I C 200/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2023-12-07

Sygn. akt I C 200/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Justyna Raj

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2023 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. A., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w S.

przeciwko Szpitalowi Wojewódzkiemu im. (...) S. W. w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. na rzecz powoda M. A., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w S. kwotę:

a)  105 000,00 zł (sto pięć tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia 24 stycznia 2023 roku do dnia zapłaty,

b)  10 667,00 zł (dziesięć tysięcy sześćset sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części.

Sygn. akt I C 200/23

UZASADNIENIE

M. A. wniósł o zasądzenie od Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. kwoty 105 000,00 zł, na którą składają się kwoty: 15 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od 14 grudnia 2020 r. do dnia zapłaty, 15 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 14 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty, 15 000,00 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 14 lutego 2021 r. do dnia zapłaty, 15 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 14 marca 2021 r.
do dnia zapłaty, 15 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od 14 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty, 15 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 14 maja 2021 r. do dnia zapłaty, 15 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 14 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty, a także
o zasądzenie kosztów procesu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda
na jego rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powoda i pozwany szpital łączy umowa nr (...) z 24 grudnia 2019 r. o udzielaniu zamówienia na świadczenia zdrowotne w zakresie lekarskich świadczeń zdrowotnych w oddziale ginekologiczno-położniczym, (bezsporne).

Powód, która prowadzi prywatną praktykę lekarską, na podstawie tej umowy udzielał pacjentom pozwanego szpitala świadczeń zdrowotnych, także
w uzasadnionych przypadkach innych czynności z nimi związanych, (bezsporne).

Poza udzielaniem świadczeń w ramach oddziału ginekologiczno-położniczego, powód w okresie od listopada 2020 r. do maja 2021 r. udzielał również konsultacji na izbie przyjęć, szpitalnym oddziale ratunkowym i innych oddziałach. Do zakresu jego obowiązków należało zatem także przyjmowanie pacjentek zakażonych wirusem (...). Swoje obowiązki wykonywał
w pełnym stroju zabezpieczającym (kombinezony, maski, okulary, buty, rękawiczki, czepki). Śluza była jedynie na oddziale obserwacyjno-zakaźnym, było to wydzielone miejsce między strefą czystą, gdzie personel szpitala ubierał się
w czyste ubrania ochronne a brudną, gdzie personel dokonywał dezynfekcji. Pielęgniarki przebywały po 3 godziny naprzemiennie w strefie czystej i brudnej, lekarze nawet 5 godzin. Ordynator poinformował powoda, że został zgłoszony jako lekarz wykonujący czynności covidowe, zaproponowano mu dodatek
w wysokości 100,00 - 120,00 zł, na co powód nie wyraził zgody. Na początku epidemii na wynik testu oczekiwało się bardzo długo. Niektóre pacjentki były przyjmowane przed uzyskaniem wyniku, następnie izolowane. Zostawały
na oddziale bez względu na zakażenie, jeśli wymagały wykonania zabiegu. Każda pacjentka przyjmowana na oddział ginekologiczno-położniczy była traktowana jako potencjalnie zarażona (...). Nie zawsze była możliwość, aby takie pacjentki izolować. Pacjentka przyjmowana do porodu przebywała na oddziale minimum 2 dni. Nie zmieniały oddziału z powodu zakażenia. Powód pracował
w ordynacji dyżurowej, tj. od 15:00 do 08:00 na oddziale wraz z jeszcze jednym lekarzem, w ordynacji dziennej, przebywało ich więcej. Powód wykonywał świadczenia zdrowotne również w szpitalach w P. i K., tam otrzymywał informację, że miał incydentalny kontakt z zakażoną pacjentką, na podstawie czego składał wniosek o wypłatę dodatku. Nie było problemu z jego uzyskaniem, a miał mniej pacjentek niż w pozwanym szpitalu, (dowód: zeznania powoda
- k. 158 - 158 verte i nagranie rozprawy z 23 listopada 2023 r. - płyta - koperta
- k. 162, minuta od 00:48:40 do 00:57:05 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 142 - 142 verte i nagraniem rozprawy z 5 października 2023 r. - płyta
- koperta - k. 162, minuta od 00:03:55 do 00:26:02; zeznania świadków: I. W. - k. 143 i nagranie rozprawy z 5 października 2023 r. - płyta
- koperta - k. 162, minuta od 00:28:12 do 00:41:38; J. K. - k. 143 verte i nagranie rozprawy z 5 października 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:51:55 do 00:59:11; K. P. - k. 143 verte - 144 i nagranie rozprawy z 5 października 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:59:11
do 01:23:58; Ł. J. - k. 156 verte - 157 i nagranie rozprawy
z 23 listopada 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:11:16 do 00:23:41; zestawienie - k. 22 - 28; wykaz podmiotów - k. 68 - 73)
.

Minister Zdrowia w dniu 30 września 2020 r. (zmieniając tym samym polecenie z 4 września 2020 r.) wydał polecenie Narodowemu Funduszowi Zdrowia przekazania podmiotom leczniczym umieszczonym w wykazie środków finansowych z przeznaczeniem na przekazanie osobom wykonującym zawód medyczny uczestniczącym w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mającym bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2 dodatkowego świadczenia pieniężnego wypłacanego miesięcznie, zwanego dalej „dodatkowym świadczeniem” według zasad określonych w złączniku
do niniejszego polecenia, na podstawie umowy lub porozumienia.

W dniu 1 listopada 2020 r. Minister Zdrowia wydał kolejne polecenie NFZ, zmieniając polecenie z 4 października 2020 r., poprzez dodanie pkt 1a, któremu nadał brzmienie: świadczenie dodatkowe przyznawane jest osobom wykonującym zawód medyczny, które: a) w przypadku osób wykonujących zawód medyczny
w podmiotach leczniczych, o których mowa w pkt 1 ppkt 1 (tj. szpitale (...) poziomu) uczestniczą w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mają bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem (...) (...),
b) w przypadku osób wykonujących zawód medyczny w podmiotach leczniczych, o których mowa w pkt 1 ppkt 2 (tj. w których skład wchodzą jednostki systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego) - udzielają świadczeń zdrowotnych
w jednostkach systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego, o których mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym lub w izbach przyjęć, c) w przypadku osób zatrudnionych
w podmiotach leczniczych, o których mowa w pkt 1 ppkt 3 - wykonują czynności diagnostyki laboratoryjnej w tych podmiotach.

Minister Zdrowia w dniu 25 listopada 2020 r. (zmieniając tym samym polecenie z 4 września 2020 r. zmienione poleceniem z 30 września 2020 r.
i poleceniem z 1 listopada 2020 r.) wydał polecenie Narodowemu Funduszowi Zdrowia przekazania podmiotom leczniczym umieszczonym w wykazie środków finansowych z przeznaczeniem na przekazanie osobom wykonującym zawód medyczny uczestniczącym w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mającym bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2 dodatkowego świadczenia pieniężnego wypłacanego miesięcznie, zwanego „dodatkowym świadczeniem” według zasad określonych w złączniku
do niniejszego polecenia, na podstawie umowy lub porozumienia, (dowód: polecenie z 4 września 2020 r. - k. 29 - 31 verte; polecenie z 1 listopada 2020 r. - k. 32-33; polecenie z 25 listopada 2020 r. - k. 33 verte - 34).

W dniu 20 października 2020 r. Narodowy Fundusz Zdrowia i pozwany szpital zawarli umowę, na mocy której pozwany szpital zobowiązał się
do comiesięcznego wypłacania dodatkowego świadczenia pieniężnego osobom wykonującym zawód medyczny uczestniczącym w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mającym bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2. Aneksem nr (...) z 19 listopada 2020 r., aneksem nr (...) z 15 stycznia 2021 r., aneksem nr (...) z 18 marca 2021 r. oraz aneksem nr (...)
z 4 czerwca 2021 r., ustalono, iż za realizację świadczeń opieki zdrowotnej w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19 poprzez zapewnienie w podmiocie leczniczym łóżek dla pacjentów z podejrzeniem oraz łóżek dla pacjentów z potwierdzonym zakażeniem (...)2 (szpital
II poziomu) uprawniony podmiot będzie przekazywał dodatkowe świadczenie pieniężne w wysokości 100 % wynagrodzenia danej osoby wykonującej zawód medyczny uczestniczącej w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mającym bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2, nie więcej niż 15 000,00 zł, (dowód: umowa - k. 91 verte - 92 verte; aneks nr (...) - k. 88 - 88 verte; aneks nr (...) - k. 87 verte; aneks nr (...) - k. 86 verte - 87; aneks nr (...) - k. 85 verte - 86).

Jak wynika z wykazu świadczeniobiorców, od 17 października 2020 r. pozwany Szpital został zakwalifikowany jako tzw. szpital (...) poziomu zabezpieczenia, (bezsporne).

Pacjenci zakażeni wirusem (...)19 byli raportowani codziennie,
w specjalnych raportach wysyłanych do Urzędu Marszałkowskiego i NFZ.
Na stronie Ministerstwa Zdrowia była specjalna aplikacja, gdzie podawano ilość zakażonych osób i oczekujących na wynik, (dowód: zeznania świadka K. S. - k. 143 - 143 verte i nagranie rozprawy z 5 października 2023 r.
- płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:41:38 do 00:49:45)
.

Powód w listopadzie 2020 r. przepracował łącznie 280 godzin, w tym 161 godzin wynikających z dyżuru wynikającego z kontraktu oraz 119 godzin w ciągu dnia. Za ten miesiąc wystawił fakturę w wysokości 28 050,00 zł; grudniu 2020 r. przepracował łącznie 232 godzin, w tym 113 godzin wynikających z dyżuru wynikającego z kontraktu oraz 119 godzin w ciągu dnia. Za ten miesiąc wystawił fakturę w wysokości 20 050,00 zł. W styczniu 2021 r. przepracował łącznie 263 godziny, w tym 144 godziny wynikające z dyżuru wynikającego z kontraktu oraz 119 godzin w ciągu dnia. Za ten miesiąc wystawił fakturę w wysokości 25 150,00 zł. W lutym 2021 r. przepracował łącznie 263 godziny, w tym 144 godziny wynikające z dyżuru wynikającego z kontraktu oraz 119 godzin w ciągu dnia.
Za ten miesiąc wystawił fakturę w wysokości 25 150,00 zł. W marcu 2021 r. przepracował łącznie 263 godziny, w tym 144 godziny wynikające z dyżuru wynikającego z kontraktu oraz 119 godzin w ciągu dnia. Za ten miesiąc wystawił fakturę w wysokości 24 366,00 zł. W kwietniu 2021 r. przepracował łącznie 208 godzin, w tym 96 godzin wynikające z dyżuru wynikającego z kontraktu oraz 112 godzin w ciągu dnia. Za ten miesiąc wystawił fakturę w wysokości 19 950,00 zł. W maju przepracował 240 godzin, w tym 144 godziny wynikające z dyżuru wynikającego z kontraktu oraz 98 godzin w ciągu dnia. Za ten miesiąc wystawił fakturę w wysokości 23 908,00 zł, (dowód: zeznania powoda - k. 158 - 158 verte i nagranie rozprawy z 23 listopada 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:48:40 do 00:57:05 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 142 - 142 verte i nagraniem rozprawy z 5 października 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:03:55 do 00:26:02; zeznania świadka Ł. J. - k. 156 verte - 157 i nagranie rozprawy z 23 listopada 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:11:16 do 00:23:41; wykaz dyżurów - k. 22 - 28; faktury - k. 17 verte - 20 verte).

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 5 sierpnia 2020 r. o nr (...) ustalono, że w związku
z trwającym podwyższonym zagrożeniem rozprzestrzeniania się zakażenia koronawirusem (...)2, występującą w skali światowej pandemią oraz ogłoszonym 20 marca 2020 r. na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stanem epidemii, przyznano dodatkowe wynagrodzenie osobom wykonującym zawód medyczny w bezpośrednim zagrożeniu zakażeniem od pacjenta podejrzeniem lub potwierdzonym zakażeniem wirusem (...)2. Dodatkowe wynagrodzenie przysługiwało personelowi spełniającemu powyższe warunki, udzielającemu świadczeń szczególnie w: szpitalnym oddziale ratunkowym, ratownictwie medycznym, oddziale gruźlicy i chorób płuc, w oddziałach, w których potwierdzono zakażenie u pacjenta, osobom pobierającym wymazy w komórkach organizacyjnych szpitala, pielęgniarkom epidemiologicznym. Dodatkowe wynagrodzenie przysługiwało personelowi bez względu na formę zatrudnienia,
za okres pracy w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2: personelowi zatrudnionemu na umowę
o pracę w wysokości 20 % wynagrodzenia zasadniczego, a personelowi zatrudnionemu w ramach umów cywilno-prawnych i umów zleceń 20 % należnego wynagrodzenia za udzielone świadczenia, (dowód: zarządzenie
nr (...) - k. 84 verte)
.

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 13 października 2020 r. o nr (...) ustalono,
że personelowi, pracującemu z pacjentami w oddziale obserwacyjno-zakaźnym przeznaczonym dla pacjentów z potwierdzonym zakażeniem (...)2 przyznano dodatek do wynagrodzenia w wysokości 150 % wynagrodzenia. Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 19 października 2020 r. o nr (...) ustalono,
że personelowi, tj. lekarzom, pielęgniarkom, ratownikom medycznym, pracownikom obsługi, który zatrudniony jest w ramach umów o pracę i w ramach umów cywilno-prawnych w szpitalnym oddziale ratunkowym w tzw. obszarze izolacyjnym, przyznano dodatek do wynagrodzenia w wysokości 150 % wynagrodzenia. Wypłata dodatkowego wynagrodzenia miała nastąpić za okres od 17 października 2020 r. do 21 października 2020 r. Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W.
z 19 października 2020 r. o nr (...) ustalono, że wypłata dodatkowego wynagrodzenia nastąpi za okres od 17 października 2020 r. do 31 października 2020 r. Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 29 października 2020 r. o nr (...) ustalono, że wypłata wynagrodzenia następować będzie po zakończeniu miesiąca rozliczeniowego, na podstawie zestawienia za przepracowane godziny, sporządzonego przez ordynatorów i pielęgniarki oddziałowe chorób wewnętrznych i oddziału anestezjologii i intensywnej terapii oraz kierownika sekcji higieny szpitalnej, (dowód: zarządzenie nr (...) - k. 83 verte; zarządzeniem nr (...) - k. 83; zarządzeniem nr (...) - k. 83; zarządzeniem nr (...) - k. 83 verte).

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 29 października 2020 r. o nr (...) ustalono,
że personelowi, który jest zatrudniony w ramach umów o pracę i umów cywilno-prawnych, pracującemu w dwudziestołóżkowym oddziale psychiatrycznym obserwacyjno-zakaźnym przeznaczonym dla pacjentów wymagających leczenia psychiatrycznego z potwierdzonym zakażeniem wirusem (...)2, przyznaję dodatek do wynagrodzenia w wysokości 150 % wynagrodzenia. Wypłata dodatkowego wynagrodzenia następowała za okres od 29 października 2020 r.
do 31 października 2020 r., po zakończeniu okresu rozliczeniowego na podstawie zestawienia za przepracowane godziny, sporządzonego przez koordynatora medycznego oddziału psychiatrycznego obserwacyjno-diagnostycznego
3 w centrum psychiatrycznym w W., (dowód: zarządzenie nr (...) - k. 82 verte).

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 1 grudnia 2020 r. o nr (...) zostało uchylone zarządzenie nr 96/2020 r. z 5 sierpnia 2020 r. Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 22 stycznia 2021 r. o nr (...) zarządzono przyznanie jednorazowego dopełniającego dodatku do wynagrodzenia za okres od 1 listopada 2020 r. do 30 listopada 2020 r. dla pracowników podmiotów leczniczych, osób wykonujących zawody medyczne oraz osób, z którymi zawarto umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, którzy uczestniczą w wykonywaniu świadczeń zdrowotnych osobom chorym na (...)19 lub osobom z potencjalnym podejrzeniem zakażenia wirusem (...)2,
o których mowa w poleceniu Ministra Zdrowia z 4 września 2020 r., zmienionego poleceniem z 30 września 2020 r. oraz poleceniem z 1 listopada 2020 r. kierowanego do Prezesa NFZ oraz aneksem nr (...) do umowy z 20 października zawartym pomiędzy pozwanym szpitalem a NFZ, pracującym w: oddziale obserwacyjno-zakaźnym I i II przeznaczonym dla pacjentów z potwierdzonym zakażeniem (...)2; dwudziestołóżkowym oddziale psychiatrycznym obserwacyjno-zakaźnym przeznaczonym dla pacjentów wymagających leczenia psychiatrycznego z potwierdzonym zakażeniem (...)2; oddziale intensywnej terapii przeznaczonym dla pacjentów z ciężką niewydolnością oddechową w związku z potwierdzonym zakażeniem (...)2; obszarze izolacyjnym szpitalnego oddziału ratunkowego; izbie przyjęć w centrum psychiatrycznym w W.. Dodatek ten miał wynieść 50 % kwoty miesięcznego wynagrodzenia brutto za miesiąc listopad 2020 r., wynikającego z umowy o pracę albo innej umowy na podstawie której praca jest wykonywana za czas przepracowany w ww. oddziałach, (dowód: zarządzenie nr (...) - k. 84; zarządzenie nr (...) - k. 82-82 verte).

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 5 lutego 2021 r. o nr (...) ustalono grupy personelu kwalifikującego się do uzyskania dodatkowego wynagrodzenia w związku
z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentem (...)19/ (...)2. Osoby wykonujące zawody medyczne zatrudnione
w ramach umowy o pracę oraz osoby, którymi zawarto umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, udzielające świadczeń w bezpośrednim kontakcie
z pacjentem (...)19/ (...)2, pracujące w szpitalnym oddziale ratunkowym, oddziale obserwacyjno-zakaźnym I, oddziale obserwacyjno-zakaźnym II, oddziale anestezjologii i intensywnej terapii (dla pacjentów z ciężką niewydolnością oddechową), izbie przyjęć w centrum psychiatrycznym w W. oraz w oddziale psychiatrycznym obserwacyjno-zakaźnym, centrum psychiatrycznym w W.; technicy radiologii udzielający świadczeń
w bezpośrednim kontakcie z pacjentem (...)19/ (...)2; pozostały personel medyczny zatrudniony na innych oddziałach, z zastrzeżeniem, że praca w bezpośrednim kontakcie z pacjentem (...)19/ (...)2 nie miała charakteru incydentalnego, za co przyjmuje się udzielanie świadczeń powyżej
10 % w skali oddziału świadczeń w bezpośrednim kontakcie z pacjentem (...)19/ (...)2, (dowód: zeznania świadka J. A. - k. 157 - 158 i nagranie rozprawy z 23 listopada 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta od 00:27:02 do 00:45:55; zarządzenie nr (...) - k. 81 verte - 82).

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 27 maja 2021 r. o nr (...) zmieniono treść zapisu dotyczącej jednej z grup personelu medycznego uprawnionego do uzyskania dodatku, w ten sposób, że: pozostały personel medyczny zatrudniony na innych oddziałach, z zastrzeżeniem, że praca w bezpośrednim kontakcie z pacjentami
z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2 nie miała charakteru incydentalnego. Fakt ten winien znaleźć potwierdzenie w wytworzonych
w szpitalu dokumentach związanych z udzielaniem opieki zdrowotnej,
w szczególności w dokumentacji medycznej pacjenta, u którego zakażenie zostało potwierdzone, a ponadto personel ten winien złożyć oświadczenie, w którym zamieści opis okoliczności kontaktu, datę, godzinę, miejsce i czas trwania, który winien być potwierdzony przez bezpośredniego przełożonego składającego oświadczenie, (dowód: zeznania świadka J. A. - k. 157 - 158
i nagranie rozprawy z 23 listopada 2023 r. - płyta - koperta - k. 162, minuta
od 00:27:02 do 00:45:55; zarządzenie (...) - k. 81 - 81 verte)
.

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. z 14 czerwca 2021 r. o nr (...) ustalono grupy personelu kwalifikującego się do uzyskania dodatkowego wynagrodzenia
w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie
z pacjentem (...)19/ (...)2. Osoby wykonujące zawody medyczne zatrudnione w ramach umowy o pracę oraz osoby, z którymi zawarto umowy
o wykonywanie świadczeń zdrowotnych, udzielające świadczeń w bezpośrednim kontakcie z pacjentem (...)19/ (...)2, pracujące w: oddziale obserwacyjno-zakaźnym I, oddziale anestezjologii i intensywnej terapii - dotyczy udzielania świadczeń dla pacjentów z ciężką niewydolnością oddechową, pozostały personel medyczny zatrudniony na innych oddziałach, z zastrzeżeniem, że praca w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z podejrzeniem lub z zakażeniem wirusem (...)2 nie miała charakteru incydentalnego. Fakt bezpośredniego nieincydentalnego kontaktu z pacjentami z podejrzeniem lub z zakażeniem wirusem (...)2 winien znaleźć potwierdzenie w wytworzonych w szpitalu dokumentach związanych z udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej,
w szczególności w dokumentacji medycznej pacjenta, u którego zakażenie zostało potwierdzone, a ponadto personel medyczny, który miał bezpośredni nieincydentalny kontakt z pacjentem z podejrzeniem lub z zakażeniem wirusem (...)2, winien złożyć oświadczenia, w którym zamieści opis okoliczności kontaktu, datę, godzinę, miejsce i czas trwania; zamieszczony opis winien być potwierdzony przez bezpośredniego przełożonego osoby składającej oświadczenie. Wyplata dodatkowego wynagrodzenia o którym mowa miała nastąpić po otrzymaniu środków z Narodowego Funduszy Zdrowia, na podstawie zestawienia za przepracowane godziny w bezpośrednim kontakcie z pacjentem (...)19/ (...)2, sporządzonego przez ordynatorów/kierowników oddziałów wskazanych wyżej, we współpracy z działem personalnym, (dowód: zarządzenie (...) - k. 80 verte - 81).

Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. z 7 lipca 2021 r. o nr (...) ustalono,
że utraciło moc Zarządzenie Nr (...) z 14 czerwca 2021 r. Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. z 16 listopada 2021 r. o nr (...) ustalono,
że w okresie od 5 listopada 2021 r. do odwołania do dodatkowego wynagrodzenia w wysokości 100 %, należnego za każdą godzinę pracy, nie więcej niż 15 000,00 zł, kwalifikują się osoby wykonujące zawody medyczne zatrudnione w ramach umowy o pracę, osoby, z którymi zawarto umowy o wykonywanie świadczeń zdrowotnych oraz umowy zlecenia, uczestniczące w udzielaniu świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z potwierdzonym zakażeniem wirusem (...)2, pracujące w oddziale obserwacyjno-zakaźnym I - II poziom zabezpieczenia covidowego zapewniającym łóżka obserwacyjno-zakaźne dla pacjentów z potwierdzonym zakażeniem (...)2. Wypłata dodatkowego wynagrodzenia miała nastąpić po otrzymaniu środków
z Narodowego Funduszy Zdrowia, na podstawie zestawienia za przepracowane godziny w bezpośrednim kontakcie z pacjentem z potwierdzonym zakażeniem wirusem (...)2, sporządzonego przez ordynatora oraz pielęgniarkę oddziałową we współpracy z działem personalnym. Zarządzeniem Dyrektora Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W.
w S. z 29 listopada 2021 r. o nr (...) ustalono, że w okresie
od 5 listopada 2021 r. do odwołania do dodatkowego wynagrodzenia w wysokości 100 %, należnego za każdą godzinę pracy, nie więcej niż 15 000,00 zł, kwalifikuje się osoby wykonujące zawody medyczne zatrudnione w ramach umowy o pracę oraz osoby, z którymi zawarto umowy cywilnoprawne, uczestniczące w udzielaniu świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie z pacjentami z potwierdzonym zakażeniem wirusem (...)2, pracujące w oddziale obserwacyjno-zakaźnym I - II poziom zabezpieczenia covidowego zapewniającym łóżka obserwacyjno-zakaźne dla pacjentów z potwierdzonym zakażeniem (...)2. W okresie
od 25 listopada 2021 r. do odwołania do dodatkowego wynagrodzenia
w wysokości 100 %, należnego za każdą godzinę pracy, nie więcej niż 15 000,00 zł, kwalifikuje się osoby wykonujące zawody medyczne zatrudnione w ramach umowy o pracę, oraz osoby, z którymi zawarto umowy cywilnoprawne, uczestniczące w udzielaniu świadczeń zdrowotnych w bezpośrednim kontakcie
z pacjentami z potwierdzonym zakażeniem wirusem (...)2, pracujące
w oddziale obserwacyjno-zakaźnym II - II poziom zabezpieczenia covidowego zapewniającym łóżka obserwacyjno-zakaźne dla pacjentów z potwierdzonym zakażeniem (...)2, (dowód: zarządzenia - k. 79 - 81).

Pismem z 10 styczna 2023 r. powód skierował do pozwanego wezwanie
do zapłaty - w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego pisma - kwoty 105 000,00 zł tytułem odszkodowania za brak zgłoszenia do Narodowego Funduszu Zdrowia jako uprawnionego do świadczenia dodatkowego za miesiące: listopad i grudzień 2020 r. oraz styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj 2021 r. w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych osobom chorym na (...)19 lub na podstawie Polecenia Ministra Zdrowia z 4 września 2020 r. w wersji obowiązującej
od 1 listopada 2020 r., tj. za udzielanie świadczeń zdrowotnych pacjentkom szpitala w izbie przyjęć w okresie od listopada 2020 r. do maja 2021 r. Pozwany otrzymał wezwanie 16 stycznia 2021 r. i pozostawił je bez odpowiedzi,
(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem doręczenia - k. 35 - 36) .

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność i prawdziwość nie była przez nie kwestionowana, a także w oparciu o zeznania powoda i świadków, których zeznaniom Sąd w całości dał wiarę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługiwało na uwzględnienie prawie w całości.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że umowa o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne należy do umów nazwanych, do których nie stosuje się z mocy art. 750 k.c. przepisów o zleceniu (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 10 grudnia 2004 r., III CK 134/04, OSP 2005 Nr 6, poz. 79). Zatem nie możemy w niniejszej sprawie stosować art. 735 k.c.

Swoje roszczenie powód oparł na treści art. 415 k.c. w zw. z przepisami ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz poleceń Ministra Zdrowia z 4 i 30 września 2020 r. oraz z 1 listopada 2020 r., a także na treści art. 393 k.c.

Świadczenie dodatkowe, które jest przedmiotem niniejszego postępowania, wypłacane jest osobom, które: wykonują zawód medyczny w podmiotach leczniczych; uczestniczą w udzielaniu świadczeń zdrowotnych w podmiotach leczniczych, umieszczonych w wykazie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy
z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn., Dz. U. z 2021 r. poz. 2095, ze zm.), w stosunku do których Minister Zdrowia wydał decyzję polecającą realizację świadczeń opieki zdrowotnej na rzecz pacjentów
z potwierdzonym zakażeniem (...)2 ( szpital (...) poziomu) oraz realizację opieki zdrowotnej w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19 poprzez zapewnienie w podmiocie leczniczym łóżek dla pacjentów
z podejrzeniem oraz potwierdzeniem zakażenia wirusem (...)2 (szpital
II poziomu); mają bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i zakażeniem wirusem (...)2.

Poza sporem pozostawał fakt, iż pozwany szpital był zakwalifikowany jako szpital (...) stopnia zabezpieczenia jako podmiot leczniczy, który zapewniał łóżka dla pacjentów z podejrzeniem oraz potwierdzeniem zakażeniem wirusem (...)2 oraz to, że powód wykonywała zawód medyczny w tym szpitalu
i uczestniczył w udzielaniu tam świadczeń medycznych.

Kwestią sporną było, czy powód miał bezpośredni kontakt z osobami
z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2 oraz czy kontakt ten był wystarczający, aby uznać, że ma on prawo do otrzymania dodatkowego wynagrodzenia z tego tytułu. Pozwany swoją odmowę przyznania mu świadczenia argumentował, iż udzielanie świadczeń medycznych nie może być incydentalne.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powód udzielał świadczeń zdrowotnych na oddziale ginekologiczno-położniczym i w izbie przyjęć. Jego celem było udzielenie pomocy pacjentom, niezależnie od tego, czy byli zakażeni wirusem (...)2. Konieczność szybkiego podejmowania decyzji leczniczych nie zawsze pozwalała na oczekiwanie na wynik testu
na obecność wirusa. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powód od października 2020 r. do maja 2021 r. miał częsty kontakt
z zakażonymi pacjentkami lub z pacjentkami co do których istniało podejrzenie, że są zakażone, zwłaszcza w czasie pełnienia całodobowych dyżurów, gdy konsultował pacjentki przywożonych do szpitala.

Argumentacja pozwanego, z której wynika, że ta styczność miała charakter incydentalny jest nietrafna i nieudowodniona. Przyznania świadczenia nie można opierać na ilości pacjentów zakażonych, którym świadczeń udzielił powód.
W katalogu wymogów wypłaty przedmiotowego dodatku taka przesłanka nie występuje. Zatem różnicowanie pracowników potencjalnie uprawnionych
do otrzymania przedmiotowego świadczenia pod względem ilości leczonych pacjentów, czy też ustalanie minimalnej procentowej ilość zakażonych pacjentów w stosunku do pacjentów niezakażonych, nie ma uzasadnienia w przepisach prawa. Wysokość dodatku nie jest uzależniona od ilości przepracowanych godzin, czy przyjętych pacjentów. Jedyne kryterium decydujące o przyznaniu świadczenia bądź nie, to fakt, iż udzielanie świadczeń nie może być incydentalne. W przypadku powoda, który miał styczność z wieloma zakażonymi pacjentami lub pacjentami, którzy mogli być zakażeni (zwłaszcza badanych przez niego na izbie przyjęć), nie można mówić o incydentalności, rozumianej jako sporadyczne udzielanie świadczeń medycznych. Kontakt powoda z pacjentami zakażonymi wirusem nie był bowiem przypadkowy, lecz codzienny. Wykonywał on swoją pracę w sposób ciągły, godząc się z ewentualnym zakażeniem, bowiem w spornym okresie dokonywał na izbie przyjęć wielu konsultacji. Ponadto w okresie od listopada 2020 r. do maja 2021 r. przypadało kolejne nasilenie pandemii w związku z drugą falą covid. Wówczas każdego pacjenta można było uznać za potencjalnie zakażonego.

Od listopada 2020 r. do maja 2021 r. przedmiotowy dodatek wynosił 100 % wynagrodzenia, jednakże nie więcej niż 15 000,00 zł. Od października 2020 r.
do maja 2021 r. włącznie powód otrzymywała wynagrodzenie przewyższające
tę kwoty, dlatego za ten okres został zasądzona kwota po 15 000,00 zł miesięcznie, czyli 105 000,00 zł, na podstawie art. 415 k.c., gdyż powód udowodnił winę pozwanego za niewypłacenie dodatku, wysokość szkody i adekwatny związek przyczynowy między brakiem działania szpitala a szkodą.

Nawet gdyby pogląd Sądu Okręgowego w Sieradzu co do powyżej wskazanej podstawy zasądzonej kwoty nie został podzielony, to należy stwierdzić, że roszczenie powoda znajduje podstawę w treści art. 393 §1 k.c., która również była wskazywana przez powoda.

Z treści tego przepisu wynika, że jeżeli w umowie zastrzeżono, że dłużnik spełni świadczenie na rzecz osoby trzeciej, osoba ta, w braku odmiennego postanowienia umowy, może żądać bezpośrednio od dłużnika spełnienia zastrzeżonego świadczenia.

Polecenie Ministra Zdrowia dotyczące „dodatku covidowego” stanowiło podstawę do zawarcia przez pozwanego umowy z NFZ. W umowie tej pozwany zobowiązał się do comiesięcznego wypłacania dodatkowego świadczenia pieniężnego osobom wykonującym zawód medyczny uczestniczącym w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mającym bezpośredni kontakt z pacjentami
z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2. Aneksem nr (...) z 19 listopada 2020 r., aneksem nr (...) z 15 stycznia 2021 r., aneksem nr (...) z 18 marca 2021 r. oraz aneksem nr (...) z 4 czerwca 2021 r., ustalono, iż za realizację świadczeń opieki zdrowotnej w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem
i zwalczaniem (...)19 poprzez zapewnienie w podmiocie leczniczym łóżek dla pacjentów z podejrzeniem oraz łóżek dla pacjentów z potwierdzonym zakażeniem (...)2 ( szpital (...) poziomu) uprawniony podmiot będzie przekazywał dodatkowe świadczenie pieniężne w wysokości 100 % wynagrodzenia danej osoby wykonującej zawód medyczny uczestniczącej w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mającym bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem (...)2, nie więcej niż 15 000,00 zł.

Zatem to dodatkowe świadczenie ma charakter pieniężny, a jego wysokość została określona w treści powyższej umowy. Żadna ze stron tej umowy nie była uprawniona do tego świadczenia, którego spełnienie następować miało na rzecz osób wykonujących u pozwanego zawód medyczny, co oznacza, że przedmiotowa umowa ma charakter umowy zawartej na rzecz osoby trzeciej.

Ponadto to dodatkowe świadczenia miało charakter obowiązkowy, gdyż pozwany był zobowiązany wypłacić je temu pracownikowi, który spełnił określone warunki do jego przyznania. Pracownicy medyczni otrzymywali je za rzeczywiste wykonywanie pracy na oddziałach covidowych i udzielanie świadczeń osobom podejrzanym i zakażonym wirusem, co było elementem ich zwykłych obowiązków. Nie były one ekwiwalentem dodatkowych świadczeń, lecz stanowiły tylko dodatkową zapłatę za wykonywane czynności lecznicze w ramach obowiązków
w tej sprawie wynikających z umowy cywilnoprawnej. Świadczenia
te po spełnieniu powyższych warunków były należne powodowi od pozwanego,
co oznacza, że powód mógł domagać się wypłacenia tych świadczeń bezpośrednio od pozwanego bez względu na to, czy środki na to dodatkowe świadczenie pochodziły z majątku pracodawcy, czy też nie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł, jak w pkt 1 a wyroku, także
na podstawie art. 393 §1 k.c.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., gdyż 16 stycznia 2023 r. pozwany otrzymał wezwanie do zapłaty w terminie 7 dni na rzecz powoda kwoty dochodzonej w pozwie. Zatem 23 stycznia 2023 r. roszczenie powoda stało się wymagalne, a od dnia następnego pozwany był już w zwłoce. Dlatego
w pozostałej części Sąd powództwo o odsetki oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku, gdyż w umowie między pozwanym a NFZ nie było mowy o konkretnym terminie wypłaty tego świadczenia osobie uprawnionej.

O kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 1 b wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. gdyż powód wygrał sprawę prawie w całości. Poniósł on koszty procesu
w wysokości 10 667,00 zł, w tym: 5 250,00 zł tytułem opłaty stosunkowej,
5 400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego, które zostały ustalone
na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn., Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.) oraz 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej
od pełnomocnictwa.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Bartel
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Tomasz Choczaj
Data wytworzenia informacji: