Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SO Barbara Bojakowska

Sędziowie SO Elżbieta Zalewska-Statuch

SO Joanna Składowska

Protokolant st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2017 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko K. P., M. W., M. Z., (...) im. (...) w G.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 20 września 2016 roku, sygn. akt I C 422/15

1.  oddala apelację;

2.  nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu pozwanej (...) imienia F. S. w G. kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I Ca 467/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 20 września 2016 r., wydanym w sprawie sygn. akt I C 422/15, Sąd Rejonowy w Wieluniu oddalił powództwo J. S. o zapłatę kwoty 2 900 złotych skierowane przeciwko Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej ( (...)) im. F. S. w G. oraz M. Z., K. P. i M. W., zasądzając od powoda na rzecz pozwanej (...) im. (...) w G. 617 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

J. S. zawarł w dniu 21 września 2010 r. ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. Oddział
w W. umowę pożyczki w wysokości 9 000 złotych na okres do 1 listopada 2013 r. na warunkach określonych w umowie oraz regulaminie, który stanowił integralną część umowy. Umowę w imieniu pozwanej (...) im. (...) w G. sporządzała K. P..

Miesięczna rata pożyczki składała się z kapitału i odsetek, powiększona była także o składkę na Indywidualne Konto Spółdzielcze (IKS) w kwocie 15 złotych. Przy wypłacie z pożyczki (...) im. (...) w G. potrąciła prowizję, a następnie pobrała z rachunku kwotę 501,60 złotych za ubezpieczenie, które stanowiło zabezpieczenie jej spłaty.

W dniu 24 stycznia 2012 r. J. S. dokonał wpłaty na poczet zadłużenia w wysokości 5 500 złotych. W dniu 20 stycznia 2012 r. natomiast złożył w Oddziale (...) w W. pismo, w którym wniósł o rozliczenie pożyczki i wypowiedział członkostwo w (...) z 3 miesięcznym terminem. Pismem z dnia 14 października 2013 r. pozwana poinformowała powoda, iż jego oświadczenie o wypowiedzeniu członkostwa doręczone pozwanej w dniu 20 stycznia 2012 r. zostało uznane za skuteczne i z dniem 1 maja 2012 r. ustało członkostwo powoda w (...) im. (...) w G.. Pozwana pismem z dnia 14 października 2013 r. anulowała wszystkie pobrane od powoda po dacie 1 maja 2012 r. opłaty, w tym opłaty za prowadzenie rachunku, kartę VISA oraz składki na (...).

Pismem z dnia 2 sierpnia 2013 r. (...) im. (...) w G. wezwała J. S. do zapłaty przeterminowanego zadłużenia w terminie 7 dni, a kolejnym pismem z dnia 19 sierpnia 2013 r. wypowiedziała J. S. umowę i wezwała do zapłaty.

Na dzień 20 stycznia 2012 r. zadłużenie J. S. względem (...) im. (...) w G. wynosiło 5 990,16 złotych należności głównej i 104,29 złotych odsetek.

Pozwem z dnia 10 października 2013 r. (...) im. (...) w G. domagała się zasądzenia od J. S. zapłaty kwoty 1 058,31 złotych z tytułu nieuregulowania należności wynikających z umowy pożyczki nr (...) z dnia 21 września 2010 r. Wyrokiem z dnia 9 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Wieluniu w sprawie I C 407/14 uwzględnił powództwo w całości. Przedmiotowy wyrok się uprawomocnił.

K. P., M. Z. i M. W. są pracownikami (...) im. (...) w G. Oddział w W..

W ocenie Sądu pierwszej instancji, powództwo wniesione przeciwko M. W., M. Z. i K. P. należało oddalić z uwagi na brak legitymacji procesowej biernej. Wymienione pozwane nie były bowiem stroną umowy pożyczki zawartej przez powoda w dniu 21 września 2010 r.

Pozwana (...) Im. (...) w G. otrzymała oświadczenie powoda o wypowiedzeniu umowy pożyczki w dniu 20 stycznia 2012 r. Termin wypowiedzenia umowy wynosił 3 miesiące, a więc z dniem 1 maja 2012 roku ustało członkostwo powoda. Jak wynika ze sporządzonej w sprawie opinii biegłego z zakresu rachunkowości, strony nie posiadają względem siebie żadnych wzajemnych zobowiązań. Powód nie udowodnił nieprawidłowości rozliczeń, czy też bezpodstawności naliczonych opłat i prowizji. Z uwagi na powyższe, powództwo wobec Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. w G. również podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Powód wniósł apelację od wyroku Sądu Rejonowego, wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa. Wskazał, że nie wiedział o pobieraniu opłat za prowadzenie rachunku, wydanie karty V., składki na (...) oraz na (...). Biorąc duże oprocentowanie oraz pobierając składkę na ubezpieczenie, pobrano jeszcze dodatkowo środki z (...). Zarzucił, że nie wyjaśniono faktów dotyczących pożyczki na kwotę 9 000 złotych. Za wcześniej spłaconą pożyczkę winien otrzymać zwrot prowizji i ubezpieczenia. Ponadto powód nie otrzymał pisma z 14 października 2013 r. Nie zajęto się także jego wypowiedzeniem z 14 lutego 2012 r. Skarżący zgłosił obiekcje co do profesjonalizmu biegłego, wskazując, że ten nie odniósł się do wielu ważnych rzeczy w sprawie. Na zakończenie podniósł ogólne zarzuty w zakresie wysokości oprocentowania oraz kosztów pożyczki.

W odpowiedzi na apelację pozwana Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa im. F. S. w G. wniosła o jej oddalenie na koszt powoda.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu w procesie (art. 232 k.p.c., art. 6 k.c.), strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Obowiązkiem strony powodowej było zatem wykazanie, że po stronie pozwanych powstało zobowiązanie mające swe źródło w umowie, czynie niedozwolonym lub będące wynikiem bezpodstawnego wzbogacenia.

Sąd Rejonowy poczynił stosowne ustalenia faktyczne w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, z którego wyprowadził wniosek, że żadna wierzytelność po stronie powoda względem pozwanych nie istnieje. Skuteczne postawienie zarzutu dokonania błędnych ustaleń, będących konsekwencją niewłaściwej oceny materiału dowodowego wymagało wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Skarżący natomiast na żadne błędy w rozumowaniu Sądu pierwszej instancji nie wskazuje.

Przede wszystkim zaś należy podkreślić, iż w znacznej mierze podstawą dokonanych ustaleń była opinia biegłego z zakresu rachunkowości, wskazująca na zerowe saldo we wzajemnych rozliczeniach stron, także przy przyjęciu, że członkostwo powoda w (...) ustało na skutek wypowiedzenia z 20 stycznia 2012 r. Opinia biegłego podlega, jak inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz co odróżnia ją pod tym względem, to szczególne dla tego dowodu kryteria oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej. Specyfika oceny tego dowodu wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia i wiedzy powszechnej. Nadaje to pierwszorzędne znaczenie, przy tej ocenie, kryterium poziomu wiedzy biegłego. Przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Nie są miarodajne dla oceny tego dowodu niekonkurencyjne z nim oceny stron co do faktów będących przedmiotem opinii. Zatem podważenie mocy dowodowej opinii, poprzez zakwestionowanie wiadomości specjalnych, do których biegli się odwołują, bądź wywodzenie z takiej opinii dalszych wniosków opartych na wiadomościach tego rodzaju, z uwagi na treść art. 278 § 1 k.p.c., może nastąpić wyłącznie poprzez przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii tych samych biegłych lub z opinii innego biegłego. Potrzeba powołania innego biegłego lub dalsze uzupełnienie przedstawionej opinii powinny zaś wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczasowej opinii. Dopuszczenia tego dowodu nie może zatem uzasadniać wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii. Skarżący tymczasem jedynie zaprezentował swoje subiektywne przekonanie o tym, iż opinia wydana w sprawie niniejszej nie jest miarodajna, co nie sposób uznać za jej skuteczne zakwestionowanie.

Co najistotniejsze, skarżący całkowicie pomija treść wyroku wydanego w sprawie I C 407/14 przez Sąd Rejonowy w Wieluniu. (...) im. (...) dochodziła w niej należności z tytułu pożyczki z 21 września 2010 r. W postępowaniu tym J. S. podnosił szereg zarzutów analogicznych do tych, które stanowią podstawę roszczeń w sprawie przedmiotowej. Domagał się rozliczenia składki na ubezpieczenie, pobranych prowizji, powoływał się na wypowiedzenie umowy i brak odpowiedzi ze strony pożyczkodawcy i pobieranie składek w wysokości 15 złotych miesięcznie. W wyroku z dnia 9 października 2014r. Sąd Rejonowy w Wieluniu w sprawie I C 407/14 uwzględnił w całości powództwo (...) im. (...) przeciwko J. S., zasądzając od pozwanego kwotę 1 058,31 złotych. Orzeczenie uprawomocniło się. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku dochodzi do prekluzji materiału faktycznego sprawy, w której wyrok został wydany. Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia wobec strony oznacza, że wobec tej strony ukształtowano prawo albo władczo je potwierdzono, a zatem utworzono, zniesiono albo zmieniono stosunek prawny lub prawo kształtujące albo władczo potwierdzono istnienie albo nieistnienie określonego stosunku prawnego lub prawa (uprawnienia albo obowiązku). Orzeczenie sądowe ma zatem dla strony takie samo znaczenie jak dokonanie przez nią czynności prawnej albo czynu wywołującego skutki prawne. Skoro zaś na dzień wyrokowania w sprawie o sygn. akt I C 407/14 Sąd nie tylko uznał pobrane przez (...) do tej daty świadczenia za należne, ale stwierdził obowiązek dopłaty wskazanej w wyroku kwoty, o zwrocie części pobranych kwot jako nienależnych nie może być mowy. Z mocy art. 365 k.p.c. wydane orzeczenie wiąże również Sąd w sprawie niniejszej.

Podsumowując, skarżący nie podważył skutecznie ustalenia Sądu Rejonowego, że kwoty pobrane przez (...) miały swoje uzasadnienie w zawartej umowie i regulaminie. Ponadto możliwość przyjęcia, że doszło do pobrania nienależnych świadczeń wyklucza treść prawomocnego wyroku zapadłego we wcześniej toczącej się między stronami sprawie cywilnej. Nie doszło również do sformułowania i wykazania powstania zobowiązania na skutek dopuszczenia się przez pozwanych czynu niedozwolonego. Dlatego też prawidłowo Sąd Rejonowy oddalił powództwo. Stąd apelacja powoda - na podstawie art. 385 k.p.c. - podlegała oddaleniu.

Mając na uwadze, że J. S. utrzymuje się jedynie z emerytury w wysokości 1600-1700 złotych, a jego żona poważnie choruje na chorobę P. i na koszt jej leczenia przeznaczane są pieniądze w wysokości ok. 1 000 złotych miesięcznie, uwzględniając subiektywne przekonanie powoda o zasadności roszczenia wynikające ze skomplikowania postanowień umownych i regulaminów obowiązujących w (...), na zasadzie art. 102 k.p.c. Sąd Okręgowy nie obciążył powoda obowiązkiem zwrotu pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego.