Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Justyna Raj

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2023 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa W. A. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa - (...)

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

oddala powództwo;

zasądza od powoda W. A. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 10 800,00 zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sygn. akt I C 83/23

UZASADNIENIE

W. A. (1) wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa, reprezentowanego przez (...), kwoty 496 616,60 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i kwoty 500 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu. Podniósł zarzut przedawnienia.

Postanowieniem z 6 września 2023 r. Sąd Okręgowy w Sieradzu wezwał
do udziału w sprawie (...) - jako jednostkę reprezentującą Skarb Państwa obok (...)

Pozwany ostatecznie wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie
od powoda na jego rzecz kosztów procesu. Podniósł zarzut przedawnienia.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 19 marca 2014 r. K. Ł. złożył zawiadomienie
w Prokuraturze Okręgowej w Sieradzu o usiłowaniu dokonania jego zabójstwa przez J. S. w dniu 4 marca 2014 r. podczas czynności dokonywanych na posesji w W.. Dołączył do niego notatkę urzędową znajdującą się
w aktach Km 604/14. Wynikało z niej m.in., że J. S. ruszył w kierunku komornika i przedstawiciela uprawnionego. Zatrzymał się w odległości około
1 metra przed K. Ł., po czym wycofał i ruszył z impetem uderzając go przodem samochodu. Ponownie wycofał, a będący na miejscu Ł. R. wyrwał kluczyk ze stacyjki uniemożliwiając dalszą jazdą, (bezsporne).

W związku z tym było prowadzone postępowanie karne, w wyniku którego przeciwko J. S. skierowano akt oskarżenia o przestępstwo z art. 157 § 1 k.c. Oskarżano go o to, że w dniu 4 marca 2014 r. w miejscowości W., gmina S., spowodował u K. Ł. naruszenia czynności narządu ciała w ten sposób, że kierując samochodem marki J. (...),
o nr rej. (...), najechał na pokrzywdzonego, który na skutek potrącenia upadł na ziemię i doznał obrażeń ciała w postaci złamania kości podudzia prawego z sińcem stopy prawej oraz sińca o otarcia naskórka podudzia lewego, które to obrażenia spowodowały naruszenia czynności kończyny dolnej prawej
na czas dłuższy niż siedem dni, (bezsporne).

W toku trwającego kilka lat postępowania przeprowadzono szereg dowodów, m.in. przesłuchano powoda w charakterze świadka. Zeznał on, że J. S. wjechał na teren posesji, po czym zatrzymał się przed osobami z nim stojącymi. Następnie wycofał samochodem, po czym ruszył do przodu wjeżdżając w K. Ł.. Pan Ł. od stóp do wysokości połowy uda znalazł się pod samochodem pana S.. Pan S. ponownie wycofał, ale wówczas pracownik, który przybył z panem Ł. otworzył drzwi do samochodu pana S. i wyrwał mu kluczyki ze stacyjki. Potwierdził swoje zeznania
na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2015 r., dodając, że pan S. wjechał i dojechał do osób stojących z powodem. Za chwilę nie wysiadając z samochodu wycofał parę metrów i znowu ruszył i uderzył pana K. Ł. tak, że pan Ł. przewrócił się i jego nogi znalazły się pod samochodem, (bezsporne).

Wyrokiem z dnia 28 grudnia 2016 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II K 319/14 warunkowo umorzono postępowanie wobec J. S., przyjmując
w miejsce zarzuconego mu czynu, iż w dniu 4 marca 2014 r. na terenie posesji
w miejscowości W., kierując samochodem marki J. (...),
o nr rej. (...), nieumyślnie potrącił pokrzywdzonego K. Ł., który w wyniku upadku doznał awulsyjnego złamania głowy strzałki kolana prawego z sińcem stopy prawej oraz sińca i otarcia naskórka podudzia lewego, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności kończyny dolnej prawej
na czas dłuższy niż siedem dni, co wypełnia dyspozycję art. 157 § 1 i 3 k.k., (bezsporne).

W tym postępowaniu pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego K. Ł. zażądał m.in. zapłaty przez J. S. odszkodowania w wysokości 20 000,00 zł i zadośćuczynienia w wysokości 80 000,00 zł, (bezsporne).

W uzasadnieniu do powyższego wyroku Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli uznał, że powód zeznał nieprawdę - mając na uwadze nagranie przebiegu zdarzenia - z uwagi na powiązania z osobą K. Ł.. Tym samym dostarczył mu pomocy w jego zamierzeniach procesowych, (bezsporne).

Zawiadomieniem, które wpłynęło do Prokuratury Rejonowej w Zduńskiej Woli 22 czerwca 2017 r., J. S. poinformował m.in. o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez K. Ł., Ł. R., A. L. i W. A. (1), określonego w art. 233 § 1 k.k.,
tj. przestępstwa składania fałszywych zeznań oraz uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przez W. A. (1) przestępstwa poświadczenia nieprawdy co do okoliczności mającej znaczenie prawne, określonego w art. 271 § 1 k.k., (bezsporne).

Postanowieniem z 6 listopada 2017 r. A. S. - prokurator Prokuratury Rejonowej w Zduńskiej Woli, przedstawiła W. A. (2) zarzuty o to, że w dniu 22 lipca 2014 r. w W. i w dniu
29 kwietnia 2015 r. w Z., działając wspólnie i w porozumieniu
z K. Ł., Ł. R. i A. L., w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla K. Ł. w postaci uzyskania odszkodowania
i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie co najmniej 100 000,00 zł, usiłując wprowadzić w błąd organy ścigania i organy wymiaru sprawiedliwości co do faktycznego przebiegu zdarzenia będącego przedmiotem postępowania karnego i będąc uprzedzonym o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, w dniu 22 lipca 2014 r. w W. w toku przesłuchania
w charakterze świadka w Komisariacie Policji W. - B., składając zeznanie mające służyć jako dowód w postępowaniu przygotowawczym w sprawie Ds 370/14, zeznał nieprawdę co do okoliczności spowodowania u K. Ł. uszkodzenia ciała przez J. S., zeznając, że w dniu 4 marca 2014 r. na terenie posesji J. S. w miejscowości W., zatrzymał się on samochodem marki J. (...), o nr rej. (...), przed nim i obecnymi tam mężczyznami w osobach Ł. R., K. Ł.
i A. L., a następnie wycofał pojazd, po czym ruszył do przodu uderzając K. Ł. i powodując jego upadek, a w dniu 29 kwietnia 2015 r.
w Z. w toku przesłuchania w Sądzie Rejonowym II Wydziale Karnym w Z. w charakterze świadka i składając zeznanie mające służyć jako dowód w postępowaniu sądowym w sprawie II K 319/14 przeciwko J. S., oskarżonemu o czyn z art. 157 § 1 k.k., zeznał nieprawdę
co do okoliczności spowodowania u K. Ł. uszkodzenia ciała przez J. S., zeznając, że w dniu 4 marca 2014 r. na terenie jego posesji
w miejscowości W. J. S. dojechał samochodem marki J. (...) o nr rej. (...) do wymienionego i innych obecnych tam mężczyzn w osobach Ł. R., K. Ł. i A. L.
na odległość „tak jakby chciał zażartować, że ich przejedzie”, a następnie wycofał samochodem parę metrów i dynamicznie ruszył, uderzając w K. Ł. samochodem, w wyniku czego wymieniony K. Ł. przewrócił się, podczas gdy w rzeczywistości J. S. podjechał blisko stojących mężczyzn i nie cofał samochodu, aby następnie ruszyć gwałtownie do przodu
w stronę K. Ł., A. L., Ł. R. i W. A. (1), tylko na skutek nieostrożnego postępowania z pojazdem wyposażonymi w automatyczną skrzynię biegów, pozostawił dźwignię biegów samochodu w położeniu „drive”, a następnie zwalniając hamulec i dodając gazu, w sposób impulsywny ruszył do przodu potrącając przez nieuwagę, w sposób nieumyślny K. Ł., tj. o czyn z art. 233 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k.
w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11 § 2 k.k., (bezsporne).

Postanowieniem z 14 listopada 2017 r., a następnie postanowieniem
z 29 listopada 2017 r. A. S. - prokurator Prokuratury Rejonowej w Zduńskiej Woli zmieniła postanowienie z 6 listopada 2017 r., w ten sposób, że przedstawiła powodowi zarzuty o to, że w dniu 22 lipca 2014 r.
w W. i w dniu 29 kwietnia 2015 r. w Z., działając wspólnie
i w porozumieniu z K. Ł., Ł. R. i A. L.,
w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla K. Ł. w postaci uzyskania odszkodowania i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie co najmniej
100 000,00 zł od J. S., usiłując wprowadzić w błąd organy ścigania
i organy wymiaru sprawiedliwości co do faktycznego przebiegu zdarzenia będącego przedmiotem postępowania karnego i będąc uprzedzonym
o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, w dniu 22 lipca 2014 r. w W. w toku przesłuchania w charakterze świadka w Komisariacie Policji W. - B., składając zeznanie mające służyć jako dowód
w postępowaniu przygotowawczym w sprawie Ds 370/14, zeznał nieprawdę
co do okoliczności spowodowania u K. Ł. uszkodzenia ciała przez J. S., zeznając, że w dniu 4 marca 2014 r. na terenie posesji J. S. w miejscowości W. J. S. zatrzymał się samochodem marki J. (...), o nr rej. (...), przed nim i obecnymi tam mężczyznami w osobach Ł. R., K. Ł. i A. L.,
a następnie wycofał pojazd, po czym ruszył do przodu uderzając K. Ł. i powodując jego upadek, a w dniu 29 kwietnia 2015 r. w Z. w toku przesłuchania w Sądzie Rejonowym II Wydziale Karnym w Z. w charakterze świadka i składając zeznanie mające służyć jako dowód
w postępowaniu sądowym w sprawie II K 319/14 przeciwko J. S., oskarżonemu o czyn z art. 157 § 1 k.k., zeznał nieprawdę co do okoliczności spowodowania u K. Ł. uszkodzenia ciała przez J. S., zeznając, że w dniu 4 marca 2014 r. na terenie jego posesji w miejscowości W. J. S. dojechał samochodem marki J. (...),, o nr rej. (...), do wymienionego i innych obecnych tam mężczyzn w osobach Ł. R., K. Ł. i A. L. na odległość „tak jakby chciał zażartować, że ich przejedzie”, a następnie wycofał samochodem parę metrów i dynamicznie ruszył, uderzając w K. Ł. samochodem,
w wyniku czego wymieniony K. Ł. przewrócił się, podczas gdy
w rzeczywistości J. S. podjechał blisko stojących mężczyzn i nie cofał samochodu, aby następnie ruszyć gwałtownie do przodu w stronę K. Ł., A. L., Ł. R. i W. A. (1), tylko
na skutek nieostrożnego postępowania z pojazdem wyposażonym w automatyczną skrzynię biegów, pozostawił dźwignię biegów samochodu w położeniu „drive”,
a następnie zwalniając hamulec i dodając gazu, w sposób impulsywny ruszył
do przodu potrącając przez nieuwagę, w sposób nieumyślny, K. Ł., tj. o czyn z art. 233 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11 § 2 k.k., (bezsporne).

Postanowieniem z 28 czerwca 2018 r. A. S. – prokurator Prokuratury Rejonowej (...) zamknęła śledztwo
w sprawie, (bezsporne).

W dniu 29 czerwca 2018 r. prokurator wniosła do Sądu Rejonowego
w Z. akt oskarżenia, w którym oskarżyła powoda, że w W.
i Z., działając wspólnie i w porozumieniu, w krótki odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla K. Ł. w postaci uzyskania odszkodowania
i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie co najmniej 100 000,00 zł
od J. S., usiłując wprowadzić w błąd organy ścigania i organy wymiaru sprawiedliwości co do faktycznego przebiegu zdarzenia, będącego przedmiotem postępowania karnego i będąc uprzedzonymi o odpowiedzialności karnej
za składanie fałszywych zeznań, zeznali w następujący sposób: w dniu 22 lipca 2014 r. w W. w toku przesłuchania w charakterze świadka
w Komisariacie Policji W. - B., składając zeznanie, mające służyć jako dowód w postępowaniu przygotowawczym w sprawie Ds 370/14, zeznał nieprawdę co do okoliczności spowodowania u K. Ł. uszkodzenia ciała przez J. S., zeznając, że w dniu 4 marca 2014 r. na terenie posesji J. S. w miejscowości W., J. S. zatrzymał się samochodem marki J. (...), o nr rej. (...), przed nim
i obecnymi tam mężczyznami w osobach Ł. R., K. Ł.
i A. L., a następnie wycofał pojazd, po czym ruszył do przodu uderzając K. Ł. i powodując jego upadek, a w dniu 29 kwietnia 2015 r.
w Z. w toku przesłuchania w Sądzie Rejonowym II Wydziale Karnym w Z. w charakterze świadka i składając zeznanie mające służyć jako dowód w postępowaniu sądowym w sprawie II K 319/14 przeciwko J. S., oskarżonemu o czyn z art. 157 § 1 k.k., zeznał nieprawdę
co do okoliczności spowodowania u K. Ł. uszkodzenia ciała przez J. S., zeznając, że w dniu 4 marca 2014 r. na terenie posesji J. S. w miejscowości W. J. S. dojechał samochodem marki J. (...) o nr rej. (...) do wymienionego i innych obecnych tam mężczyzn w osobach Ł. R., K. Ł. i A. L.
na odległość „tak jakby chciał zażartować, że ich przejedzie”, a następnie wycofał samochodem parę metrów i dynamicznie ruszył, uderzając w K. Ł. samochodem, w wyniku czego wymieniony K. Ł. przewrócił się, podczas gdy w rzeczywistości J. S. podjechał blisko stojących mężczyzn i nie cofał samochodu, aby następnie ruszyć gwałtownie do przodu
w stronę K. Ł., A. L., Ł. R. i W. A. (1), tylko na skutek nieostrożnego postępowania z pojazdem wyposażonym w automatyczną skrzynię biegów, pozostawił dźwignię biegów samochodu w położeniu „drive”, a następnie zwalniając hamulec i dodając gazu, w sposób impulsywny ruszył do przodu potrącając przez nieuwagę, w sposób nieumyślny K. Ł. tj. o czyn z art. 233 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k.
w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11 § 2 k.k., (bezsporne).

W toku postępowania A. L. złożył wniosek o umorzenie postępowania z uwagi na brak znamion czynu zabronionego. Sąd Rejonowy
w Z. wniosku tego nie uwzględnił, (bezsporne).

Wyrokiem z 22 lipca 2019 r. Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli uniewinnił powoda od zarzucanego mu czynu. Został on poddany kontroli instancyjnej
i wyrokiem z 26 lutego 2020 r. Sąd Okręgowy w Sieradzu utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, (bezsporne).

W uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli wskazano,
że powód, składając fałszywe zeznania, działał nieumyślnie, gdyż nie miał świadomości ich nieprawdziwości. Ponadto dodał, że niedające się usunąć wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść oskarżonego, (bezsporne).

Postanowieniem Ministra Sprawiedliwości z 1 lutego 2019 r. powód został zawieszony w czynnościach, w związku z postępowaniem karnym prowadzonym przeciwko niemu w Sądzie Rejonowym w Zduńskiej Woli - do czasu prawomocnego zakończenia tego postępowania karnego, (dowód: postanowienie - k. 37 - 38).

Zarządzeniem nr (...) 15 lutego 2019 r. w sprawie wyznaczenia zastępcy Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy w W. Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie wyznaczył Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla (...) (...)w W. - P. K. zastępcą powoda od 15 lutego 2019 r. do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o sygn. akt II K 268/18, prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Zduńskiej Woli, (dowód: zarządzenie - k. 44 - 45).

W dniu 26 lutego 2020 r. ustało zawieszenie w czynnościach powoda, (dowód: pismo - k. 47).

Od 1 lutego 2019 r. do 26 lutego 2020 r. dochód kancelarii, którą przed zawieszeniem w czynnościach prowadził powód, wyniósł 661 293,38 zł. Powód
w tym czasie otrzymywał 25 % dochodu, pozostałą kwotę otrzymywał jego zastępca, (dowód: zeznania powoda - k. 613 verte - 614 i nagranie rozprawy
z 12 października 2023 r. - płyta - koperta - k. 615, minuta od 01:14:05
do 01:22:10 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 580 - 580 verte
i nagraniem rozprawy z 4 września 2023 r. - płyta - koperta - k. 615, minuta
od 00:05:24 do 00:32:47; informacje w sprawie opłaty egzekucyjnej oraz potwierdzenia uzyskania dochodu w okresie zawieszenia - k. 52 - 113).

Pismem z 7 lutego 2022 r. powód wezwał Skarb Państwa - (...) do zapłaty kwoty 1 496 617,00 zł w terminie 3 dni od daty otrzymania tego pisma. W odpowiedzi z 5 kwietnia 2022 r. pozwany nie uznał roszczeń powoda, (dowód: wezwanie - k. 185 - 186; odpowiedź - k. 187 - 189).

Powyższy stan faktyczny jest w większej części bezsporny, bowiem został ustalony w oparciu o dokumenty załączone do akt niniejszej sprawy oraz znajdujące się w aktach Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli o sygn. akt II K 319/14 oraz II K 268/18, które nie były negowane przez strony.

Sąd nie dał wiary zeznaniom A. L. w zakresie wpływu prowadzonego postępowania karnego na życie powoda, gdyż uznał
je za stronnicze. Świadek ma bowiem interes w tym, by zeznawać na korzyść powoda, gdyż sam wystąpił z podobnym powództwem, ponadto był także oskarżony o popełnienie podobnego, co powód czynu.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków R. A. i J. A. w zakresie wpływu prowadzonego postępowania karnego na życie powoda, gdyż uznał je za stronnicze. Świadkowie są osobami najbliższymi dla powoda, zatem mają uzasadniony interes w tym, by zeznawać na korzyść powoda.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka M. Z. w zakresie wpływu prowadzonego postępowania karnego na życie powoda, gdyż uznał
je za stronnicze, bowiem świadek jest koleżanką żony powoda, zatem ma interes w tym, by zeznawać na jego korzyść.

Sąd pominął przy ustalaniu stanu faktycznego zeznania świadka A. S., gdyż nic nie wnoszą do sprawy. Odnoszą się do toku postępowania, którego przebieg wynika z dokumentów. Z tego samego względu Sąd pominął przy ustaleniu stanu faktycznego zeznania świadków: K. Ł., J. S., T. S. i P. B..

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w zakresie wpływu prowadzonego postępowania karnego na jego życie, gdyż w tym zakresie są one gołosłowne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia.

Zgodnie z treścią art. 442 ¹ § 1 zdanie pierwsze k.c. - roszczenie
o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że 21 lipca 2017 r. zostało wydane postanowienie o wszczęciu śledztwa m.in. wobec powoda, o czyn z art. 233 § 1 k.k. i art. 271 § 1 k.k., na skutek zawiadomienia J. S.
z 22 czerwca 2017 r. Postanowieniem z 6 listopada 2017 r., które następnie zostało zmienione postanowieniem z 14 listopada 2017 r. i postanowieniem
z 29 listopada 2017 r., zostały przedstawione powodowi zarzuty. W dniu
28 czerwca 2018 r. wydano postanowienie o zamknięciu śledztwa, a 29 czerwca 2018 r. został wniesiony przeciwko powodowi i innym osobą biorącym udział
w zdarzeniu z 4 marca 2014 r. akt oskarżenia. Powód został uniewinniony
od zarzucanych mu czynów wyrokiem Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli
z 22 lipca 2019 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II K 268/18. Sąd Okręgowy
w S. wyrokiem z 26 lutego 2020 r. wydanym w sprawie II Ka 274/19 utrzymał powyższy wyrok w mocy. Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony
1 lutego 2023 r. Powód jako podejrzany, a następnie oskarżony w postępowaniu karnym, przez cały okres trwania tego postępowania miał świadomość, jaki organ prowadzi postępowanie. Zatem trzyletni termin przedawnienia należy liczyć
od dnia przedstawienia powodowi zarzutów, najpóźniej od dnia doręczenia powodowi aktu oskarżenia, co nastąpiło w 2018 r. Należy więc przyjąć,
iż działania pozwanej jednostki Skarbu Państwa wystąpiły wcześniej niż przed trzema laty od dnia wniesienia pozwu w niniejszej sprawie, zatem roszczenie powoda uległo przedawnieniu w zakresie roszczeń obejmujących okres przed
1 lutego 2020 r., a więc w zakresie zadośćuczynienia, a także w zakresie części odszkodowania, za wyjątkiem okresu od 1 lutego do 26 lutego 2020 r., czyli
za wyjątkiem odszkodowania w kwocie 2 020,25 zł.

W tym miejscu należy dodać, że podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia nie jest sprzeczny z treścią art. 5 k.c. Podniesienie tego zarzutu może nastąpić tylko w wyjątkowych sytuacjach, a warunkiem sine qua non dopuszczalności zastosowania konstrukcji nadużycia prawa podmiotowego jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego postępowanie pozwanego, który swym zachowaniem doprowadził do niewytoczenia powództwa. Takiego zachowania po stronie pozwanego jednak nie było, zatem mógł on skorzystać
z przysługującego mu zarzutu przedawnienia.

Są jeszcze inne przyczyny prowadzące do oddalenia powództwa.
W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy bowiem ocenił, że nie doszło po stronie pozwanego do bezprawności, która jest koniecznym elementem do ustalenia jego odpowiedzialności ani też do naruszenia dóbr osobistych powoda.

Zgodnie z treścią art. 417 § 1 k.c., za szkodę wyrządzoną przez niezgodne
z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Natomiast zgodnie
z treścią art. 24 § 1 k.c., ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści
i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Powód, jako wywodzący żądanie zapłaty, był obowiązany wykazać wszystkie przesłanki konieczne do zasądzenia świadczenia. Powód twierdził,
że bezpodstawnie postawiono mu zarzutu, bezpodstawnie skierowano przeciwko niemu akt oskarżenia, bezpodstawnie popierano aktu oskarżenia, czego skutkiem było zawieszenie go w czynnościach służbowych i zmniejszenie jego wynagrodzenia, a także naruszenie jego dóbr osobistych.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska powoda, że wniesienie przeciwko niemu aktu oskarżenia i jego popieranie przed sądem było działaniem niezgodnym z prawem w rozumieniu art. 417 k.c. i bezprawnym w rozumieniu art. 24 k.c.

Według utrwalonego w judykaturze poglądu, zgodne z prawem czynności organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, związane z wypełnianiem ich ustawowych obowiązków, nie nabierają charakteru działań nielegalnych przez
to, że postępowanie karne zakończone zostało prawomocnym uniewinnieniem. Błąd, odmienność oceny dowodów i kwalifikacji prawnej działań obywatela przez organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości, nie przesądzają same przez się
o nielegalności ich poczynań. Takiemu stanowisku dał wyraz Trybunał Konstytucyjny w motywach wyroku z 26 lipca 2006 r. (SK 21/04, OTK-A 2006/7/88). Jest ono także aprobowane w judykaturze Sądu Najwyższego.

Przyjmuje się, że w sytuacji, w której czynności organu ścigania okazały się merytorycznie błędne, dla przypisania bezprawności konieczne jest ustalenie, czy organ ten nie wykroczył poza przyznane mu kompetencje i nie naruszył żadnej normy regulującej sposób jego funkcjonowania. Jeżeli podjęcie nietrafnego rozstrzygnięcia nie wiązało się z pogwałceniem żadnych przepisów proceduralnych, to nie sposób określić go jako bezprawnego (tak też A. Pązik: Wyłączenie naruszenia … s. 149).

W orzecznictwie bezprawność czynności organów ścigania wiąże się
z wszczęciem lub prowadzeniem postępowania karnego przy oczywistym braku dowodów winy, ze świadomością sfabrykowania takich dowodów, bez zachowania podstawowych przepisów procedury (patrz: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 19 maja 2005 r., I ACa 1848/04 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 12 grudnia 2014 r., I ACa 956/14, Legalis).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy stwierdzić, że w ustalonym stanie faktycznym nie mamy
do czynienia z wszczęciem i prowadzeniem postępowania karnego przy oczywistym braku dowodów winy lub ze świadomością sfabrykowania takich dowodów. Prokuratura Rejonowa w Zduńskiej Woli dysponowała notatką sporządzoną przez powoda, złożonymi przez niego zeznaniami, ale przede wszystkim nagraniem, które zarejestrowało realny i inny niż przedstawiany przez powoda przebieg zdarzenia z 4 marca 2014 r. Ponadto z pewnością bazowała
na uzasadnieniu Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli do wyroku wydanego
w sprawie o sygn. akt II K 319/14, w którym Sąd ten stwierdził, iż z uwagi
na powiązania powoda z K. Ł., powód zeznał nieprawdę
o przebiegu tego zdarzenia, chcąc działań na jego korzyść.

Nie można zgodzić się również z twierdzeniem, że organ ścigania naruszył art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez zaniechanie umorzenia postępowania przygotowawczego - z powodu braku dowodów dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. W orzecznictwie przyjmuje się,
że oczywisty brak podstaw oskarżenia zachodzi w sytuacji nieistnienia jakichkolwiek dowodów świadczących o popełnieniu przez oskarżonego zarzucanego mu przestępstwa, nie może być natomiast efektem oceny dowodów pod względem merytorycznym (patrz: postanowienie Sądu Najwyższego
z 7 września 1994 r., III KRN 98/94, OSNKW 1994, Nr 11-12, poz. 72; postanowienie Sądu Najwyższego z 3 listopada 1971 r., I KR 206/71, RPEiS 1972, Nr 2, s. 331, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 18 lutego 2000 r., II AKz 9/00, OSA 2000, Nr 7-8, poz. 56). W tym miejscu trzeba zwrócić uwagę
na to, że wniosek o umorzenie postępowania został złożony do Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli, który tego wniosku nie uwzględnił, co może dawać podstawę do stwierdzenia, że w momencie oceny tego wniosku były dowody dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa.

Uniewinnienie powoda w wyniku odmiennej oceny dowodów, jaką przeprowadził Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli i Sąd Okręgowy w Sieradzu, nie przesądza o tym, że podjęte w postępowaniu przygotowawczym czynności polegające na przedstawieniu powodowie zarzutów, a następnie wniesieniu aktu oskarżenia były niezgodne z prawem, o czym już była mowa powyżej. Organ ścigania nie naruszył bowiem reguł procedury karnej i zgodnie z wiążącą
go zasadą legalizmu ( art. 10 § 1 k.p.k. ) wszczął i prowadził postępowanie karne o czyn ścigany z urzędu. Nawet jeżeli ocena dowodów, które stanowiły podstawę oskarżenia była błędna, to nie jest to równoznaczne za zakwalifikowaniem czynności organów ściągania w postępowaniu przygotowawczym jako bezprawnych. Nie było bowiem podstaw do umorzenia postępowania karnego
z uwagi na oczywisty brak dowodów winy powoda, a więc nie zostały naruszone reguły postępowania karnego. W konsekwencji nie zachodzą przesłanki odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa, o których mowa w art. 417 § 1 k.c. oraz z tytułu naruszenia dóbr osobistych - art. 24 k.c.

Powód nie wykazał działania organów Prokuratury Rejonowej w Zduńskiej Woli przy wykonywaniu władzy publicznej, które byłoby niezgodne z prawem. Podkreślił jedynie, w ślad za sądem I instancji, że dowody zebrane
w toku postępowania przygotowawczego nie uprawdopodobniły, iż dopuścił się zarzucanego mu czynu. Natomiast w ślad za sądem II instancji podkreślił,
że Prokuratura Rejonowa w Zduńskiej Woli wysnuła tezę o spiskowej teorii, raziła brakiem obiektywizmu w swoich wywodach, a wywiedziona przez nią apelacja była niezasadna. Tak ogólnikowo sformułowane zarzuty wobec Prokuratury Rejonowej w Zduńskiej Woli nie pozwalają stwierdzić bezprawności konkretnych, podejmowanych w ramach postępowania karnego czynności.

Ponieważ nie została wykazana przesłanka bezprawności zachowania organu państwowego przy wykonywaniu władzy publicznej, wymieniona
w cytowanym art. 417 § 1 k.c. i art. 24 § 1 k.c., dalsze badanie pozostałych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego stało się w zasadzie bezprzedmiotowe. Jednakże w przypadku zadośćuczynienia sąd w pierwszej kolejności ustala, czy doszło do naruszenia dóbr osobistych. Gdy to przesądzi, musi dopiero wtedy zająć się kwestią bezprawności.

Powód wystąpił z roszczeniem o zadośćuczynienie z uwagi na fakt,
iż ucierpiały jego dobra osobiste, jakim było dobre imię (reputacja), odbiór
w społeczności lokalnej, jego relacje rodzinne i towarzyskie, a także zdrowie.

Zgodnie z art. 448 § 1 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę albo zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Zgodnie z treścią art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka pozostają
pod ochroną prawa cywilnego; ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone
lub naruszone cudzym działaniem, na zasadach przewidzianych w kodeksie cywilnym może żądać zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę
lub zapłaty sumy na wskazany cel społeczny (art. 24 § 1 k.c. i art. 448 k.c.).

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego oraz
w piśmiennictwie przyjmuje się zgodnie, że ochroną przewidzianą w art. 23 i 24 k.c. objęte są wszelkie dobra osobiste rozumiane jako pewne wartości niematerialne związane z istnieniem i funkcjonowaniem podmiotów prawa cywilnego, które w życiu społecznym są uznawane za doniosłe i zasługują z tego względu na ochronę, m.in. prawo do intymności i prywatności, płeć człowieka, prawo do planowania rodziny, tradycja rodzinna, pamięć o osobie zmarłej oraz więzi rodzinne, które stanowią fundament prawidłowego funkcjonowania rodziny, (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z 25 maja 2011 r., II CSK 537/10, Lex 846563). Trzeba również dodać, że z treści art. 47 Konstytucji RP wynika prawo
do ochrony życia rodzinnego, a samo umiejscowienie tego przepisu wskazuje
na jego szczególnie doniosłe znaczenie.

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy stwierdzić, iż w przypadku powoda nie doszło do naruszenia
jego dóbr osobistych. Zdaniem Sądu powód nie wykazał, że prowadzone przeciwko niemu postępowanie naruszyło jego dobra osobiste, do czego był zobowiązany na podstawie art. 6 k.c. Nie wykazał, iż faktycznie ucierpiała jego reputacja, wskazał jedynie, iż jego zastępca był zobowiązany do zawiadamiania o przyczynie zastępstwa, jednakże nie wykazał, aby miało to jakikolwiek na zakres jego dochodów i powrót do pracy. Jeśli chodzi o stosunki rodzinne, powód również nie udowodnił, że faktycznie ucierpiały jego relacje z żoną i znajomymi. Sąd nie jest również przekonany, aby prowadzone postępowanie było faktyczną przyczyną wstrzymania się z decyzją o powiększeniu rodziny. Powód posiadał mieszkanie, nie pozostał przecież bez środków do życia. Oczywiście poziom jego wynagrodzenia uległ czasowo obniżeniu, jednakże nie na taką skalę, aby tym tłumaczyć fakt późniejszego ojcostwa. Ponadto brak jest dowodów wskazujących na to, że skutek działań lub braku działań Prokuratury Rejonowej w Zduńskiej Woli doznał on uszczerbku na zdrowiu.

Z uwagi na powyższe Sąd orzekł, jak w pkt 1 wyroku i oddalił powództwo
o zadośćuczynienie i odszkodowanie.

O kosztach Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku, na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn., Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.) i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 10 800,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.