Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 28 czerwca 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie: SSO Elżbieta Zalewska – Statuch

SSO Anna Lechowicz

Protokolant Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2013 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa B. F.

przeciwko Powiatowi (...)

o podwyższenie renty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 12 lutego 2013 roku w sprawie sygn. akt I C 467/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że rentę wyrównawczą z kwoty 2 570,80 zł podwyższa w okresie od 1 lipca 2012 roku do 30 listopada 2012 roku do kwoty 3 041,67 (trzy tysiące czterdzieści jeden 67/100) złotych, a od 1 grudnia 2012 roku i na przyszłość do kwoty 3 279 (trzy tysiące dwieście siedemdziesiąt dziewięć) złotych i oddala powództwo w pozostałej części;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego Powiatu (...) na rzecz powoda B. F. kwotę 1 200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I Ca 218/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Łasku w sprawie I C 467/12 podwyższył rentę wyrównawczą zasądzoną od Powiatu (...) — Zarządu Powiatu na rzecz B. F. z kwoty 2570 zł 08 gr miesięcznie do kwoty 3 570 zł 80 gr miesięcznie, płatną do dnia 15 — go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od uchybienia terminowi płatności, poczynając od dnia 1 lipca 2012 roku, zasądził od pozwanego Powiatu na rzecz powoda kwotę 1500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania oraz nie obciążył pozwanego kosztami postępowania od rozszerzonej części powództwa.

Powyższy wyrok zapadł na podstawie poczynionych przez Sąd Rejonowy następujących ustaleń:

Wyrokiem z dnia 25 września 2001 roku wydanym w sprawie sygn. akt II C 1720/00
z powództwa B. F. przeciwko Powiatowi (...) - Zarządowi Powiatu o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę - Sąd Okręgowy w Łodzi Wydział II Cywilny, zasądził na rzecz powoda m.in. rentę wyrównawczą w kwotach po 790,60 zł miesięcznie poczynając od sierpnia 2001 roku i na przyszłość, płatne w terminie do piętnastego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

Z uzasadnienia wyroku wynikało, iż do obliczenia renty przyjęto średnie hipotetyczne wynagrodzenie netto od 1 czerwca 2001 roku w kwocie 1662,95 zł. Od tej wartości odjęto rentę w wysokości 872, 37 zł.

W dniu 21 października 2008 roku pomiędzy Powiatem (...)
i B. F. zostało zawarte porozumienie na mocy, którego zwaloryzowano rentę wyrównawczą z kwoty 1676 zł - do kwoty 2 526 zł miesięcznie. W paragrafie 2 ust. 1 strony porozumienia ustaliły, że obowiązuje ono od dnia 1 października 2008 roku do
30 września 2009 roku i że po upływie tego okresu Zarząd Powiatu wystąpi do Nadleśnictwa P. celem ustalenia wzrostu uposażenia strażnika leśnego o zbliżonym stażu pracy w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy, a strony dokonają ewentualnej waloryzacji renty w wysokości odpowiadającej wzrostowi rocznego wynagrodzenia, jeśli nie przekroczy ona kwoty 1200 zł. W przypadku przekroczenia tej kwoty strony podejmą rozmowy celem ustalenia wzrostu wysokości renty. Od daty porozumienia renta wyrównawcza wypłacana była w kwocie 2 570, 08 zł.

Powód B. F. pobiera z tytułu niezdolności do pracy rentę w wysokości brutto 1380,79 zł, do wypłaty pozostaje kwota 1357,19 zł, w tym dodatek pielęgnacyjny w kwocie 195,67 zł. Oprócz tego powód od pozwanego otrzymuje rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie 1 800 zł miesięcznie — zasądzoną wyżej opisanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi. Wynagrodzenie strażnika leśnego zatrudnionego w Nadleśnictwie P. ze stażem porównywalnym z tym jaki miałby powód wynosiło netto w 2012 roku: styczeń - 3 034,32 zł, luty - 3 034, 31 zł, marzec - 4 595,25 zł, kwiecień - 3 109,41 zł, maj -
4 477,86 zł, czerwiec - 5 203,80 zł, lipiec - 3 385 zł, sierpień - 3 293,01 zł, wrzesień - 4 862,93 zł, październik - 3 054, 13 zł, listopad - 3 195,41 zł, grudzień 12 045,24 zł.

Powód B. F. ma obecnie 43 lata. Od chwili wypadku boryka się z jego skutkami. Porusza się na wózku inwalidzkim. Wymaga ciągłego leczenia związanego
z zakażeniami układu moczowego oraz w związku z powstającymi odleżynami. Systematycznie korzysta z zajęć rehabilitacyjnych w Fundacji (...)
w Ł.. Opiekę nad powodem sprawuje jego żona.

W świetle powyższych ustaleń Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne.

Oceniając zgłoszone roszczenie w oparciu o art. 907 § 2 k.c. związku z art. 444 § 2 kc Sąd stwierdził, że po zawarciu przez strony ostatniego porozumienia określającego wysokość renty, nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca jej podwyższenie, a spór pomiędzy stronami dotyczył kryteriów jakie powinno wziąć się pod uwagę podwyższając rentę. Pozwany bowiem nie kwestionując samej zasady akceptował podwyższenie renty o kwotę 105,37 zł, czyli o wskaźnik inflacji wynoszący 4, 1%. Powód zaś podnosił okoliczność, iż od 2008 r. nastąpiły istotne zmiany w wysokości wynagrodzeń i wskazując na to kryterium wnosił
o podwyższenie renty. Podnoszone były też przez powoda okoliczności związane ze wzrostem kosztów jego leczenia oraz kosztów związanych ze specjalną dietą.

W ocenie Sądu od 2008 roku zmieniła się wysokość wynagrodzenia strażnika leśnego i do zmiany wysokości renty należało zastosować te same kryteria, które brane były pod uwagę przy ustalaniu jej wysokości. Sąd wskazał, że strony zawierając porozumienie w 2008 roku odnosiły się również do wysokości wynagrodzenia strażnika leśnego w tym okresie i nie był brany wówczas pod uwagę jako osobne kryterium wskaźnik inflacji.

Mając na uwadze powyższe Sąd do wyliczeń przyjął średnie miesięczne wynagrodzenie netto z 2012 roku, które wyniosło 8 190, 97 zł ( 98 291,57 zł : 12) łącznie
z dodatkami i nagrodami. Po odjęciu od tej kwoty renty z ZUS w wysokości 1357,19 zł Sąd otrzymał kwotę 6 833, 78 zł o 3 263,70 zł więcej od aktualnie otrzymywanej renty
wyrównawczej

Uwzględniając powództwo - Sąd podwyższył rentę wyrównawczą o kwotę 1000 zł miesięcznie - do kwoty 3 570,80 zł począwszy od dnia 1 lipca 2012 roku jako miesiąca następnego po otrzymaniu przez pozwanego odpisu pozwu.

Na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu. Na zasądzoną kwotę składało się wynagrodzenie pełnomocnika powoda
- 1 200 zł, opłata od pełnomocnictwa -17 zł oraz uiszczona opłata sądowa - 283 zł.

Z uwagi na charakter sprawy, szczególnie rodzaj zasądzonego roszczenia, a także okoliczność, iż określenie należnej powodowi sumy zależało od oceny Sądu, nie obciążono stron kosztami sądowymi w pozostałym zakresie.

Z rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego nie zgodził się pozwany Powiat (...) zaskarżając wyrok w całości i zarzucając rozstrzygnięciu:

1. naruszenie art. 907 § 2 Kodeksu cywilnego poprzez przyjęcie, że nastąpiła miana stosunków uzasadniająca podwyższenie renty;

2. błąd w ustaleniach faktycznych oraz błąd rachunkowy przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia miesięcznego strażnika leśnego, co miało wpływ na wynik postępowania.

3. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 64, 194, 203 kodeksu postępowania cywilnego, poprzez przyjęcie, że dopuszczalne było sprostowanie oznaczenia strony pozwanej, podczas gdy, w ocenie pozwanego dokonano złego doboru pozwanego podmiotu tj. Starostwa Powiatowego w P., które nie jest biernie legitymowanym w sprawie. nieuwzględnienie wszystkich okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia.

Wskazując na te zarzuty, pozwany wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania lub o jego zmianę, w ten sposób aby Sąd oddalił powództwo wobec Starostwa Powiatowego w P. z powodu braku legitymacji procesowej biernej i orzekł o kosztach zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz oddalił powództwo wobec Powiatu (...)-Zarządu Powiatu
i orzekł o kosztach zastępstwa procesowego ewentualnie podwyższył rentę wyłącznie
o wskaźnik inflacji, tj. o kwotę 105,47 zł.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Należy przyznać rację stronie pozwanej, że ustalenie renty nastąpiło w wysokości nadmiernie wygórowanej, gdyż zgromadzony materiał dowodowy nie dawał podstaw do czynienia ustaleń co do zmiany stosunków na poziomie 1 000 zł miesięcznie.

Przede wszystkim wskazać należy, iż choć Sąd Rejonowy prawidłowo wywiódł,
iż od czasu ustalenia przez strony w 2008 roku wysokości renty wyrównawczej w oparciu
o kryterium wysokości wynagrodzenia strażnika leśnego doszło do zmiany jego wysokości co uzasadniało przyjęcie wniosku, iż nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca jej podwyższenie, to jednak weryfikując zasadność zgłoszonego roszczenia w sposób nieuzasadniony nie przyjął tego kryterium do wyliczenia wysokości należnej powodowi renty, gdyż w tym zakresie oparł się na wielkości średniego miesięcznego wynagrodzenia netto z 2012 roku, które wyniosło 8 190,97 zł łącznie z dodatkami i nagrodami.

Taki sposób przeliczenia wysokości należnej renty nie jest natomiast adekwatny do wskazanej przez Sąd Rejonowy okoliczności uzasadniającej zmianę stosunków w świetle art. 907 kc..

Skoro Sąd I instancji ustalił, że nastąpiła zmiana wynagrodzenia na stanowisku, które powód piastował przed wypadkiem, ponieważ wzrosła wysokość wynagrodzenia strażnika leśnego to w oparciu o to kryterium należało następnie przeliczyć wysokości należnej powodowi renty, a nie odnosić jej do wielkości średniego miesięcznego wynagrodzenia netto, gdyż nie ono stanowiło podstawę wnioskowania przez Sąd o zaistnieniu zmiany stosunków.

Niekwestionowaną z kolei przez strony okolicznością była wysokość netto wynagrodzenia strażnika leśnego zatrudnionego w Nadleśnictwie P. ze stażem porównywalnym z tym jaki miałby powód w 2012 roku: styczeń - 3 034,32 zł, luty - 3 034, 31 zł, marzec - 4 595,25 zł, kwiecień - 3 109,41 zł, maj - 4 477,86 zł, czerwiec - 5 203,80 zł, lipiec - 3 385 zł, sierpień - 3 293,01 zł, wrzesień - 4 862,93 zł, październik - 3 054, 13 zł, listopad - 3 195,41 zł, grudzień 12 045,24 zł, co łącznie stanowiło kwotę 53 290,67 zł,
tj. średnio miesięcznie w skali roku - 4 441 zł netto.

Powyższą wielkość (4 441 zł) należało pomniejszyć o wysokość dotychczas otrzymywanej przez powoda renty wyrównawczej 2 570,08 zł oraz o wysokość renty z ZUS – 1 161,52 zł (1357,19 zł pomniejszone o zasiłek pielęgnacyjny - 195,67 zł) skoro renta wyrównawcza ma rekompensować powodowi niemożność zarobkowania w ostatnio wykonywanym zawodzie strażnika leśnego (4 441 zł - 2 570,08 zł – 1 161,52 zł = 709 zł).
Z tej też przyczyny w dochodach powoda jakie uzyskiwałby on jako strażnik leśny gdyby nie doznał wypadku nie można uwzględniać otrzymywanej przez powoda renty z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 1 800 zł, gdyż ona – podobnie jak zasiłek pielęgnacyjny - rekompensuje powodowi koszty związane z jego trwałym kalectwem spowodowanym wypadkiem.

Powód nie jest w lepszej sytuacji majątkowej od tej w jakiej znajdowałby się gdyby mu szkody nie wyrządzono, bo wówczas mógłby normalnie pracować i nie ponosiłby wydatków związanych z uszczerbkiem na zdrowiu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy - uznając za zasadny zarzut naruszenia art. 907 § 2 kc poprzez zasądzenie renty wyrównawczej w wysokości, która nie jest adekwatna do rzeczywiście występującej zmiany stosunków - otrzymywaną przez powoda rentę wyrównawczą podwyższył o 709 zł, ale dopiero od 1 grudnia 2012 roku zważywszy na to, że pierwotnie pozwem powód dochodził podwyższenia renty o 471,59 zł a dopiero w piśmie procesowym z dnia 16 listopada 2012 roku (k. 39) - rozszerzył powództwo o dalszą kwotę 528,41 zł, dochodząc podwyższenia renty łącznie o 1 000 zł.

Stąd w przyjętym przez Sąd Rejonowy okresie od 1 lipca 2012 roku do 30 listopada 2012 roku podwyższenie renty powoda mogło nastąpić tylko o 471,59 zł (tj. z kwoty 2 570,08 zł do 3 041,67 zł ), a po tej dacie i na przyszłość o 709 zł (tj. z 2 570,08 zł do 3 279 zł).

Dalej idące powództwo jako nieuzasadnione należało oddalić.

Natomiast w zakresie zarzutu zaakceptowania przez Sąd Rejonowy prawidłowości sprostowania oznaczenia pozwanego ze Starostwa Powiatowego na Powiat (...) - Zarząd Powiatu wskazać należy, iż sprostowanie oznaczenia nastąpiło przed wdaniem się w spór przez pozwanego. Natomiast niewłaściwe wskaza­nie jednostki organizacyjnej nie jest mylnym oznaczeniem w zakresie reprezentacji i w tym zakresie brak podstaw do oddalenia - z te­go powodu – powództwa w stosunku do Starostwa.

Wbrew ocenie skarżącego także okoliczność związana z przejęciem przez Powiat (...) odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 103 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną ( Dz. U. Nr 133, poz. 872 z późn. zm. ) pozostaje bez wpływu na ocenę zasadności dochodzonego roszczenia, gdyż dla odmowy udzielenia stronie uprawnionej ochrony jej prawa podmiotowego nie wystarczy porównanie wagi interesów stron, ale koniecznym jest stwierdzenie, że udzielenie takiej ochrony narusza konkretnie sprecyzowane zasady współżycia społecznego, a przez to dochodzenie tego prawa stanowi jego nadużycie. Na istnienie takich okoliczności apelujący nie wskazywał.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc zmienił zaskarżony wyrok w sposób wskazany w sentencji, a na podstawie art. 385 kpc oddalił dalej idącą apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc, gdyż określenie należnej powodowi sumy zależało do oceny sądu.

Na podstawie § 2, § 13 ust 1 pkt 1 w związku z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 roku, Nr 163, poz. 1348 ze zm.)