcin Rudnik (spraw.)

Protokolant: sekr. sąd. Magdalena Majewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w P. Moniki Miłosz oraz
oskarżyciela publicznego z Urzędu Celno – Skarbowego w Ł. M. B.

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2017r.

sprawy J. M. i A. M.

oskarżonych o przestępstwo skarbowe z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 9 § 2 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku (VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P.) z dnia 14 lipca 2017r. wydanego w sprawie VII K 101/16

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

2.  zasądza od oskarżonych J. M. i A. M. na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 3.620 (trzy tysiące sześćset dwadzieścia) złotych tytułem opłaty za II instancję oraz kwoty po 20 (dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z postępowaniem odwoławczym.

Sygn. akt II Ka 255/17

UZASADNIENIE

J. M. oraz A. M. zostali oskarżeni o dokonanie przestępstwa skarbowego z art. 54 §1 kks w zw. z art. 9 §2 kks w zw. z art. 37 §1 pkt 1 kks, polegającego na tym, że wspólnie i w porozumieniu ze sobą nie wcześniej niż od dnia 7 września 2015 r. do dnia 13 października 2015 r. w miejscowości (...), pow. (...) produkowali, przy wykorzystaniu dwóch maszyn do cięcia liści tytoniowych, wyroby akcyzowe w postaci tytoniu do palenia w ilości 1856 kg, przy czym 766 kg stanowił wyrób gotowy i uchylając się od opodatkowania, nie ujawnili tego przedmiotu opodatkowania Naczelnikowi Urzędu Celnego II w Ł., przez co narazili na uszczuplenie podatek akcyzowy dużej wartości o łącznej kwocie 1072128,00 złotych.

Wyrokiem z dnia 14 lipca 2017 roku wydanym w sprawie VII K 101/16 Sąd Rejonowy w Łasku (VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w P.) w miejsce zarzucanego oskarżonym czynu uznał J. M. oraz A. M. za winnych dokonania czynu wyczerpującego dyspozycję art. 54 § 1 kks w zw. z art. 9 § 2 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks polegającego na tym, że w dniu 13 października 2015 r. w miejscowości (...), pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, produkowali przy wykorzystaniu dwóch maszyn do cięcia liści tytoniowych, wyroby akcyzowe w postaci tytoniu do palenia w ilości 1.856 kg, przy czym 766 kg stanowił wyrób gotowy - tytoń do palenia, zaś 1090 kg susz tytoniowy i uchylając się od opodatkowania, nie ujawnili tego przedmiotu opodatkowania Naczelnikowi II Urzędu Celnego w Ł., przez co narazili na uszczuplenie podatek akcyzowy dużej wartości o łącznej kwocie 1.072.127,20 zł i za ten czyn na podstawie art. 54 § 1 kks w zw. z art. 38 § 2 pkt 1 kks i w zw. z art. 23 § 1 i § 3 kks wymierzył:

a)  A. M. karę 5 miesięcy pozbawienia wolności i karę 250 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 70 złotych,

b)  J. M. karę 5 miesięcy pozbawienia wolności i karę 250 stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki na kwotę 70 złotych.

Jednocześnie ba podstawie art. 69 §1 i §2, art. 70 § 1 kk w zw. z art. 20 § 2 kks Sąd I Instancji wykonanie orzeczonych kar pozbawienia wolności zawiesił na okres próby 3 lat, a na poczet orzeczonych kar grzywny zaliczył oskarżonym:

a)  A. M. jeden dzień zatrzymania w dniu 13 października 2015 r. od godz. 11.30 do godz. 20.10,

b)  J. M. jeden dzień zatrzymania w dniu 13 października 2015 r. od godz. 11.30 do godz. 20.00,

jako równoważne 2 stawkom dziennym grzywny.

Ponadto na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 kk w zw. z art. 20 § 2 kks Sąd nałożył na obu oskarżonych obowiązek wykonywania pracy zarobkowej.

Wskazanym wyrokiem sąd rozstrzygnął także o dowodach:

a)  orzekając na podstawie art. 30 §2 kks w zw. z art. 29 pkt 1 kks i w zw. z art. 54 §1 kks przepadek i zarządzając zniszczenie przedmiotów w postaci:

-

1.031 kg liści tytoniu w kartonach, zarejestrowanych w Prokuraturze Rejonowej w P. pod nr (...)

-

59 kg liści tytoniu w workach, zarejestrowanego w Prokuraturze Rejonowej w P. pod nr (...)

-

766 kg tytoniu do palenia, zarejestrowanego w Prokuraturze Rejonowej w P. pod nr (...)

przechowywanych w magazynie depozytowym Izby Celnej w Ł. za pokwitowaniem nr(...),

b)  orzekając na podstawie art. 30 §2 kks w zw. z art. 29 pkt 2 kks i art.54 §1 kks przepadek przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa w postaci:

-

36 sztuk noży do cięcia tytoniu, zarejestrowanych w Prokuraturze Rejonowej w P. pod nr Drz 60/16,

-

jednej sztuki wagi elektronicznej, zarejestrowanej w Prokuraturze Rejonowej w P. pod nr Drz 61/16,

-

2 sztuk maszyn do cięcia tytoniu, zarejestrowanych w Prokuraturze Rejonowej w P. pod nr Drz 62/16,

-

kompresora S., zarejestrowanego w Prokuraturze Rejonowej w P. pod nr Drz 63/16,

przechowywanych w magazynie depozytowym Izby Celnej w Ł. za pokwitowaniem nr PL/MF/ (...).

Ponadto zwolnił oskarżonych od zapłaty kosztów sądowych i przejął je na rachunek Skarbu Państwa.

W ustawowym terminie apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonych zaskarżając go w całości oraz zarzucając:

1)  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na wydanie zaskarżonego wyroku, a to przede wszystkim:

a)  naruszenie art. 7 kpk, poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego bez przedstawienia procesu rozumowania oraz argumentów, jakie przywiodły do uznania ich za wiarygodne, w zw. z art. 5 § 2 kpk poprzez wydanie wyroku skazującego pomimo rozlicznych wątpliwości, w zw. z art. 424 kpk poprzez brak należytego uzasadnienia, w szczególności:

-

nieustalenie przez Sąd I instancji czy towar zabezpieczony w miejscowości (...) stanowił przedmiot opodatkowania podatkiem akcyzowym;

-

nieustalenie przez Sąd I instancji wagi zabezpieczonego towaru;

-

nieprawidłowe wyliczenie kwoty narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego, bez uwzględnienia rodzaju stawek podatkowych i oparcie rozstrzygnięcia w tym zakresie na podstawie załączonego protokołu taryfikacji celnej i wyceny przedmiotów przestępstwa skarbowego - zawierającej błędne kody (...);

-

bezzasadne uznanie za wiarygodne kserokopii odręcznych zapisków funkcjonariusza Urzędu Celnego przyjmującego towar na magazyn, i ustalenie na tej podstawie rodzaju i wagi zabezpieczonego towaru;

-

bezzasadne uznanie za wiarygodne zeznań świadków: T. G., który jedynie przyjmował pudelka na magazyn i poddał je oględzinom zewnętrznym zaś nie ustalił ich zawartości a także świadka W. G., który nie posiada wiadomości specjalnych z zakresu tytoniu, a sporządzony przez niego protokół taryfikacji celnej pozbawiony jest konkretnego wyliczenia ilości i wartości towaru, zwłaszcza, że zawiera nieprawidłowe kody (...);

-

nieuwzględnienie konsekwentnych wyjaśnień oskarżonych, którzy spójnie wskazywali, że nie wiedzieli, iż tną liście tytoniu;

b)  art. 170 § 1 pkt 1 i 5 k.p.k. poprzez bezzasadne oddalenie wniosków dowodowych obrońcy oskarżonych o ponowne oględziny zabezpieczonego towaru celem ustalenia jakiego rodzaju tytoń został zabezpieczony, o jego zważenie oraz o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia czy zabezpieczony materiał dowodowy w całości stanowi towar podlegający opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, a następnie dopuszczenie dowodu z opinii biegłego celem wyliczenia wartości narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego;

c)  dowolnej a nie swobodnej ocenie materiału dowodowego w postaci analizy kserokopii odręcznych zapisków funkcjonariusza- przyjmującego towar na magazyn, oraz jego zeznań, jak również pisma Ministerstwa Finansów Departamentu Podatku Akcyzowego, oraz pisma (...)Skarbowego w Ł. Drugiego D. Dochodzeniowo-Śledczego, które w żadnym stopniu nie pozwalają na ustalenie zarówno rodzaju zabezpieczonego towaru, jego ilości a przede wszystkim wyliczenia wysokości narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego;

d)  bezzasadne i nieuprawnione ustalenia w zakresie sprawstwa oskarżonych na podstawie przedstawionej kserokopii odręcznych zapisków, których treść nie znajduje potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym;

2)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przypisaniu sprawstwa i winy oskarżonym: A. M. i J. M. w sytuacji gdy czynu tego nie popełnili i brak jest dowodów sprawstwa i winy oskarżonych;

co w konsekwencji doprowadziło do wydania wyroku skazującego, pomimo braku dowodów sprawstwa i winy oskarżonych J. M. i A. M.; wbrew zasadom logicznego i spójnego wewnętrznie rozumowania, pomimo istnienia szeregu wątpliwości i braku jakichkolwiek dowodów, przyjęcie wysokości narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego na podstawie odręcznych zapisków - załączonych do akt sprawy w formie kserokopii, uznanej za „kluczowy" dowód oraz błędnego protokołu taryfikacji celnej i wyceny przedmiotów przestępstwa skarbowego.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonych J. M. i A. M., ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonych nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozważając podniesione w apelacji zarzuty natury procesowej tytułem wstępu należy wskazać, iż ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd meriti w toku rozprawy głównej mogą być skutecznie zakwestionowane, a ich poprawność zdyskwalifikowana, wtedy dopiero, gdyby w procedurze dochodzenia do nich Sąd uchybił dyrektywom art. 7 kpk, pominął istotne w sprawie dowody lub oparł się na dowodach na rozprawie nieujawnionych, sporządził uzasadnienie niezrozumiałe, nadmiernie lapidarne, wewnętrznie sprzeczne bądź sprzeczne z regułami logicznego rozumowania, wyłączające możliwość merytorycznej oceny kontrolno - odwoławczej. Zarzut obrazy przepisu art. 7 kpk i w związku z tym dokonania błędnych ustaleń faktycznych może być skuteczny tylko wtedy, gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający - oceniając dowody - naruszy zasady logicznego rozumowania, nie uwzględni przy ich ocenie wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Ocena dowodów dokonana z zachowaniem wymienionych kryteriów pozostaje pod ochroną art. 7 kpk, i brak jest podstaw do kwestionowania dokonanych przez sąd ustaleń faktycznych i końcowego rozstrzygnięcia, gdy nadto Sąd nie orzeknie z obrazą art. 410 kpk i 424§2 kpk oraz nie uchybi dyrektywie art. 4 kpk.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania i analizując zarzuty podniesione w apelacji Sąd Okręgowy nie stwierdził takich uchybień ze strony Sądu I instancji, które rodziłyby wątpliwości co do merytorycznej trafności zaskarżonego wyroku. Analiza akt przedmiotowej sprawy oraz uzasadnienia wyroku Sądu I instancji prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż Sąd Rejonowy przeprowadził w tej sprawie wszystkie dowody konieczne dla wydania w niej rozstrzygnięcia, jak też zasadnie oddalił wnioski dowodowe obrońcy oskarżonych, należycie przy tym uzasadniając swoje stanowisko w tym zakresie, zaś w uzasadnieniu wyroku w sposób bardzo szczegółowy i wszechstronny ocenił zebrane w sprawie dowody, w sposób przekonujący wskazując, które dowody uznał za wiarygodne i z jakiego powodu, a którym odmówił wiary i dlaczego. Ocena dowodów odpowiada w pełni wymogom określonym w art. 7 kpk, a przy tym w sprawie tej nie wystąpiły jakiekolwiek nie dające się rozstrzygnąć wątpliwości, które należałoby wziąć pod uwagę na korzyść oskarżonych. Wziął przy tym pod uwagę wszystkie okoliczności ujawnione w toku rozprawy głównej, zaś uzasadnienie wyroku spełnia wszelkie wymogi określone w art. 424 kpk.

Analizując apelację oraz jej uzasadnienie można odnieść wrażenie, iż przedmiotowa sprawa charakteryzuje się dużym stopniem trudności, a w jej toku zarówno na etapie postępowania przygotowawczego jak i sądowego popełniono cały szereg błędów, które powodują, iż w sprawie występują liczne wątpliwości i co w konsekwencji musi skutkować uniewinnieniem oskarżonych od postawionego im zarzutu. Tymczasem analiza dowodów zgromadzonych w sprawie, w tym również z uwzględnieniem zasad logiki i doświadczenia życiowego, nie pozostawia nawet cienia wątpliwości co do sprawstwa oskarżonych jeżeli chodzi o zarzucane im przestępstwo skarbowe, wskazuje w sposób oczywisty i nie budzący najmniejszych wątpliwości na zasadność postawionego im zarzutu. Podniesione w apelacji zarzuty stanowią tylko nieskuteczną próbę podważenia prawidłowych ustaleń Sądu I Instancji poprzez wskazywanie, iż występują wątpliwości czy to, co zabezpieczono na posesji w (...) w dniu 13 października 2015r. było tytoniem bądź suszem tytoniowym, jak też jaka była waga zabezpieczonego towaru, jak również że występują wątpliwości co do prawidłowości wyliczenia podatku akcyzowego. Zgromadzone w sprawie dowody nie pozostawiają najmniejszych nawet wątpliwości, co do tego, jaki materiał wówczas zabezpieczono, jaka była jego waga oraz co do świadomości oskarżonych, iż uczestniczyli w produkcji tytoniu. Podkreślić należy, że oskarżeni zostali zatrzymani na gorącym uczynku produkcji nielegalnego tytoniu. Zastano ich przy włączonej i pracującej maszynie do cięcia liści tytoniu, a w tym samym pomieszczeniu znajdowała się jeszcze jedna maszyna do cięcia liści tytoniu, noże do maszyn, waga elektroniczna, kompresor, a także kartony z liśćmi tytoniu oraz tytoń zapakowany w pudłach kartonowych i workach. Podkreślenia również wymaga, że uczestniczący w czynności przeszukania M. W. i W. G. nie mieli wątpliwości, że zabezpieczony towar to był tytoń i susz tytoniowy. Szczególne znaczenie mają w tym wypadku zeznania M. W., który wyraźnie zaznaczył, że czuł zapach tytoniu po wejściu do pomieszczenia, a od zgromadzonych tam liści czuć było woń tytoniu. Brak było przy tym jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania zeznań tych świadków, a podkreślenia również wymaga, że byli to doświadczeni funkcjonariusze. Podnieść także należy, że jak wynika z protokołu przeszukania pomieszczenia gospodarczego (k. 3 – 5) podpisanego przez M. W., a także z zeznań M. W. i W. G. ujawniony towar został zabezpieczony i – co najważniejsze – zważony. Z protokołu przeszukania nie budzącego najmniejszych wątpliwości co do wiarygodności wynikało, że zabezpieczono liście tytoniu w pudłach w ilości 1031 kilogramów, liście tytoniu w workach w ilości 59 kilogramów oraz tytoń w workach w ilości 766 kilogramów. To właśnie ów protokół należy uznać za decydujący i miarodajny dowód na to, jaki towar i o jakiej wadze zabezpieczono, czego skarżący zdaje się nie zauważać podkreślając, iż Sąd I instancji oparł się na odręcznych zapiskach T. G. przyjmującego zabezpieczony towar do magazynu oraz jego zeznaniach. Wskazać należy, że przyjmując towar do magazynu (...) nie miał obowiązku sporządzania jakiegokolwiek dokumentu o charakterze procesowym, ponieważ to w momencie zabezpieczania towaru należy go dokładnie opisać i zważyć oraz sporządzić z tej czynności protokół, a w tym wypadku czynności te zostały wykonane, zaś protokół przeszukania nie budzi wątpliwości co do wiarygodności. Odręczne zapiski T. G. miały służyć tylko jemu w związku z tym, że ciąży na nim odpowiedzialność za to, aby przyjmowany przez niego do magazynu towar odpowiadał rodzajowi i wadze towaru zabezpieczonego w trakcie przeszukania. Sąd Rejonowy słusznie uznał zeznania T. G. i sporządzone przez niego notatki jedynie jako dodatkowe dowody potwierdzające wiarygodność protokołu przeszukania pomieszczeń oraz zeznania W. G. i M. W. co do rodzaju i wagi zabezpieczonego materiału. Nie było przy tym podstaw do kwestionowania zapisków i zeznań T. G. tym bardziej, że korelowały z relacjami W. G. i M. W. i z treścią protokołu przeszukania pomieszczenia. Wszystkie te dowody korelują ze sobą i wzajemnie się uzupełniają nie pozostawiając wątpliwości co do rodzaju i wagi zabezpieczonego towaru. Co również ważne zeznania świadków co do rodzaju zabezpieczonego towaru, a więc że był to susz tytoniowy i tytoń potwierdza także w pełni obiektywny dowód w postaci sprawozdania z badań Izby Celnej w B. – Wydziału Laboratorium (...), co do którego brak jest podstaw do jego zakwestionowania. Badaniu podlegały wprawdzie jedynie próbki pobrane z zabezpieczonego materiału, lecz każdorazowo okazywało się, że próbki pokrojonych liści stanowiły tytoń krojony w paski będący tytoniem do palenia o cechach właściwych dla wyrobu tytoniowego, zaś w przypadku badania próbek zabezpieczonych liści za każdym razem okazało się, że liście te stanowią odżyłowany, nieprzetworzony tytoń, suszony ogniowo – rurowo, przeznaczony w dalszym procesie do produkcji wyrobów tytoniowych. Tym samym dowód ten - nie budzący wątpliwości co do wiarygodności - w pełni potwierdził relacje świadków i treść protokołu przeszukania pomieszczenia. Trudno przy tym wymagać, aby każdy z liści został zbadany laboratoryjnie pod kątem jego składu w sytuacji, w której zabezpieczony towar ważył ponad 1800 kilogramów. Byłoby to wręcz absurdalne i wywoływałoby trudne do wyobrażenia koszty. Postępowanie polegające na zbadaniu pobranych próbek zabezpieczonego materiału należy określić jako w pełni wystarczające do określenia, z czym mieliśmy w tym wypadku do czynienia, tym bardziej w sytuacji, gdy wizualnie był to susz tytoniowy i tytoń oraz towar ten miał zapach tytoniu. Dowody zgromadzone w opisanym wyżej zakresie były w pełni wystarczające do poczynienia w tym zakresie miarodajnych ustaleń faktycznych. Podobnie wbrew zarzutom skarżącego brak jest podstaw do zakwestionowania ustaleń Sądu I Instancji co do wysokości podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie. Skarżący zarzucił, że sporządzony protokół taryfikacji celnej pozbawiony jest konkretnego wyliczenia ilości i wartości towaru oraz zawiera nieprawidłowe kody (...), a także że dokonano nieprawidłowego wyliczenia kwoty podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie. Tymczasem Sąd Rejonowy w zakresie obliczenia podatku akcyzowego oparł się na wyliczeniu narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego z k. 75 – 75v, jedynie pomocniczo biorąc pod uwagę protokół taryfikacji celnej i wyceny przedmiotów przestępstwa skarbowego jako dowód pozwalający na określenie wartości rynkowej zabezpieczonego tytoniu i suszu tytoniowego. Wspomniane wyliczenie, a także protokół taryfikacji celnej w pełni ze sobą korelują i się uzupełniają tworząc logiczną całość, a przy tym zwłaszcza w wyliczeniu z kart 75 – 75v wskazano, na jakiej podstawie poczyniono konkretne wyliczenia co do wartości szacunkowej zabezpieczonego materiału i podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie. Zaznaczenia wymaga, iż jeżeli chodzi o określenie wartości szacunkowej zabezpieczonego tytoniu oraz suszu tytoniowego, a także podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie to wyliczenie z k. 75 – 75v uszczegóławia wyliczenia w tym zakresie podane w protokole taryfikacji celnej wskazując dokładnie, na jakiej podstawie określono wartość szacunkową zabezpieczonego suszu i tytoniu oraz podatek akcyzowy narażony na uszczuplenie. Analiza owego wyliczenia w kontekście obowiązujących przepisów nie pozostawia wątpliwości co do miarodajności tego dowodu. Wskazać należy, iż apelujący nie zauważył, że przepisy, które uzależniały wartość podatku akcyzowego od stopnia wilgotności tytoniu i nadania towarowi określonego kodu CN nie obowiązują od 01 stycznia 2014r. Otóż w ustawie z dnia 08 listopada 2013r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz.U. 2013.1645), która weszła w życie właśnie w dniu 01 stycznia 2014r., znowelizowano ustawę z dnia 08 grudnia 2008r. o podatku akcyzowym (tekst jednolity: Dz.U. 2017.43) i wskazano w art. 99a, iż za susz tytoniowy uznaje się tytoń bez względu na wilgotność, który nie jest połączony z żywą rośliną i nie jest jeszcze wyrobem tytoniowym, zaś podstawą opodatkowania suszu tytoniowego jest ilość tego suszu wyrażona w kilogramach. Wcześniej faktycznie w art. 99 a ustawy o podatku akcyzowym była mowa o tym, że za susz tytoniowy uznaje się tylko suchy tytoń, co faktycznie mogło rodzić wątpliwości, co należy rozumieć pod tym pojęciem i czy w związku z tym należy badać wilgotność tytoniu, a jego wagę badać dopiero po jego wysuszeniu, gdyby był to tytoń wilgotny. Od 01 stycznia 2014r., a czyn oskarżonych został popełniony po tej dacie, w przypadku suszu tytoniowego jego wilgotność nie ma jednak już znaczenia. Tym samym nie było podstaw do badania stanu jego wilgotności, jego suszenia i dopiero wówczas ustalenia jego wagi oraz podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie. Nie można też w świetle zgromadzonych dowodów uznać, ze mamy w tej sprawie do czynienia z wątpliwościami co do stopnia przetworzenia tytoniu decydującego o tym, czy mamy do czynienia z tytoniem czy suszem tytoniowym. Tym samym orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W., na której powołał się skarżący w uzasadnieniu apelacji nie ma żadnego odniesienia do przedmiotowej sprawy. Należy również zaznaczyć, że podnoszona w apelacji i w jej uzasadnieniu kwestia niewłaściwych kodów (...) podanych w protokole taryfikacji celnej również pozostaje bez jakiegokolwiek znaczenia dla tej sprawy w sytuacji, w której wspomnianą wyżej nowelizacją ustawy o podatku akcyzowym, która weszła w życie w dniu 01 stycznia 2014r., a więc przed datą czynu, zmieniono również załącznik numer 3 poprzez dodanie w tymże załączniku po pozycji 10 pozycji 11 w brzmieniu: „bez względu na kod CN – susz tytoniowy”. Kwestia więc podania takich czy innych kodów pozostaje w tym momencie bez najmniejszego znaczenia. Poza tym jeszcze raz należy podkreślić, że najistotniejszym dowodem na określenie podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie było wyliczenie z k. 75 – 75v. A zatem nie można mieć najmniejszych zastrzeżeń do dowodów, które stanowiły podstawę do ustaleń faktycznych w zakresie rodzaju i wagi zabezpieczonego materiału a także do wyliczenia podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie. Sąd I instancji dokonał przy tym szczegółowej analizy tych dowodów, do której nie można mieć najmniejszych zastrzeżeń. W oparciu o te dowody nie pojawiły się jakiekolwiek wątpliwości w opisanym wyżej zakresie i nie było żadnych podstaw, aby uwzględnić wnioski dowodowe obrońcy oskarżonych o ponowne ważenie tytoniu i suszu oraz dopuszczenie dowodu z opinii biegłego czy instytutu na okoliczność, czy zatrzymane dowody stanowią tytoń bądź susz tytoniowy. Sąd Rejonowy zasadnie te wnioski oddalił, a przy tym w sposób szczegółowy i zasługujący na pełną aprobatę uzasadnił swoje decyzje w tym zakresie, w związku z czym za chybiony należy uznać zarzut naruszenia art. 170 kpk poprzez bezzasadne oddalenie tych wniosków dowodowych.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że oskarżeni w toku postępowania przygotowawczego nawet w najmniejszym stopniu nie kwestionowali słuszności postawionych im zarzutów. Podobnie zresztą rzecz miała się na pierwszym terminie rozprawy, na której deklarowali oni nawet wolę dobrowolnego poddania się każe. Do tego czasu ani oskarżeni ani ich obrońca nie widzieli jakichkolwiek podstaw do kwestionowania postawionego zarzutu. Nie kwestionowali ani tego, że oskarżeni uczestniczyli w produkcji tytoniu, że zabezpieczono łącznie 1856 kg tytoniu i suszu tytoniowego, w tym 766 kg gotowego tytoniu i że jest to towar objęty podatkiem akcyzowym. Nie mieli także zastrzeżeń do wysokości wyliczonego i opisanego w zarzucie podatku akcyzowego narażonego na uszczuplenie i nie kwestionowali sprawstwa jeżeli chodzi o przestępstwo skarbowe z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 9 § 2 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks. Dziwi więc już także z tego powodu, że nagle – jak twierdzi skarżący – nie wiadomo, czy towar zabezpieczony w miejscowości (...) stanowił przedmiot opodatkowania podatkiem akcyzowym, nie ustalono wagi zabezpieczonego towaru i nieprawidłowo wyliczono kwotę narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego, bez uwzględnienia rodzaju stawek podatkowych. Trudno też w tej sytuacji uznać za miarodajne późniejsze wyjaśnienia oskarżonych, że nie wiedzieli, iż tną liście tytoniu. Przede wszystkim jednak wcześniejsze rozważania nie pozwalają uznać za zasadne wszystkich podniesionych zarzutów obrazy prawa procesowego, które miały skutkować błędem w ustaleniach faktycznych.

Konkludując Sąd I instancji nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, w tym obrazy art. 7 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 424 kpk i art. 170 kpk, zaś zarzuty w tym zakresie należało uznać za całkowicie bezpodstawne. Podkreślić należy, że oskarżeni i ich obrońca mają prawo oceniać zebrany w sprawie materiał dowodowy odmiennie od orzekającego sądu, co jest przejawem jej prawa do obrony, nie jest jednak zadaniem sądu podzielenie takiej oceny. Jednocześnie skoro Sąd Rejonowy nie naruszył przepisów kodeksu postępowania karnego, w tym zwłaszcza nie dopuścił się żadnych uchybień przy ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, to tym samym nie można mieć również zastrzeżeń do poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, które znalazły oparcie w uznanych za wiarygodne dowodach, a które nie pozostawiały wątpliwości, że J. M. i A. M. dopuścili się popełnienia zarzucanego im czynu. Zachowanie oskarżonych słusznie zostało uznane za wyczerpujące znamiona przestępstwa skarbowego z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 9 § 2 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks polegającego na tym, że w dniu 13 października 2015 r. w miejscowości (...), pow. (...), woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, produkowali przy wykorzystaniu dwóch maszyn do cięcia liści tytoniowych, wyroby akcyzowe w postaci tytoniu do palenia w ilości 1.856 kg, przy czym 766 kg stanowił wyrób gotowy - tytoń do palenia, zaś 1090 kg susz tytoniowy i uchylając się od opodatkowania, nie ujawnili tego przedmiotu opodatkowania Naczelnikowi II Urzędu Celnego w Ł., przez co narazili na uszczuplenie podatek akcyzowy dużej wartości o łącznej kwocie 1.072.127,20 zł. Nie może w tym zakresie nic zmienić zawarta w uzasadnieniu apelacji jednostronna interpretacja przepisów kodeksu karnego skarbowego i ustawy o podatku akcyzowym, która nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia. Pokreślenia wymaga, że Sąd I instancji bardzo szczegółowo wyjaśnił, dlaczego należy przyjąć, iż oskarżeni wyczerpali znamiona przypisanego im przestępstwa skarbowego po dokonaniu stosownych modyfikacji w opisie czynu, a ze stanowiskiem tym należy w pełni się zgodzić. W tym kontekście także pogląd wyrażony w powołanym w uzasadnieniu apelacji orzeczeniu Sądu Najwyższego, zgodnie z którym czynu z art. 54 kks dopuścić się może jedynie osoba, na której ciąży określony ustawą podatkową obowiązek podatkowy, nie może zmienić stanowiska co do słuszności zasadności przypisania oskarżonym przestępstwa skarbowego. Jest to bowiem pogląd odosobniony w kontekście innych orzeczeń Sądu Najwyższego, w tym również orzeczenia przywołanego przez Sąd I Instancji w uzasadnieniu wyroku, a uznanie go za zasadny prowadziłoby do absurdalnych sytuacji, w których osoby produkujące nielegalnie tytoń nie podlegające ustawie podatkowej nie podlegałyby odpowiedzialności karnej. W tym wypadku Sąd I Instancji słusznie przyjął, że podejmując się produkcji wyrobów tytoniowych poza składem podatkowym oskarżeni stawali się podatnikami podatku akcyzowego. Za zupełnie chybiony trzeba również uznać zarzut, iż w sprawie tej należało rozważyć znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu w sytuacji, w której oskarżeni w sposób w pełni świadomy zajmowali się produkcją ogromnej ilości wyrobów tytoniowych narażając na uszczuplenie podatek akcyzowy w wysokości przekraczającej 1 mln złotych.

Uwzględniając regułę z art. 447 § 1 kpk, a więc że apelację co do winy uznaje się za zwróconą przeciwko całości wyroku, obowiązkiem Sądu Okręgowego w Sieradzu było rozważenie, czy kary orzeczone wobec oskarżonych, należy uznać za rozstrzygnięcie rażąco surowe.

Pojęcie rażącej niewspółmierności kary wskazane w art. 438 pkt 4 kpk w związku z jego ocennością było przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego w wielu orzeczeniach. W wyroku z dnia 11 kwietnia 1985r. (V KRN 178/85 , OSNKW z 1995r. Nr 7 – 8, poz. 60) Sąd Najwyższy podkreślił, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Jednocześnie w innym wyroku tego Sądu z dnia 2 lutego 1995r. (II KRN 198/94 – OSNPP z 1995r., z. 6, poz. 18) wskazano przy rozważaniach odnośnie rażącej niewspółmierności kary, iż nie chodzi o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - »rażąco« niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.

W świetle tak ukształtowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz uwzględniając wszystkie okoliczności sprawy kar orzeczonych wobec oskarżonych nie można uznać za rażąco surowe, a wręcz należy stwierdzić, że oskarżeni zostali potraktowani wyjątkowo łagodnie. Przede wszystkim w niniejszej sprawie podkreślenia wymaga skala przestępstwa skarbowego popełnionego przez oskarżonych. Otóż oskarżeni produkowali przy wykorzystaniu dwóch maszyn do cięcia liści tytoniowych, tytoń do palenia w ilości aż 1.856 kg, przy czym 766 kg z tego stanowił już wyrób gotowy, a więc tytoń do palenia, zaś 1090 kg susz tytoniowy. Podatek akcyzowy narażony przez nich na uszczuplenie wyniósł aż 1.072.127,20 złotych a wiec kwotę niezwykle wysoką. W tej sytuacji nawet gdyby orzeczono wobec nich bezwzględne kary pozbawienia wolności, to trudno byłoby je uznać za rażąco surowe. Także orzeczonych kar grzywny nie można uznać za surowe, a tym bardziej w stopniu rażącym, uwzględniając liczbę orzeczonych stawek dziennych i fakt, że wysokość jednej stawki tych grzywien określono na niemal minimalne przewidziane ustawowo kwoty.

Reasumując Sąd Okręgowy, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji obrońcy oskarżonej, na podstawie art. 437§1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

W oparciu o art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 3.620 złotych tytułem opłaty za II instancję (na podstawie art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych - tekst jednolity: Dz.U. z 1983r., Nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami) oraz kwoty po 20 złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z postępowaniem odwoławczym, nie znajdując jakichkolwiek podstaw ich zwolnienia jej z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym. Podkreślenia wymaga, że oskarżeni są młodymi, zdrowymi mężczyznami, nie posiadającymi nikogo na utrzymaniu, a uzyskującymi dochody z prac dorywczych. Tym samym przy choćby odrobinie staranności będą w stanie uzyskać dochody pozwalające na zapłatę tych należności, tym bardziej, że można je rozłożyć na raty. W okolicznościach sprawy trudno zrozumieć rozstrzygnięcie Sądu I Instancji zwalniające ich od kosztów sądowych, w tym zwłaszcza od uiszczenia wydatków, które w tej sprawie były znaczące.