Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2022 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : Joanna Wołczyńska – Kalus

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2022 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. P. (1)

przeciwko (...) SA z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda A. P. (1) tytułem zadośćuczynienia kwotę 52.100,00 ( pięćdziesiąt dwa tysiące sto ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda A. P. (1) tytułem odszkodowania kwotę 48.610,40 ( czterdzieści osiem tysięcy sześćset dziesięć 40/100) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty,

3.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

4.  zasądza od powoda A. P. (1) na rzecz pozwanego (...) SA z siedzibą w W. kwotę 2.015,00 ( dwa tysiące piętnaście) zł tytułem zwrotu obciążającej go części kosztów procesu,

5.  nakazuje pobrać od powoda A. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 9.710,11 ( dziewięć tysięcy siedemset dziesięć 11/100) zł tytułem zwrotu obciążającej go części wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa,

6.  zasądza od pozwanego (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda A. P. (1) kwotę 9.038,94 ( dziewięć tysięcy trzydzieści osiem 94/100 ) zł tytułem zwrotu obciążającej go części kosztów procesu,

7.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) SA z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 16.533,42 ( szesnaście tysięcy pięćset trzydzieści trzy 42/100) zł tytułem zwrotu obciążającej go części wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 48/19

UZASADNIENIE

Ostatecznie sprecyzowanym powództwem pełnomocnik powoda A. P. (1) wniósł o:

1.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 51.243,32 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 9 października 2015 roku;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 100.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu;

3.  ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za dalsze następstwa wypadku z dnia 18 czerwca 2015 roku;

4.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według dołączonego spisu kosztów.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 czerwca 2015 roku na autostradzie A 1, na 34 kilometrze w kierunku T., kierujący samochodem marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) L. M. najechał wjeżdżając z lewego pasa na prawy na tył prawidłowo jadącego prawym pasem samochodu marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...), który to pojazd był prowadzony przez powoda.

W przedmiocie tego zdarzenia prowadzone było w Prokuraturze Okręgowej w Gdańsku śledztwo w sprawie o sygn. akt PO V Ds. 29.2016. Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2017 roku zostało one umorzone wobec śmierci sprawcy, tj. na zasadzie art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k. W toku prowadzonych czynności ustalono, iż w wyniku przedmiotowego zdarzenia doszło do spowodowania u powoda naruszenia czynności ciała i rozstrój zdrowia trwający znacznie dłużej niż 7 dni w rozumieniu art. 156 § 1 k.k. Przyczyny wypadku należy dopatrywać się w zachowaniu L. M., który najechał przednią prawą stroną swojego samochodu na tylną lewą stronę pojazdu powoda pod małym kątem. Swoje ustalenia prokurator poczynił na podstawie dwóch opinii biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych – biegłego z Laboratorium Kryminalistycznego KWP w G. oraz biegłego z Instytutu Ekspertyz Sądowych im. (...). J. S. w K. – jak również na podstawie zeznań uczestników zdarzenia.

(bezsporne)

Na miejsce przedmiotowego zdarzenia w dn. 18.06.2015 r. został wezwany Zespół Ratownictwa Medycznego, chory otrzymał wówczas morfinę. ZRM przetransportował pacjenta do (...) Centrum (...) w S..

W dalszej kolejności A. P. (1) w dn. 18-19.06.2015 r. (przyjęcie ok. godz. 18.40) był hospitalizowany w (...) Centrum (...) w S.. Przy przyjęciu przeprowadzono badanie podmiotowe i badanie podmiotowe. Z zebranego wywiadu wynikało, że pacjent negował uraz głowy, utratę przytomności, wymioty i nudności. Chory był wydolny krążeniowo i oddechowo, przytomny, w zachowanym kontakcie logiczno-słownym. W badaniu internistycznym nie stwierdzono istotnych odchyleń od stanu prawidłowego - stwierdzono jedynie „ogólne potłuczenie - policzek prawy, udo prawe". Choremu podano dożylnie Paracetamol. Odbyła się konsultacja ortopedyczna oraz wykonano badanie RTG prawej kończyny górnej - stwierdzono przednie zwichnięcie prawej kości ramiennej. Zlecono także badanie RTG odcinka szyjnego kręgosłupa i prawego stawu łokciowego - bez zmian pourazowych. Wykonano zewnętrzną repozycję prawego barku (w kontrolnym badaniu RTG ustawienie w stawie prawidłowe), założono opatrunek miękki typu D. na urażoną kończynę górną oraz zalecono stosowanie leków przeciwbólowych i kontrolę w poradni ortopedycznej w dn. 23.06.2015 r. w rejonie swojego zamieszkania - wydano odpowiednie skierowanie (oprócz powyższego zaznaczono na nim także podejrzenie złamania typu H.-S. ). Po przeprowadzonej diagnostyce pacjent został wypisany do domu w stanie ogólnym dobrym.

Następnie A. P. (1) w dniu 19.06.2015 r. zgłosił się do (...) w Z. - przyjęcie na podstawie skierowania z dn. 18.06.2015 r. Pacjent miał założony na prawą kończynę górną miękki opatrunek - elastyczny bandaż. Opisano obecny objaw H.-S.. Rozpoznano zwichnięcie prawego stawu barkowego. Wystawiono zwolnienie ZUS ZLA na okres: 19.06-17.07.2015 r.

Z historii choroby A. P. (1) w tej Poradni wynika również, że w dniu 09.05.2003 r. powód zgłosił się do tej poradni z powodu urazu prawego barku, który miał miejsce w dn. 08.05.2003 r. w pracy (podwichnięcie w prawym stawie ramiennym, naderwanie pierścieniarotatorów i pourazowe zapalenie kaletki podbarkowej) - doraźnie zaopatrzony był w IP w Z. (gips typu D. na 3 tygodnie, który zdjęto w dn. 05.06.2003 r., rehabilitacja, przewlekłe zapalenie kaletki podbarkowej i ograniczenie ruchów rotacyjnych). Kolejne wizyty odbyły się:

1) w dn. 12.06.2003 r. opisano dla prawego stawu barkowego - odwiedzenie 30 st, rotacja zewnętrzna 20 st., rotacja wewnętrzna 30 st., cechy uszkodzenia pierścienia rotatorów -

wskazana była rehabilitacja;

2)w dn. 07.08.2003 r. - poprawa po zabiegach rehabilitacyjnych, ostrzyknięto kaletkę

podbarkową prawego stawu barkowego;

3) w dn. 04.09.2003 r. - poprawa po iniekcji, nadal ograniczone odwodzenie oraz rotacja zewnętrzna i wewnętrzna, dalsze ostrzykiwanie i rehabilitacja;

4) w lutym 2015 r. dolegliwości bólowe prawego barku od 4 miesięcy, odwodzenie czynne pełne, zalecono ortezę barkowo-obojczykową i skierowano chorego do poradni

rehabilitacyjnej oraz przepisano mu lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy.

A. P. (1) w dniach 01-03.07.2015 r. był hospitalizowany na Oddziale Neurologii Centrum (...) w Ł. z powodu porannych bólów głowy, które pacjent wiązał z wypadkiem komunikacyjnym z dn. 18.06.2015 r. W dn. 01.07.2015 r. wykonano badanie TK głowy bez kontrastu i zmian pourazowych nie stwierdzono. W wykonanych badaniach laboratoryjnych i w badaniu neurologicznym nie stwierdzono istotnych odchyleń od stanu prawidłowego. W trakcie niniejszej hospitalizacji stosowano jedynie leczenie objawowe. Przy wypisie ze szpitala zalecono pacjentowi stosowanie leków przeciwbólowych (Paracetamol).

A. P. (1) w dniach 09-10.07.2015 r. był hospitalizowany w (...) Centrum Medyczne w Ł. (pobyt w trybie prywatnym). Uprzednio wykonano badanie TK (26.06.2015 r.) i (...) (29.06.2015 r.) prawego barku - badania w trybie prywatnym, w których opisano m.in. uszkodzenie tylnego obrąbka stawowego, uszkodzenie B. i B. kostnego oraz częściowe uszkodzenie mięśnia nadgrzebieniowego i podłopatkowego. W dn. 09.07.2015 r. wykonano artroskopową rekonstrukcję obrąbka stawowego i obrąbka kostnego z użyciem 7 siedmiu implantów (...) oraz 3 implantów (...). Pacjenta wypisano do domu w stanie ogólnym dobrym m.in. z zaleceniem unieruchomienia operowanej kończyny w szynie odwodzącej bark i ramię, kontroli w (...) po 6 tygodniach, zdjęcia szwów w 10 dobie po zabiegu, rehabilitacji, wykonywania ćwiczeń wg instruktarzu, czy też stosowania leków przeciwbólowych. A. P. (1) uczęszczał na zabiegi rehabilitacyjne do ww. placówki medycznej. A. P. (1) leczył się także w prywatnym gabinecie fizjoterapeutycznym (...) w Z. - wizyta w dn. 29.07.2015 r. - zabiegi na prawy bark.

Powód korzystał z pomocy w Poradni Kardiologicznej (...) w Z. - okres: 16.07.2004 r. - 17.02.2017 r. wizyta w ww. poradni po przedmiotowym zdarzeniu odbyła się w dn. 01.07.2015 r., w trakcie której pacjent zgłosił bóle i zawroty głowy - dolegliwości te pacjent zgłaszał także w trakcie kolejnych wizyt lekarskich. W trakcie tej wizyty wydano skierowanie do oddziału neurologicznego. W trakcie wizyty w dn. 08.09.2015 r. wydano choremu skierowanie do poradni rehabilitacyjnej, natomiast w dn. 28.10.2015 r. do poradni psychologicznej. Z kolejnych wizyt w przedmiotowej poradni nie wynika, by pacjent zgłaszał dolegliwości z zakresu głowy i kończyn górnych, które można by było wiązać z wypadkiem o jakim jest mowa.

A. P. (1) korzystał również z pomocy w (...) w Z. - okres: 30.01.2007 r. - 14.03.2018 r. W okresie do momentu przedmiotowego zdarzenia chory leczył się w tej poradni głównie z powodu m. in. wielopoziomowych zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa (m. in. odcinek szyjny i lędźwiowo-krzyżowy) oraz stawów biodrowych - leczone głównie zachowawczo (farmakologicznie, rehabilitacyjnie i fizjoterapeutycznie) oraz w późniejszym czasie zabiegowo (endoprotezy stawów biodrowych). Po przedmiotowym zdarzeniu po raz pierwszy pacjent zgłosił się do ww. poradni w dn. 02.12.2015 r. Kolejne wizyty w ww. poradni miały miejsce:

1)w dn. 02.03.2016 r. - m. in. ograniczenie ruchomości prawego stawu barkowego i bolesność kinetyczna, zgięcie 125 st., odwodzenie 90 st., rotacja zewnętrzna 35 st., rotacja wewnętrzna 25 st., zaniki mięśniowe prawego ramienia (głównie powierzchnia tylna i boczna), wydano skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne - prawy bark;

2)w dn. 19.04.2017 r. - m. in. prawy staw barkowy: zgięcie 135 st., odwodzenie 90 st., wydano skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne;

3)w dn. 14.03.2018 r. - m. in. ograniczenie ruchu prawego stawu barkowego, rotacja wewnętrzna do 25 st.

A. P. (1) korzystał również z pomocy w Poradni P. (...) „M. - (...)." w S. (okres: 19.11.2015 r. - 08.05.2019 r.). Chory zgłosił się do ww. poradni z powodu pogorszenia samopoczucia po wypadku komunikacyjnym. Pacjent w trakcie leczenia psychiatryczno-psychologicznego zgłaszał problemy ze snem, nadmierną drażliwość, lęk przed poruszaniem się przy udziale środków transportu. U A. P. (1) rozpoznano wg ICD-10:(...) tj. reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne - leczone farmakologicznie oraz poprzez rozmowy z psychologiem.

A. P. (1) w dniach 01-21.02.2018 r. był hospitalizowany na Oddziale (...) (...) (...) Centrum (...) w Ł., w trakcie niniejszej hospitalizacji opisano ból i niewielkie ograniczenie ruchomości prawego stawu ramiennego. W wyniku wdrożonego leczenia uzyskano ustąpienie bólu prawego barku. Jak wynika ze zgromadzonej dokumentacji medycznej, m. in.:

1) orzeczenie lekarskie z dn. 01.09.2003 r. - w pracy doznał urazu prawego barku, który w konsekwencji był unieruchomiony przez około miesiąc, w badaniu nadal występuje ograniczenie ruchomości w prawym stawie barkowym (głównie przy odwodzeniu) oraz rwące dolegliwości bólowe tego barku (po leczeniu przeciwbólowym stopniowo się zmniejszają), oszczędzanie w trakcie badania prawej kończyny górnej - rozpoznano (...) (skręcenie w stawie barkowym prawym z ograniczeniem ruchomości czynnej);

2)orzeczenie lekarskie i opinia lekarska z dn. 08.10.2003 r. - m. in. bólowe ograniczenie ruchomości prawego stawu ramiennego, czynne odwodzenie 90 st, zginanie 100 st, prostowanie 30 st., rotacja zewnętrzna pełna, RTG - bez zmian urazowych, uszczerbek na zdrowiu: 8 %;

3)w dn. 12.09-05.10.2015 r. - hospitalizacja na Oddziale (...) w S. (głównie ze względu na zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów biodrowych) - m. in. dużego stopnia ograniczenie ruchomości prawego barku - zgięcie 70 st., prostowanie 20 st., odwodzenie 70 st., przywodzenie 20 st., rotacja wewnętrzna 65 st., rotacja zewnętrzna 30 st., stosowano zabiegi kinezyterapii i fizjoterapii, które ostatecznie nie przyniosły poprawy;

4)opinia lekarska i orzeczenie z dn. 17.03.2016 r. - m. in. ograniczenie ruchomości prawego barku, zespół bólowo-dysfunkcyjny prawego barku;

5) w dn. 31.07-23.08.2016 r. - hospitalizacja na Oddziale (...) (...) (...) Szpitala (...) w L. - m.in. palpacyjna bolesność prawego barku, ograniczenie ruchomości w prawym stawie barkowym, osłabienie siły prawej ręki, prawy staw barkowy: zgięcie 130 st., prostowanie 35 st., odwodzenie 150 st., przywodzenie 20 st.;

6)opinia lekarska i orzeczenie z dn. 25.08.2016 r. - m.in. ograniczenie ruchomości prawego barku, dysfunkcja pourazowa prawego barku i osłabienie siły prawej ręki, stały uszczerbek na zdrowiu: 10%;

7)opinia lekarska i orzeczenie z dn. 16.09.2016 r. (w odpowiedzi na sprzeciw od orzeczenia z dn. 25.08.2016 r.) - m.in. ograniczenie ruchomości w prawym stawie barkowym w każdym zakresie, brak zaników mięśniowych w okolicy grzebienia prawej łopatki i w zakresie prawej kończyny górnej, siła mięśniowa zachowana symetrycznie, poszerzenie obwodu prawego barku, staw suchy, stały uszczerbek na zdrowiu: 15%;

8) opinia lekarska i orzeczenie z dn. 06.04.2018 r. - m.in. pourazowa choroba zwyrodnieniowa prawego barku;

9)w dn. 12.08-04.09.2018 r. - hospitalizacja w (...) w W. -prawy staw barkowy: zgięcie 140 st. W i 150 st. K, prostowanie 30 st. W i 35 st. K, odwodzenie 125 st. W i 130 st. K, przywodzenie 50 st. W i 55 st. K;

10)opinia lekarska i orzeczenie z dn. 18.03.2019 r. - m.in. pourazowa choroba zwyrodnieniowa prawego barku.

(dokumentacja medyczna wraz z dokumentacją ZUS k. 32-68; 218-298; k. 301-427)

Na skutek leczenia powypadkowego powód poniósł następujące wydatki, dokumentowane następującymi dokumentami:

1)faktura z (...) w Z. z dn. 19.06.2015 r. na kwotę 70 zł za usługę medyczną ortopedyczną;

2)paragon z (...) w Z. z dn. 19.06.2015 r. na kwotę 40 zł za usługę diagnostyczną;

3)faktura z (...) w Z. z dn. 24.06.2015 r. na kwotę 37,90 zł za opaskę C. 14 siatka 13,5-16 cm x 1 m;

4)faktura z (...) sp. z o.o." w Ł. z dn. 26.06.2015 r. na kwotę 400 zł za wykonanie badania (...) prawego barku;

5)faktura z (...) sp. z o.o." w Ł. z dn. 26.06.2015 r. na kwotę 300 zł za wykonanie badania TK prawego barku;

6)faktura z (...) w Z. z dn. 30.06.2015 r. na kwotę 37,90 zł za opaskę C. 14 siatka 13,5-16 cm x 1 m;

7)faktura z Apteka (...) w Z. z dn. 10.07.2015 r. na kwotę 31,70 zł za leki: K. forte 100 mg (30 tabl.), T. R. 100 mg (10 tabl.), B. 480 mg (20 tabl.);

8)faktura z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 11.07.2015 r. na kwotę 10 600 zł za zabieg operacyjny;

9)faktura z (...) w Z. z dn. 24.07.2015 r. (usługa dn. 17.07.2015 r.) na kwotę 600 zł za karnet rehabilitacyjny;

10) faktura z (...) w Z. z dn. 29.07.2015 r. na kwotę 80 zł za ćwiczenia rehabilitacyjne;

11)faktura z (...) w Z. z dn. 29.07.2015 r. na kwotę 450 zł za karnet rehabilitacyjny;

12)faktura z (...) w Z. z dn. 08.09.2015 r. na kwotę 450 zł za karnety rehabilitacyjne;

13)faktura z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 09.09.2015 r. na kwotę 650 zł za konsultację ortopedyczną, opatrunki i rehabilitację;

14)faktura z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 11.09.2015 r. na kwotę 120 zł za konsultację ortopedyczną;

15)faktura z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 06.10.2015 r. na kwotę 220 zł za pomiar siły mięśni i konsultację medyczną;

16)faktura z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 07.11.2015 r. na kwotę 120 zł za konsultację ortopedyczną;

17)faktura z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 09.12.2015 r. na kwotę 120 zł za usługę medyczną;

18)faktura z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 03.06.2016 r. na kwotę 220 zł za pomiar siły (mięśniowej) i konsultację ortopedyczną;

19)paragon z (...) Centrum Medyczne w Ł. z dn. 15.10.2016 r. na kwotę 100 zł za usługę medyczną;

20)faktura z „M. - (...)." w S. z dn. 04.01.2018 r. na kwotę 120 zł za poradę psychiatryczną;

21)liczne paragony za paliwo ze stacji benzynowych i z opłat parkingowych.

(faktury i paragony k. 70-95)

Chociaż na skutek wypadku powód funkcjonował w miarę samodzielnie, tak jednak potrzebował pomocy osób trzecich przy wykonywaniu codziennych czynności. Z uwagi na to, że uraz dotknął przede wszystkim prawego barku a powód jest osobą praworęczną, nie mógł samodzielnie wykonywać wszystkich czynności dnia codziennego. W domu powodem opiekowała się żona oraz 4 synów, którzy pomagali mu w różnych czynnościach takich jak mycie czy golenie. Rodzina wymieniała się w opiece nad powodem. Na skutek wypadku powód uczęszczał również na zabiegi rehabilitacyjne do Ł., a następnie do Z..

W dacie wypadku powód samodzielnie prowadził działalność gospodarczą polegającą na handlu hurtowym damską konfekcją. Chociaż chorował na nadciśnienie, to nie przeszkadzało mu to w żadnym razie w codziennym funkcjonowaniu. Powód prowadził samochód, grał w tenisa, uprawiał również turystykę górską. Powód na skutek wypadku nie jest w stanie dźwigać ciężarów, co utrudnia mu prowadzenie działalności gospodarczej, nie odzyskał pełnej ruchowości w barku, ma trudności z założeniem niektórych ubrań, takich jak marynarka czy płaszcz. Na skutek zwłaszcza w początkowym okresie powód odczuwał bardzo duży ból, skarżył się również na bóle i zawroty głowy. Na skutek wypadku oraz postępowania sprawcy wypadku po nim powód zaczął uczęszczać do psychologa, czego nigdy przed wypadkiem nie robił. Po wypadku A. P. (1) stał się osobą mniej wesołą aniżeli przed wypadkiem. Okres najintensywniejszej opieki rodziny nad powodem przypadł na 2-3 miesiące po wypadku. Powód aktualnie nie przyjmuje regularnie leków lecz jedynie wówczas, gdy odczuwa ból i zapisze mu je lekarz ortopeda.

(zeznania powoda z 03 czerwca 2019 r. nagr. 00:02:14-00:37:13 k. 429-430 oraz z dnia 21 lutego 2022 r., nagr. 00:08:50-00:28:00 k. 713v-714; zeznania świadka J. P. z dnia 09 lipca 2019 r. nagr. 00:50:16-01:35:54 k. 443-444; zeznania świadka Ł. P. z dnia 09 lipca 2019 r. nagr. 01:35:54-01:49:06 k. 444-444v; zeznania świadka M. P. z dnia 09 lipca 2019 r. nagr. 01:49:06-02:04:57 k. 444v; zeznania świadka A. P. (1) z dnia 09 lipca 2019 r., nagr. 02:04:57-02:22:46 k. 444v-445; zeznania świadka A. P. (2) z dnia 09 lipca 2019 r., nagr. 02:22:46-02:35:01 k. 445)

Biegli z Katedry Medycyny Sądowej (...) w Ł. stwierdzili, że A. P. (1) w wyniku zdarzenia z dn. 18.06.2015 r. doznał następujących obrażeń:

a)przedniego zwichnięcia prawego stawu ramiennego,

b)złamania tylnej części głowy prawej kości ramiennej (tzw. złamanie typu H.-S.) oraz oderwania obrąbka stawowego ze złamaniem brzegu kostnego panewki prawego stawu ramiennego, a także częściowego uszkodzenia ścięgien mięśni tworzących tzw. stożek rotatorów,

c)stłuczenia powłok głowy i prawej kończyny dolnej.

Obrażenia opisane w punkcie a oraz b, wymagały początkowo nastawienia prawego barku, a w dalszej kolejności przeprowadzenia zabiegu ortopedycznego polegającego na artroskopowej rekonstrukcji obrąbka stawowego i kostnego panewki prawego stawu ramiennego przy udziale m. in. 10 implantów, a także długotrwałego leczenia rehabilitacyjnego i usprawniającego prawą kończynę górną. Pomimo wdrożonego adekwatnego do stanu klinicznego pacjenta leczenia wystąpiły w zakresie prawego barku zaniki mięśniowe oraz niewielkiego stopnia ograniczenia ruchomości prawego ramienia, osłabienie siły prawej kończyny górnej oraz dolegliwości bólowe prawego barku. Biegli ci stwierdzili nadto, że postępowanie medyczne (w tym rehabilitacyjne) w stosunku do powoda było w pełni prawidłowe na każdym jego etapie.

Biegli wskazali nadto, że obrażenia jakie stwierdzono u A. P. (1) powodują dolegliwości bólowe - od bardzo silnych w dniu urazu, do stopniowo malejących w kolejnych dniach. Należy zaznaczyć, że w wyniku stosowania odpowiednich leków przeciwbólowych zwykle dolegliwości te ulegają na tyle osłabieniu, że pacjent jest w stanie w miarę dobrze funkcjonować. Dolegliwościom bólowym towarzyszą problemy związane z niemożliwością używania całkowicie unieruchomionej kończyny górnej, co jest szczególnie dotkliwe, gdy jest to kończyna dominująca, jak to miało miejsce w przedmiotowym przypadku. Następnie po zabiegu operacyjnym przez pierwsze kilka dni dolegliwości bólowe urażonej kończyny górnej ponownie ulegają nasileniu, ale również można je kontrolować stosując leki przeciwbólowe. Kończyna górna ponownie jest całkowicie unieruchomiona (przez 6 tygodni) w związku z czym nie jest możliwym jej używanie do wykonywania codziennych czynności. W dalszej kolejności w miarę postępów rehabilitacji (zwykle przez 6 miesięcy) dolegliwości bólowe kończyny górnej zazwyczaj stopniowo maleją, aż pacjent nie wymaga już stosowania leków przeciwbólowych.

U A. P. (1) do chwili obecnej utrzymują się przewlekłe dolegliwości bólowe prawego barku (o różnym i okresowo zmiennym nasileniu), pojawiające się podczas wykonywania podstawowych czynności związanych z używaniem prawej kończyny górnej. Wynika to z tego, że obrażenia jakich doznał A. P. (1) były poważne i wymagały leczenia operacyjnego, które jednak nie przywróciło pełnej sprawności prawej kończyny górnej. Dodać należy, że przy tego typu uszkodzeniach nie zawsze udaje się uzyskać pełną sprawność, nawet przy całkowicie prawidłowym postępowaniu medycznym. Dodatkowo w wyniku przedmiotowego urazu pozostała deformacja głowy prawej kości ramiennej, częściowe uszkodzenie ścięgien mięśni barku oraz blizny po zaopatrzonych operacyjnie uszkodzeniach. Dolegliwości bólowe prawej kończyny górnej okresowo nasilają się i maleją w zależności od obciążeń i rehabilitacji - mają one umiarkowane nasilenie, które nie uniemożliwiają, lecz jedynie utrudniają czynności codzienne i zawodowe.

Zdaniem powołanych biegłych, unieruchomienie barku (bezpośrednio po zdarzeniu, jak i po zabiegu operacyjnym) było koniecznym elementem leczenia pozwalającym na wygojenie się uszkodzonych struktur prawego stawu ramiennego. Unieruchomienie oczywiście uniemożliwia lub znacznie utrudnia wykonywanie czynności wymagających użycia unieruchomionej kończyny, ale - jak już wspomniano - jest niezbędne na pewnych etapach leczenia. Należy zaznaczyć, że po tego typu zabiegach zawsze wymagana jest rehabilitacja, mająca na celu poprawę funkcji stawu ramiennego. Początkowo pacjent powinien przyjmować leki przeciwbólowe, a także stosować okłady chłodzące na operowany bark. Kończyna górna powinna być unieruchomiona w ortezie ramiennej, która początkowo nie powinna być zdejmowana, natomiast w późniejszym okresie może być zdejmowana jedynie na czas samej rehabilitacji i fizjoterapii. W dalszej kolejności zabiegi rehabilitacyjne mogą być przeprowadzane częściej (np. 2-3 razy w tygodniu). Możliwa jest także kinezyterapia, pole magnetyczne, krioterapia z azotem. Bardzo ważne jest także samodzielne wykonywanie wyuczonych wcześniej ćwiczeń (np. 2-3 razy dziennie), mobilizujących łopatkę, wykonywanie ćwiczeń czynnych i biernych zwiększających zakres ruchomości stawu ramiennego, czy też ćwiczeń wzmacniających mięśnie obręczy barkowej (w tym mięśni tworzących stożek rotatorów). Należy wyraźnie podkreślić, że pomimo nawet prawidłowo wdrożonego leczenia operacyjnego oraz w późniejszym czasie rehabilitacji i fizjoterapii, u pewnej grupy pacjentów nie uzyskuje się oczekiwanych efektów - mogą utrzymywać się ograniczenia ruchomości prawego stawu ramiennego oraz związane z tym dolegliwości bólowe prawego barku. W ocenie biegłych leczenie A. P. (1) zostało już zakończone. Powód jest w stanie dość sprawnie funkcjonować. W zakresie prawego stawu ramiennego nie stwierdza się cech jego niestabilności, które to dopiero wskazywały by na konieczność dalszego leczenia np. zabiegowego. Aktualnie, w związku z trwałymi następstwami przedmiotowego wypadku, A. P. (1) wymaga jedynie okresowych zabiegów rehabilitacyjnych oraz własnych ćwiczeń ruchowych.

W wydanej opinii biegli wyraźnie stwierdzili, że brak jest podstaw aby uraz prawego barku powoda w 2003 r. miał istotny wpływ na jego aktualny stan zdrowia powstały wskutek wypadku z 2015 roku. W odniesieniu do ponoszonych przez powoda kosztów leczenia i rehabilitacji, w ocenie biegłych pozostawały one w normalnym związku z wypadkiem jakiego doznał powód, były więc uzasadnione.

(opinia zespołu biegłych z (...) w Ł. k. 474-504 wraz z opinią uzupełniającą k. 538-539)

Powołana do sprawy biegła w zakresu rachunkowości na podstawie dokumentów księgowych przedstawionych przez powoda sporządziła dwie wersje wysokości utraconego dochodu w okresie jego niezdolności do pracy spowodowanej obrażeniami odniesionymi w wypadku z dnia 18.06.2015 r. tj. od dnia 19.06.2015 r. do 08.12.2015 r. Biegła ta w wariancie do którego bardziej się skłaniała dokonała porównania jednodniowego, średniego dochodu uzyskanego przez powoda w 2015 r i 2016 roku. Średni jednodniowy dochód uzyskany przez powoda w 2015 r. wynosił 186,09 zł, natomiast w 2016 roku stanowił kwotę 428,22 zł. Tym samym, różnica pomiędzy średnim, jednodniowym dochodem uzyskanym w 2015 roku a dochodem z 2016 roku wynosiła 242,13 zł. Ponieważ liczba dni roboczych w okresie niezdolności do pracy powoda wynosiła 121, biegła wyliczyła, że zdaniem tej biegły utracony dochód powoda w wyżej wymienionym okresie czasu przez powoda wyniósł 29.297,73 zł., jako różnica dochodów w analogicznych okresach w roku 2015 i 2016. Od powyższej kwoty biegły odliczył kwotę uzyskanego przez powoda świadczenia z ZUS w wysokości 9.408,36 zł, tym samym wskazując we wniosku, iż utracone korzyści z tytułu niezdolności powoda do pracy w wyżej wymienionym okresie wynoszą 19.889,37 zł.

(opinia biegłej z zakresu rachunkowości k. 654-677)

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodowi w związku z zaistniałą szkodą:

- zadośćuczynienie w łącznej wysokości 7.900,00 zł;

- zwrot kosztów leczenia w wysokości 14.385,50 zł;

- zwrot kosztów dojazdów w wysokości 416,50 zł.

(bezsporne)

W toku niniejszego postępowania Sąd dopuścił dowody z opinii biegłych w Katedry Medycyny Sądowej (...) oraz z opinii biegłej z zakresu rachunkowości M. D..

Każdy z dopuszczonych biegłych sporządził w swoim zakresie opinię na piśmie a wnioski płynące z tych opinii dały podstawę do ustalenia przez Sąd stanu faktycznego. Na żądania stron biegli sporządzali również w zakresie przedstawionych im wątpliwości, pytań i zarzutów opinie uzupełniające. Ustalony w sprawie stan faktyczny jest w znacznej części niesporny i oparty na niekwestionowanym przez strony osobowym i nieosobowym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy w postaci dokumentacji medycznej powoda.Skutki wypadku jakiemu uległ A. P. (1), trwałość tych skutków oraz możliwość ich minimalizowania zostały ustalone na podstawie niekwestionowanej dokumentacji medycznej a także opinii biegłych wydanych w niniejszej sprawie. Sąd uznał wszystkie wyżej wymienione dokumenty za wiarygodne. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji, odpowiadając tym samym dyspozycji art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Autentyczność dokumentów oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych.

Sąd w całości przyjął w poczet materiału dowodowego opinie biegłych powołanych w niniejszej sprawie, bowiem są one sporządzone zgodnie z regułami sztuki, spójne i logiczne, zawierają wyczerpujące odpowiedzi na zadane pytania. Sąd nie dostrzegł żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych i ich bezstronności, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów. W konsekwencji nie można im postawić zarzutu, że nie są one przydatne dla poczynienia ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie. Opinie te zostały opracowane przez osoby posiadającą kwalifikacje i wiedzę ze swoich dziedzin, specjalistów o wieloletnim doświadczeniu na polu praktyki i teorii. Stąd też ich istotny walor pomocniczy przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Przydatność przywołanych opinii wynika również z tego, iż odpowiadają one postawionej tezie dowodowej, a autorzy tych opinii jako osoby obce dla stron niewątpliwie nie są zainteresowane treścią rozstrzygnięcia, jakie zapadnie w niniejszej sprawie.

W wydanej przez siebie opinii biegli lekarze nie posłużyli się popularnym do szacowania stopnia uszczerbku na zdrowiu wskaźnikiem procentowym, nie obniża to w żaden sposób waloru przydatności tejże opinii. To bowiem w kompetencji Sądu, a nie biegłego pozostaje finalne określenie wymiaru szkody i krzywdy, ergo – należnego odszkodowania i zadośćuczynienia. Patrząc przez pryzmat pozostałego materiału dowodowego, uznanego za wiarygodny i spójny, znajdującego się w aktach sprawy, nie sposób kwestionować wywodów powyższych opinii, ich spójności i fachowości. Sąd nie znalazł ponadto żadnych podstaw, aby opinie te zakwestionować z urzędu, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów.

Nie ulega również wątpliwości, że dowód z opinii biegłego, jak każdy inny dowód, podlega ocenie Sądu przy zastosowaniu reguł z art. 233 § 1 k.p.c. - na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Dowód z opinii biegłego jest prawidłowo przeprowadzony wówczas, gdy opinia zawiera uzasadnienie ostatecznych wniosków, sformułowane w sposób przystępny i zrozumiały dla osób nieposiadających wiadomości specjalnych. Ocena dowodu z opinii biegłego sądowego wymaga ustosunkowania się do mocy przekonywującej rozumowania biegłego i logicznej poprawności wyciągniętych przez niego wniosków. Nie można oprzeć ustaleń wyłącznie na podstawie konkluzji opinii biegłego, lecz koniecznym jest sprawdzenie poprawności poszczególnych elementów składających się na trafność wniosków końcowych. Nie należy przy tym zapominać, że wnioski biegłego powinny być w zasadzie stanowcze i jednoznaczne ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 sierpnia 2012 r., w sprawie I ACa 372/12 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 października 2007 r., w sprawie V ACa 670/07, opubl. w nr 1 Biul. SA/Ka z 2008 r. pod poz. 28).

Powyższe sprawia, że Sąd nie dostrzegł żadnych okoliczności, które obniżałyby wiarygodność opinii biegłych, które uzasadniałyby konieczność dopuszczenia dowodów z opinii innych biegłych tej samej specjalności. Nie dostrzegł również potrzeby wydawania przez biegłych kolejnych opinii uzupełniających.

W odniesieniu do dwuwariantowej opinii biegłej M. D. Sąd podzielił zdanie wyrażonej przez biegłą, wskazującą, że sam okres od 19.06.2015 r. do 08.12.2015 r. jest zbyt krótki, ażeby rzetelnie odnieść się do wyników finansowych powoda uzyskiwanych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego też, w ocenie Sądu adekwatniejszym spojrzeniem było ujęcie bardziej holistyczne, przedstawione przez biegłą M. D. w wariancie II. przedmiotowej opinii.

Sąd za wiarygodne uznał również zeznania wszystkich stawających w procesie świadków, albowiem są one spójne i oddają sposób życia powoda przed i po wypadkiem, korelują one również z zeznaniami samego powoda oraz zgromadzoną w sprawie dokumentacją medyczną.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo jest w znacznej części zasadne.

Stosownie do treści art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający. Natomiast zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W przedmiotowej sprawie pozwany ostatecznie nie kwestionował sprawstwa i winy ubezpieczonego w zakresie zaistniałego wypadku komunikacyjnego oraz jego odpowiedzialności na zasadzie art. 436 § 1 k.c., a w konsekwencji również odpowiedzialności ubezpieczyciela. Poza sporem pozostawało również, że u powoda nastąpiło uszkodzenie ciała i rozstrój zdrowia, który uprawnia go do żądania od pozwanego zakładu ubezpieczeń zadośćuczynienia za doznaną krzywdę - w myśl art. 445 § 1 k.c. Wyrazem tego było bowiem wypłacenie takiego zadośćuczynienia i innych świadczeń przez pozwanego na etapie przedsądowym.

Przepis art. 445 § 1 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową) ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi (por. wyrok SN z dnia 4 lipca 1969 roku, I PR 178/69, OSNCP 1970, Nr 4, poz. 71). Zadośćuczynienie ma na celu złagodzenie tych cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia - te już doznane i te mogące powstać w przyszłości. Powinno ono być zatem przyznaną jednorazowo rekompensatą za całą krzywdę. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia obowiązuje zasada miarkowania wyrażająca się w nakazie uwzględnienia wszystkich okoliczności i skutków doznanych krzywd z odniesieniem do warunków określających poziom życia ludzi w pełni sprawnych i aktywnych, panujących w środowisku w jakim żyje powód (por. uzasadnienie wyroku SN z 4 lipca 2000 roku, I CKN 837/00 LEX nr 56891).

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. wymaga uwzględnienia wieku poszkodowanego, stopnia cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywności i czasu trwania, nieodwracalności następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwa, oszpecenia), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, poczucia nieprzydatności społecznej, bezradności życiowej oraz innych podobnych czynników (vide wyrok SN z dnia 9.22.2007r., V CSK 245/07, OSNC D/2008). Sąd Okręgowy w całości podziela powyższe stanowisko Sądu Najwyższego, który w ostatnich latach wielokrotnie podkreślał, że ze względu na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia jego wysokość musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną adekwatną do warunków gospodarki rynkowej. Zwracał uwagę, że nie można akceptować stosowania taryfikatora i ustalania wysokości zadośćuczynienia według procentów trwałego uszczerbku na zdrowiu, że zdrowie ludzkie jest dobrem o szczególnie wysokiej wartości w związku z czym zadośćuczynienie z tytułu uszczerbku na zdrowiu powinno być odpowiednio duże, oraz że nietrafne jest posługiwanie się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia jedynie określonymi jednostkami przeliczeniowymi w postaci najniższego czy średniego wynagrodzenia pracowniczego. O wysokości należnego zadośćuczynienia stanowi przede wszystkim rozmiar (zakres) doznanej przez pokrzywdzonego krzywdy, a niewymierny charakter tej krzywdy sprawia, że ocena w tej mierze winna być dokonana na podstawie całokształtu okoliczności sprawy.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powód w chwili wypadku miał 57 lat. Wypadek, którego stał się ofiarą znacząco odmienił jego życie. W pierwszym okresie powód doświadczał bardzo dużego bólu związanego z urazem barku (przyjmował m. in. morfinę), ból ten najintensywniejszy był na przestrzeni pierwszych 2-3 miesięcy leczenia, wtedy również A. P. (1) zmuszony był do korzystania z pomocy osób bliskich przy wielu czynnościach dnia codziennego. Na skutek wypadku znacznie zmniejszyła się sprawność powoda – nie może on już grać w tenisa, musiał wyraźnie ograniczyć poruszanie się na rowerze. Ból barku oraz ograniczona ruchomość sprawia również, iż powód nie może nosić ciężarów – co bywa niezbędne w wykonywanej przez niego od lat działalności gospodarczej. Warto dodatkowo zauważyć, że powód jako osoba praworęczna miał na skutek wypadku problem z goleniem się, pisaniem czy zakładaniem na siebie niektórej odzieży (np. marynarki, płaszcza).

Powód nie odzyskał pełnej sprawności fizycznej sprzed wypadku i choć regularne leczenie farmakologiczne zostało już zakończone, w dalszym ciągu planowane są operacje mające na celu usprawnienie prawego barku powoda. Powód zatem w dalszym ciągu zatem doświadcza negatywnych skutków wypadku z dnia 18 czerwca 2015 r. i choć funkcjonuje samodzielnie, to niektóre czynności sprawiają mu dyskomfort.

Pozwany w toku niniejszego postępowania utrzymywał, iż wypłacona dotychczas powodowi kwota tytułem zadośćuczynienia za doznane przez niego obrażenia ciała i rozstrój zdrowia jest adekwatna do rozmiaru szkody i w pełni rekompensuje krzywdę A. P. (1). Strona powodowa zaś twierdziła, iż wypłacona kwota nie czyni zadość doznanej w wyniku wypadku krzywdzie.

W ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala stwierdzić, że na skutek przedmiotowego wypadku powód doznał obrażeń ciała o jakich była mowa we wcześniejszej części uzasadnienia. Bez wątpienia wywołały one zarówno cierpienia fizyczne, jak i psychiczne. Tym samym w niniejszej sprawie należało ustalić ich zakres oraz skutki. Dla ustaleń Sądu w tym zakresie zasadnicze znaczenie miały opinie dopuszczonych w postępowaniu biegłych, jak również zgromadzona dokumentacja medyczna.

Dokonując oceny zasadności roszczeń powoda i określając wysokość zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze to, że jest ono przede wszystkim sposobem zrekompensowania krzywdy. W judykaturze ugruntowany jest pogląd, iż przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNP 2000, nr 16, poz. 626, wyrok SN z dnia 15 lipca 1977 r., IV CR 266/77, niepublikowany, wyrok SN z dnia 18 grudnia 1975 r., I CR 862/75, niepublikowany). To wszystko Sąd wziął pod uwagę rozstrzygając w niniejszej sprawie. Truizmem jest z całą pewnością stwierdzenie, iż cierpienia nie dadzą się przełożyć na konkretną sumę pieniężną. Jednocześnie należy wskazać, iż zadośćuczynienie przewidziane w art. 445 § 1 k.c. ma cel kompensacyjny i jego wysokość musi stanowić ekonomicznie odczuwalną wartość, nie może mieć charakteru symbolicznego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 1978 r., IV CR 99/78, niepublikowany, wyrok SN z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, niepubl.). W ocenie Sądu w świetle przedstawionych okoliczności niniejszej sprawy, rację ma strona powodowa twierdząc, iż wypłacone powodowi przez pozwanego zadośćuczynienie na etapie przedsądowym nie jest adekwatne do doznanej przez niego krzywdy.

W tym miejscu wskazać należy, iż sprawy o zadośćuczynienie za doznane krzywdy mają charakter bardzo ocenny. Przepisy Kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego. Definicja krzywdy sprowadza się do ujemnych dolegliwości powstałych w wyniku czyjegoś bezprawnego działania i dotyczy przede wszystkim bólu, cierpienia i innych negatywnych konsekwencji w sferze psychofizycznej pokrzywdzonego. Krzywda ma więc aspekt niemajątkowy. Niedający się ściśle wymierzyć charakter krzywdy sprawia, że ustalenie jej rozmiaru, a tym samym i wysokości zadośćuczynienia, zależy od oceny sądu, który nie dysponuje żadnymi wskazówkami, czy tabelami określającymi wysokość zadośćuczynienia dla poszczególnych przypadków. Ocena Sądu winna się więc opierać na całokształcie okoliczności sprawy, nie wyłączając takich czynników, jak np. wiek poszkodowanego, rozmiar doznanej krzywdy, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku oraz szereg innych okoliczności (podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 maja 2008r. II CSK 78/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 maja 2008r. I ACa 199/08 ).

Po wypadku powód był przewieziony do szpitala przez Zespół Ratownictwa Medycznego, nazajutrz rozpoczął leczenie w (...) poradni, zaś w następnych miesiącach był intensywnie leczony i rehabilitowany. Niezdolność powoda do pracy trwała od chwili wypadku 18 czerwca 2015 r. do 8 grudnia 2015 r. Związek przyczynowy między doznaną krzywdą a zdarzeniem z 18 czerwca 2015 r. jest oczywisty. Sąd nie miał zarazem żadnych wątpliwości, iż na stan zdrowia powoda nastały po wypadku nie miał wpływu uraz barku jakiego powód doświadczył w 2003 r. Dolegliwości tamte miały miejsce 12 lat przed wystąpieniem feralnego wypadku z dnia 18 czerwca 2015 r., biegli lekarze analizujący dokumentację medyczną powoda od tamtego okresu nie mieli żadnych wątpliwości, iż stan zdrowia w jakim znalazł się A. P. (1) wynika jedynie ze zdarzenia szkodzącego z czerwca 2015 r.

Mając zatem na uwadze powyżej wskazane kryteria, Sąd uznał, że należną powodowi, odpowiednią kwotą zadośćuczynienia, uwzględniającą rozmiar jego obrażeń zarówno fizycznych jak i psychicznych, będzie kwota 60.000,00 zł. Tak ustalone zadośćuczynienie należy pomniejszyć o 7.900,00 zł wypłacone powodowi tytułem zadośćuczynienia na etapie postępowania likwidacyjnego, wobec czego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda 52.100,00 zł tytułem reszty należnego A. P. (1) zadośćuczynienia.

Pamiętać należy, że wysokość zadośćuczynienia nie może być nadmierna w porównaniu z istniejącymi stosunkami majątkowymi społeczeństwa. W szczególności nie może być od nich oderwana, ponieważ w przeciwnym razie kwoty zasądzone jako zadośćuczynienie nabrałyby cech dowolności. W tej sytuacji odniesienie wysokości zadośćuczynienia do materialnego poziomu życia społeczeństwa sprawia, że kwota zadośćuczynienia jest realna i utrzymana w rozsądnych granicach.

Sąd nie znalazł zarazem żadnych podstaw do przyjęcia jakiegokolwiek stopnia przyczynienia się powoda do powstałej szkody i w konsekwencji doznanej przez niego krzywdy, rzutującej na wysokość zadośćuczynienia.

O odsetkach od zasądzonej tytułem zadośćuczynienia kwoty 52.100,00 zł orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je od dnia 14 czerwca 2018 r. – nie zaś jak wnosiła o to strona powodowa już od 9 października 2015 roku. W dacie pierwszej odmowy wypłaty świadczenia przez ubezpieczyciela nie była bowiem jeszcze przesądzona kwestia odpowiedzialności pozwanego za wypadek. Ostateczna odmowa wypłaty żądanych przez powoda roszczeń nastąpiła pismem z dnia 14 czerwca 2018 r. (k. 25) i właśnie od tej daty pozwany znajduje się w zwłoce. Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe okoliczności, orzeczono jak w punkcie 1. wyroku.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Zasadne okazało się powództwo o odszkodowanie w kwocie 48.610,40 zł.

Sąd uznał zasadne koszty opieki nad powodem w stosunku dwugodzinnym przez 84 dni. W tym czasie bowiem (następującym bezpośrednio po wypadku) powód wymagał pomocy osób bliskich w codziennych sprawach. Unieruchomienie jego braku nie było jednak na tyle dolegliwe, ażeby rodzina musiała pomagać mu w stosunku 4 godzin na dobę. Powód był w stanie samodzielnie zjeść, poruszać się po mieszkaniu; nie był leżący. Z tych względów, żądanie pozwu oparte na przyjęciu opieki w wymiarze 4 godzin dziennie Sąd uznał za nieuzasadnione. Sąd podzielił argumentację strony powodowej wskazującej na stawkę godzinową opieki nad chorą osobą na poziomie 15 zł za godzinę. W tych okolicznościach Sąd uznał za zasadne odszkodowanie tytułem kosztów osobistej opieki nad powodem na poziomie 2.520 zł. Ponadto, do tego należy doliczyć czas poświęcony na wizyty lekarskie i rehabilitacyjne. W tym zakresie Sąd Okręgowy za udowodniony uznał czas poświęcony na 5 wizyt po około 4 godziny, oraz 2 wizyty rehabilitacyjne po 5 godzin. Wobec powyższego, do powyżej kwoty należy doliczyć 450 zł, co daje łącznie wymiar odszkodowania tytułem poniesionych kosztów opieki na poziomie 2.970 zł.

Powód w pozwie dochodził również kosztów leczenia i rehabilitacji na poziomie brakującego odszkodowania w kwocie 7.882,73 zł – w tym opieki, dochodzonej już w pozwie na poziomie żądania 5.500 zł. W tych okolicznościach, od dochodzonej przez powoda kwoty 7.882,73 zł należało odjąć różnicę pomiędzy dochodzoną (5500 zł) a zasądzoną (2.970 zł) kwotą opieki, wobec czego Sąd za zasadne uznał żądanie zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji (w tym opieki) na sumę łączną 5.352,73 zł.

Za w pełni zasadne powód uznał żądanie pozwu odnoszące się do kwoty 43.257,67 zł związanej z usuwaniem szkód na mieniu powoda, w szczególności: zwrotu kosztów leasingu, przystosowania zniszczonego samochodu do prowadzenia działalności gospodarczej oraz utraconych dochodów – w myśl wariantu II zaproponowanego przez biegłą M. D.) – podzielając w tym zakresie w pełni argumentację wyrażoną w pozwie. Sąd nie miał wątpliwości, iż za w pełni uzasadnione należało uznać korzystanie przez powoda z zabiegów prywatnej służby zdrowia. Notoryjną wiedzą jest, iż publiczna służba zdrowia nie gwarantuje rozsądnych terminów zabiegów medycznych oraz należytej jakości rehabilitacji. Obowiązek dążenia do minimalizacji szkody przez poszkodowanego nakazywał wręcz podjęcie przez powoda takich działań, które nie będą powiększać powstałej wskutek wypadku szkody. W tym kontekście – dbając o swoje zdrowie, czyli de facto o jeden z przedmiotów szkody – powód był w pełni uprawniony do korzystania z zabiegów prywatnej służby zdrowia.

Wobec powyższego, na kwotę zasądzonego odszkodowania składają się: 43,257,67 zł tytułem powyższych szkód oraz 5.352,73 zł tytułem zwrotu kosztów związanych z leczeniem, rehabilitacją i opieką. Z powyższych względów, orzeczono jak w punkcie 2. wyroku zasądzając odsetki od 14 czerwca 2018 r. w myśl zasady odnoszącej się również do zasądzonej kwoty tytułem zadośćuczynienia z punktu 1. wyroku.

Dalej idące powództwo, jako niezasadne Sąd oddalił, o czym orzeczono w punkcie 3. wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., tj. według zasady stosunkowego rozdzielani kosztów. Z uwagi na fakt, że powód wygrał swoją sprawę w około 63%, w takim zakresie za koszty procesu odpowiedzialna będzie strona przeciwna. Z tych względów, w punkcie 4. wyroku zasądzono od powoda na rzecz pozwanego 2.015,00 zł tytułem zwrotu obciążającej go części kosztów procesu, na którą to kwotę składają się koszty zastępstwa profesjonalnego pełnomocnika pozwanego ustalone w oparciu o obowiązujące stawki, (5.400 zł x 37%) wraz z opłatą od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Jednocześnie, w oparciu o powyższą zasadę w punkcie 6. zasądzono od pozwanego na rzecz powoda 9.038,94 zł tytułem zwrotu obciążającej go części kosztów procesu, na które to składają się wynagrodzenie ustanowionego w sprawie pełnomocnika ustalone w oparciu o obowiązujące w tym przedmiocie stawki (5.400 zł x 63%), koszty dojazdu pełnomocnika do siedziby Sądu (862,55 zł x 63%) oraz zwrot części opłaty od pozwu (8.058 zł x 63%) wraz z opłatą od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Zauważyć należy, że o ile Sąd nie miał wątpliwości iż pełnomocnikowi powoda należy się zwrot kosztów dojazdu do siedziby Sądu, o tyle żądanie potrójnego wynagrodzenia (w oparciu zresztą o uprzedni stan prawny) w myśl rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie jest nieuzasadnione. Przedmiotowa sprawa ani pod względem faktycznym ani prawnym nie uzasadniała bowiem takiego przyjęcia.

W 37% procentach powód będzie również odpowiedzialny za powstałe w procesie wydatki, ukształtowane na łącznym poziomie 26.243,52 zł, wobec czego w punkcie 5. wyroku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od A. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu 9.710,11 zł tytułem zwrotu obciążającej go części wydatków w sprawie poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa (26.243,52 zł x 37% = 9.710,11 zł).

W punkcie 7. wyroku w myśl art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę obciążającej go części poniesionych w sprawie wydatków (26.243,52 zł x 63% = 16.533,42 zł).