Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : Joanna Wołczyńska – Kalus

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2023 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G.

przeciwko I. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej I. S. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. kwotę 76.539,82 ( siedemdziesiąt sześć tysięcy pięćset trzydzieści dziewięć 82/100) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

a)  71.481,28 ( siedemdziesiąt jeden tysięcy czterysta osiemdziesiąt jeden 28/100) zł od dnia 16 marca 2022 r.,

b)  3.563,13 ( trzy tysiące pięćset sześćdziesiąt trzy 13/100) zł od dnia 16 marca 2022 r.,

c)  1.495,41 ( jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt pięć 41/100) zł od dnia 16 marca 2022 r., - wszystkie do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanej I. S. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. kwotę 9.244,00 ( dziewięć tysięcy dwieście czterdzieści cztery ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym kwotę 5.400,00 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.

Sygn. akt I C 221/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 maja 2022 r. (data wpływu) pełnomocnik strony powodowej – Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. wniósł przeciwko pozwanej I. S. o:

1.  zasądzenie od strony pozwanej 76.539,82 zł tytułem należności głównej warz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi w następujący sposób:

- 71.481,28 zł od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. 16.03.2022 r. do dnia zapłaty,

- 3.563,13 zł od dnia wniesieniu pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym, tj. 16.03.2022 r. do zapłaty,

- 1.495,41 zł od dnia wniesienie pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. 16.03.2022 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądzenie od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów procesu w tym kosztów poniesionych w ramach (...) oraz zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrot kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanej wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Nakazem zapłaty referendarza sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w L. w postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...) z dnia 22 marca 2022 r. wydanym na skutek pozwu powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 16 marca 2022 r., uwzględniono w całości żądanie strony powodowej. Rzeczony nakaz zapłaty utracił moc za sprawą postanowienia referendarza sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie z dnia 25 kwietnia 2022 r. na skutek wniesienia sprzeciwu przez pozwanego.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powódka, Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa im. F. S. z siedzibą w Gdyby w dniu 29.07.2019 r. udzieliła pozwanej I. S. na podstawie umowy nr (...) pożyczki w kwocie 77.000,00 zł. Zgodnie z postanowieniami umowy strona pozwana zobowiązała się do spłacania pożyczki w miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych, regulowania opłat i prowizji za dodatkowe czynności pożyczkodawczyni oraz w wypadku zaistnienia opóźnienia w terminowej spłacie pożyczki lub jej raty, regulowania odsetek karnych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. Zgodnie z umową, pożyczkodawczyni w przypadku niedotrzymania warunków udzielania pożyczki uprawniona jest do jej wypowiedzenia przy zachowaniu wskazanych w umowie przesłanek. Wypełnienie powyższego następuje w szczególności, gdy pożyczkobiorca nie zapłaci określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności.

Ponadto, w myśl umowy pożyczki w razie nieterminowej spłaty pożyczki lub jej raty, należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną, a od niespłaconego kapitału pożyczki naliczane są odsetki karne w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. W przypadku powstania zadłużenia przeterminowanego z chwilą niespłacenia pożyczki lub jej raty w terminie, dokonywane przez pożyczkobiorcę wpłaty są zaliczane przede wszystkim na pokrycie kosztów i odsetek karnych, a dopiero w dalszej kolejności na odsetki umowne i kapitał pożyczki.

(umowa k. 8-11v; regulamin udzielania pożyczek i kredytów w (...) k. 12-13; tabela prowizji i opłat k. 14-14v; plan spłaty pożyczki k. 15-16 wraz z aneksami k. 17-22v)

Pozwana nie dochowała warunków udzielania pożyczki, doprowadzając do zaległości w spłacie przekraczającej dwa okresy płatności.

(wykaz operacji na rachunku pozwanej k. 28-29v)

Pismami z dnia 30 lipca 2021 r. oraz 30 sierpnia 2021 r. strona powodowa wezwała powódkę do zapłaty przeterminowanego zadłużenia na dzień 30 lipca 2021 r., wynoszącego 943,00 zł, zaś na dzień 30 sierpnia 2021 r., wynoszącego 1.886,82 zł.

Pismem z dnia 29 grudnia 2021 r. strona powodowa wypowiedziała umowę pozwanej, informując ją o postawieniu w stan natychmiastowej wymagalności całej niespłaconej części pożyczki w terminie 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia umowy. Jednocześnie pozwana została wezwana dobrowolnej zapłaty w kwocie łącznej 5.717,67 zł, której uregulowanie spowoduje powrót do pierwotnego planu spłaty. Pomimo tego, pozwana nie uregulowała zaległości względem powoda.

(wezwania do zapłaty i wypowiedzenie umowy wraz z potwierdzeniami nadania odbioru k. 23-27v).

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dokumentach znajdujących się w aktach sprawy. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zaoferowanych przez strony dowodów w postaci wyżej wskazanych dokumentów złożonych przez stronę powodową.

Ich autentyczność i wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana w toku procesu przez strony, nie budziła również wątpliwości Sądu. Dokumenty te co prawda miały walor wyłącznie dowodów z dokumentów prywatnych, tj. zgodnie z przepisem art. 245 k.p.c., stanowiły dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenie objęte ich treścią, jednakże Sąd uznał, że są one wystarczające do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie i weryfikacji zasadności roszczenia powoda. W postępowaniu cywilnym dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Autentyczność dokumentów prywatnych i urzędowych oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych. Okoliczność, że żadna ze stron nie kwestionowała treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwoliła na potraktowanie tych kopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej. Sąd za niestanowiące przeszkody w ustaleniu właściwego stanu faktycznego uznał dowody m. in. z zestawień (...), zaś wskazywane przez pozwanego rzekome uchybienia nie znalazły potwierdzenia w rzeczywistości, zaś dokument ten został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesione powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Roszczenie powoda znajduje oparcie w przepisach ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 powołanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Z kolei z przepisu art. 5 pkt 8 ustawy wynika, że całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta stanowi sumę całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu. Przypomnieć również należy, iż zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w treści art. 353 k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Na wstępie wskazać należy, że strona powodowa uczyniła zadość ciążącemu na niej obowiązkowi i w sposób należyty wykazała, że między stronami doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki, że strona powodowa przekazała stronie pozwanej środki pieniężne określone w umowie oraz że strona pozwana uchybiła warunkom umowy nie wywiązując się z obowiązku spłaty zaciągniętej wierzytelności. Powód, składając do akt kopię umowy kredytowej wykazał, że została zawarta taka umowa z pozwanym, a także udowodnił, na jakich warunkach nastąpiło udzielenie pożyczki. Następnie, składając dowód w postaci wykazu operacji na rachunku udowodnił, że pozwana nie wywiązywała się ze zobowiązań określonych w umowie, co doprowadziło do powstania ujemnego salda i upoważniało bank do wypowiedzenia umowy oraz postawienia całej należności w stan wymagalności.

Składając dowody w postaci kopii wypowiedzenia umowy wraz z dowodem nadania, powód wykazał, że do wypowiedzenia umowy doszło, a w konsekwencji, że cała należność wynikająca z umowy stała się wymagalna. Wypowiedzenie skierowane do pozwanej przez powoda miało charakter warunkowy. Oznacza to, że jeżeli pozwana dokonałby spłaty wymaganego zadłużenia, wypowiedzenie stałoby się niejako automatycznie nieskuteczne, a umowa byłaby w tej sytuacji kontynuowana na dotychczasowych zasadach. Taka konstrukcja, zawierająca zastrzeżenie, nie może zostać uznana za nieprawidłową (zob. wyrok SN z dnia 24.09.2015 r., sygn. akt V CSK 698/14, postanowienie SN z dnia 22.03.2013 r., sygn. akt II CZP 85/12).

Strona pozwana de facto nie kwestionowała zasadności dochodzonego przez bank roszczenia. Potwierdziła ona zawarcie umowy, częściowe jej spłacanie oraz zaprzestanie spłacania dalszych rat. Pozwana wskazała również na niezrozumienie swojej sytuacji oraz tego, skąd pozostała do spłaty kwota jest wciąż na wysokim poziomie.

W ocenie Sądu Okręgowego, zgromadzony materiał dowodowy, składający się w dużej mierze z dokumentów prywatnych, o których była mowa we wcześniejszej części uzasadnienia jest wystarczający do uznania wniesionego powództwa za w pełni zasadne. Szczególnie, że postawa pozwanego nie wskazuje, aby między stronami istniał spór co do zasadności dochodzonego przez bank roszczenia. Ciężka sytuacja materialna pozwanej i jego rodziny nie może udaremniać ochrony wierzyciela, który na drodze sądowej zdecydował się dochodzić należnej mu sumy. W przeciwnym wypadku, bank lub (...) udzielający kredytu/pożyczki byłby pozbawiony ochrony prawnej wobec nietrafionych decyzji finansowych dłużnika, który po zaciągnięciu wielotysięcznego zobowiązania popada w problemy finansowe.

Nie zasługują na uwzględnienie podnoszone przez stronę pozwaną zarzuty dotyczące pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego. W przypadku niniejszej umowy za pozaodsetkowe koszty kredytu należało uznać prowizję w kwocie 5.844,30 zł, składkę ubezpieczeniową w kwocie 11.291,10 zł oraz opłatę za przelew składki ubezpieczeniowej na konto 33,87 zł oraz opłatę za przelew pożyczki na konto wewnętrzne 131,66 zł. Prowizja ma charakter wynagrodzenia za udzielenie pożyczki, ma rekompensować pożyczkodawcy ryzyko związane z przekazaniem środków pieniężnych pożyczkobiorcy, które to ryzyko na gruncie niniejszego stosunku prawnego zmaterializowało się. Nie budzi wątpliwości, że ustawodawca dopuszcza pobieranie dodatkowych kosztów takich jak prowizja czy koszty ubezpieczeń jako pewnego rodzaju wynagrodzenia za czynności związane z zawarciem/uruchomieniem kredytu i kosztów zabezpieczenia pożyczki.

Mając na uwadze wzór dla obliczenia maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu w myśl ustawy o kredycie konsumenckim, wysokość kosztów przewidzianych w umowie nie przekraczała limitów dopuszczonych przepisami prawa. W realiach niniejszej sprawy pozaodsetkowe koszty mogły wynosić tyle, co całkowita kwota pożyczki. Tym samym nie sposób uznać, że naliczona przez powoda pozwanej kwota w wysokości 17.300,93 zł stanowiłaby działanie sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego, naruszała dobre obyczaje lub rażąco naruszała interes pozwanej jako konsumenta. Nie sposób również zauważyć w umowie inne klauzule, które należałoby uznać za abuzywne.

Sąd dysponuje zatem niesporną umową kredytu zawartą między stronami, zaś dołączone do pozwu dokumenty zostały sporządzone zgodnie z art. 95 Prawa bankowego, choć stanowią jedynie dokumenty prywatne, o czym już była mowa.

Mając powyższe na uwadze, Sąd stwierdził, że powód w pełni wykazał zasadność dochodzonego roszczenia w całości i zasądził od pozwanej I. S. na rzecz powoda 76.539,82 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 marca 2022 r., tj. od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym) do dnia zapłaty, o czym orzeczono w punkcie 1. wyroku.

Jednocześnie, Sąd zasądził od pozwanej I. S. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. kwotę 9.244,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które składają się: równowartość opłaty od pozwu wniesionej przez powoda w kwocie łącznej 3.827,00 zł (w tym 957,00 zł w (...)), koszty wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika w kwocie 5.400,00 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Wysokość wynagrodzenia występującego w sprawie po stronie powoda adwokata ustalono na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Biorąc powyższe pod uwagę, w zakresie kosztów procesu orzeczono jak w punkcie 2. wyroku, nie znajdując podstaw do odstąpienia od obciążenia pozwanej kosztami procesu.