I C 57/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2019-06-07
Sygn. akt I C 57/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 7 czerwca 2019 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Przemysław Majkowski
Protokolant: sekr. sąd. Joanna Wołczyńska – Kalus
po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2019 roku w Sieradzu
na rozprawie
sprawy z powództwa D. Z.
przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
1. pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy, jakim jest bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) wystawiony w dniu 17 czerwca 2015 roku przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. przeciwko D. Z., zaopatrzony w klauzulę wykonalności na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 24 sierpnia 2015 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I Co 883/15,
2.
zasądza od pozwanego (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.
na rzecz powoda Ł. Z. kwotę 7.217,00 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu,
3.
nakazuje pobrać od pozwanego (...) Bank (...) S.A.
z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 10 500,00 zł (dziesięć tysięcy pięćset ) złotych tytułem opłaty sądowej od uiszczenia, której powód był zwolniony.
Sygn. akt I C 57/19
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 25 lutego 2019. ( data wpływu do Sądu) powód D. Z. wystąpił przeciwko pozwanemu (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego o numerze (...) wystawionego przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 17 czerwca 2015 r., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 24 sierpnia 2015 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I Co 883/15 oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu.
Pismem procesowym złożonym do akt sprawy w dniu 29 maja 2019 r. pełnomocnik powoda sprecyzował oznaczenie strony pozwanej i wskazał, że pozwanym w sprawie jest (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. jako następca prawny (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W..
W odpowiedzi na pozew złożonej do akt sprawy w dniu 15 kwietnia 2019 r. strona pozwana - już oznaczona jako (...) Bank (...) S.A. z siedzibą
w W. wniosła o odrzucenie pozwu, a z ostrożności procesowej, w sytuacji gdyby nie doszło do odrzucenia pozwu, uznała powództwo do kwoty 111. 929,01 zł, wnosząc o oddalenie powództwa w pozostałej części oraz o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów procesu.
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
W dniu 17 czerwca 2015 r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.
wystawił przeciwko D. Z. bankowy tytuł egzekucyjny Nr (...) na kwotę łączną 209. 935,69 zł. Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Łasku, w sprawie o sygn. akt I Co 883/15, nadał klauzulę wykonalności powyżej wskazanemu tytułowi egzekucyjnemu.
(dowód: bankowy tytuł egzekucyjny - k. 5 – 6, postanowienie - k. 7- 9).
W oparciu o powyższy tytuł wykonawczy (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wszczął egzekucję przeciwko powodowi zlecając jej prowadzenie Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Łasku M. K. oznaczonej sygn. akt Km 916/16.
(dowód: zawiadomienie dłużnika o zajęciu rachunku bankowego - k. 22, zajęcie wierzytelności - k. 23 -29 ).
W dniu 11 stycznia 2018 r. została zawarta umowa przelewu wierzytelności pomiędzy (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. i (...) P. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. mocą, której (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. dokonał przelewu wierzytelności objętej powyżej opisanym bankowym tytułem egzekucyjnym na rzecz (...) P. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W..
(dowód: umowa przelewu - k. 12 - 17).
Pismem z dnia 10 kwietnia 2018 r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zawiadomił powoda o przelewie wierzytelności.
(dowód: zawiadomienie o przelewie wierzytelności - k. 10).
Pismem z dnia 10 kwietnia 2018 r. (...) P. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
z siedzibą w W. zawiadomił powoda o przelewie wierzytelności i wezwał go do zapłaty kwoty 113. 517,48 zł.
(dowód: zawiadomienie o cesji wierzytelności - k. 11).
(...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. jest następcą prawnym (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W..
( okoliczność bezsporna potwierdzona odpisem z KRS - k. 58 -131 )
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w całości.
Odnosząc się do argumentacji zawartej w odpowiedzi na pozew, w pierwszej kolejności należy się odnieść do złożonego przez stronę pozwaną wniosku o odrzucenie pozwu. W ocenie Sądu brak było podstaw do uwzględnienia takiego wniosku gdyż strona pozwana złożyła odpowiedź na pozew, dokonała w niej prawidłowego oznaczenia strony pozwanej i wdała się w spór co do istoty sprawy. Nadto podnieść należy, że przekształcenie strony pozwanej miało charakter techniczny i nie musiało być znane powodowi – osobie nie mającej do czynienia z systemem bankowym. Dodatkowo wskazać należy, że powód ustanowił pełnomocnika, który w jego imieniu złożył pismo procesowe i w nim prawidłowo oznaczył stronę pozwaną.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana uznała w części powództwo. Takie stanowisko pozwanego, zgodnie z brzmieniem art. 213 § 2 k.p.c., oznacza, że sąd jest związany uznaniem powództwa, badając przy tym czy nie jest ono sprzeczne z prawem, z zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Zważywszy, że pozwany uznał w części powództwo tłumacząc się brakiem wezwania jego poprzednika przez powoda do wstrzymania egzekucji trudno mówić o naruszeniu bądź to zasad współżycia społecznego bądź to obejścia prawa. W tym zakresie Sąd poprzestał zatem na uznaniu powództwa.
Co do pozostałej części powództwa nie objętej uznaniem to przyjąć należy że, również zasługuje ono na uwzględnienie. W myśl art. 840 § 1 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście, po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Podnieść należy, że pomimo zawarcia umowy przelewu wierzytelności legitymację bierną do występowania w sprawie posiada pozwany bank będący następcą prawnym wierzyciela określonego w bankowym tytule egzekucyjnym. Wskazać przy tym trzeba na specyfikę wierzytelności objętych bankowym tytułem egzekucyjnym scharakteryzowaną w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego (patrz: uchwały SN z dnia 7 stycznia 2004 r., III CZP 48/03, OSNC 2004/10/155 i z dnia 2 kwietnia 2004 r., III CZP 9/04, OSNC 2005/6/98; wyrok SN z dnia 21 września 2005 r.,
V CK 152/05, niepublikowany). Sąd Najwyższy podkreślił w wymienionych orzeczeniach, iż wyposażając banki w uprawnienie do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych ustawodawca przyznał mu przywilej kwalifikowany i wyjątkowy. Umożliwił im realizację roszczeń cywilnoprawnych bez konieczności ich dochodzenia w sądowym postępowaniu rozpoznawczym. Z tego względu w Prawie bankowym wytyczone zostały ścisłe ramy prawne dopuszczalności posłużenia się przez bank bankowym tytułem egzekucyjnym w celu dochodzenia wierzytelności od jego dłużników. Przyjmuje się już powszechnie, że na podstawie wystawionego przez bank bankowego tytułu egzekucyjnego, zaopatrzonego
w sądową klauzulę wykonalności może być prowadzona jedynie egzekucja wierzytelności bankowej i tylko na rzecz banku, a nie na rzecz innej osoby czy podmiotu. Zatem w sytuacji, gdy bank jako uprzywilejowany wierzyciel dokona zbycia wierzytelności na rzecz podmiotu nie będącego bankiem, traci uprawnienie do korzystania z uproszczonego trybu dochodzenia roszczeń na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Z drugiej strony nabywca wierzytelności bankowej nie będzie też mógł uzyskać klauzuli wykonalności nadanej bankowemu tytułowi egzekucyjnemu w trybie 788 k.p.c.
W okolicznościach niniejszej sprawy wierzytelność pozwanego banku
w stosunku do powoda, objęta kwestionowanym tytułem wykonawczym, przeszła w wyniku przelewu wierzytelności na podmiot nie będący bankiem (...) (...) P. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Funduszu Inwestycyjny Zamknięty w W.. Obecnie jedynie ten podmiot może być uznany za wierzyciela D. Z.. Jednakże to poprzednik prawny pozwanego banku figuruje jako jego wierzyciel w bankowym tytule egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności, który jest tytułem wykonawczym mogącym stanowić podstawę egzekucji (art. 776 k.p.c.). Tytuł wykonawczy o takiej treści funkcjonuje w obrocie i wobec wynikającego z treści art. 804 k.p.c. zakazu badania przez organ egzekucyjny zasadności obowiązku objętego tym tytułem może stanowić potencjalne zagrożenie prowadzenia przez pozwany Bank egzekucji przeciwko ujawnionemu w jego treści dłużnikowi. Nie ulega przy tym wątpliwości, że zbycie wierzytelności objętej tytułem wykonawczym jest równoznaczne z wygaśnięciem zobowiązania w rozumieniu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., przy czym chodzi tu o wygaśnięcie zobowiązania między wierzycielem, który uzyskał na swoją rzecz tytuł wykonawczy, a dłużnikiem (patrz H. Pietrzykowski „Kodeks postępowania cywilnego” Komentarz pod red. T. Erecińskiego, Lex). Wobec tego uznać należy, że pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności jest zasadne, ponieważ po wystawieniu bankowego tytułu egzekucyjnego doszło do zdarzenia, na skutek którego zobowiązanie w nim określone nie może być egzekwowane na rzecz dotychczasowego wierzyciela.
Z uwagi na powyższe Sąd na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w całości pozbawił wykonalności bankowy tytuł egzekucyjny o numerze (...) wystawiony przez (...) Bank (...) S.A. w W. w dniu 17 czerwca 2015 r., zaopatrzony w klauzulę wykonalności na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 24 sierpnia 2015 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I Co 884/15. Sąd uznał przy tym, że twierdzenia pozwanego banku o konieczności pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w części są gołosłowne, gdyż bank nie wskazał dowodu, z którego wynikałoby, że przelew wierzytelności dotyczył jedynie kwoty 111 929,01 zł. Takim dokumentem nie jest zawiadomienie o przelewie, gdyż nie jest ono załącznikiem do umowy przelewu. W tym miejscu trzeba jednak zauważyć, że w umowie o przelew nie wskazano kwoty, do wysokości, której (...) P. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Funduszu Inwestycyjny Zamknięty w W. nabył wierzytelność, a wobec treści art. 509 k.c. należy uznać, że umowa o przelew dotyczyła całej wierzytelności oznaczonej w bankowym tytule wykonalności.
O kosztach procesu należnych powodowi orzeczono, jak w pkt 2 wyroku,
na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Za stronę przegrywającą sprawę uznać należało pozwany bank. Sąd nie znalazł jakichkolwiek przyczyn, aby zastosować przepis art. 101 k.p.c. Strona pozwana co prawda przy pierwszej czynności procesowej uznała powództwo w części, jednakże nie można uznać, że nie dała powodu do wytoczenia sprawy. Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 grudnia 1965 r. (sygn. II CZ 110/65, LEX nr 4515), przepis art. 101 k.p.c. nie ma zastosowania w tych przypadkach, gdy osiągnięcie skutku prawnego nie może nastąpić w inny sposób, jak tylko przez wytoczenie powództwa. Trzeba mieć na względzie, że istnienie tytułu wykonawczego zawsze stanowi zagrożenie egzekucją, dla dłużnika zobowiązanego wobec wierzyciela według treści tego tytułu. Wierzyciel może bowiem w każdej chwili żądać wszczęcia egzekucji,
a komornik, nie jest uprawniony do badania czy wierzyciel, na którego opiewa tytuł wykonawczy, zachował materialne uprawnienie i nie mógłby odmówić wszczęcia egzekucji. Sąd Okręgowy podziela w tym względzie w pełni stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 6 grudnia 2012 r., (sygn. akt IV CZ 121/12, LEX nr 1288733), który uznał, że jeśli zachodzą okoliczności stanowiące podstawę powództwa opozycyjnego, o którym mowa w art. 840 k.p.c., sam fakt dysponowania przez wierzyciela tytułem wykonawczym, który może stanowić podstawę egzekucji, daje dłużnikowi powód do wytoczenia sprawy w rozumieniu art. 101 k.p.c. Jeśli więc w takiej sytuacji powództwo zostaje wytoczone przez dłużnika i w toku procesu wierzyciel wydaje dłużnikowi sporny tytuł wykonawczy, to dłużnik zasadnie może domagać się zasądzenia zwrotu kosztów procesu na podstawie art. 98 k.p.c., podnosząc, że zaspokojenie roszczenia nastąpiło na skutek wytoczenia powództwa. Podnieść także należy, że w przedmiotowej sprawie, pomimo zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności, która przysługiwała poprzednikowi prawnemu pozwanego banku względem dłużnika, pozwany nie wydał dłużnikowi tytułu wykonawczego, a zatem takie działanie pozwanego banku nie może znaleźć oparcia na gruncie art. 101 k.p.c.
Sąd zatem w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w treści art. 98 k.p.c. zasądził od pozwanego – jako przegrywającego w całości proces - na rzecz powoda kwotę 7.217,00 zł, na którą składają się wynagrodzenie pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 7.200,00 zł wyliczone od wartości przedmiotu sporu, na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu Dz. U. z 2016r. poz. 1715 oraz opłata od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2019 r, poz. 785) w zw. z art. 98 k.p.c. Sąd nakazał pobrać od pozwanego opłatę stosunkową od uiszczenia, której powód był zwolniony.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację: Przemysław Majkowski
Data wytworzenia informacji: