Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Powalska

Protokolant : st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2019 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank SA z siedzibą w W.

przeciwko R. D.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda (...) Bank SA z siedzibą w W. na rzecz pozwanego R. D. 5.417 ( pięć tysięcy czterysta siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 331/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 29 maja 2017 r. (data wpływu) powód (...) S.A. z siedzibą w W. domagał się od pozwanego R. D. zasądzenia kwoty łącznej 100.513,02 zł, w tym kwoty 94.662,73 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 26 maja 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 4.469,99 z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 maja 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 1.366,04 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 maja 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 14,26 zł oraz zasądzenia kosztów sądowych. Powód oparł roszczenie na zawartej z pozwanym w dniu 08 lutego 2016 r. umowie kredytu nr (...). Podniósł przy tym, że z uwagi na niewywiązywanie się przez pozwanego z zawartej umowy wypowiedział skutecznie przedmiotową umowę oraz że dnia 27 kwietnia 2017 r. wezwał pozwanego do zapłaty, (pozew k. 2-7).

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 09 sierpnia 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1032953/17 nakazał pozwanemu R. D. w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacić powodowi kwotę łączną 100.513,02 zł, w tym kwotę 94.662,73 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 26 maja 2017 r. do dnia zapłaty, kwotę 4.469,99 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 maja 2017 r. do dnia zapłaty, kwotę 1.366,04 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 maja 2017 r. do dnia zapłaty, kwotę 14,26 zł oraz kwotę 1.269,57 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych, (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 8).

W sprzeciwie z dnia 04 września 2017 r. (data wpływu) pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Podnosił, że nigdy nie zawierał z powodem umowy kredytowej, z której bank wywodzi swoje roszczenia objęte pozwem, (sprzeciw k. 11-14).

Postanowieniem z dnia 07 września 2017 r. Sąd Rejonowy w Lublinie-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Sieradzu, (postanowienie SR w Lublinie-Zachód w Lublinie k. 19).

W piśmie procesowym z dnia 03 stycznia 2018 r. (data wpływu) pełnomocnik pozwanego dodatkowo podał, że zaprzecza, aby parafy oraz podpisy złożone pod zawartą umową złożone na nazwisko R. D. były sporządzonego przez pozwanego. Dodał, iż podpisy oraz parafy pod rzeczoną umową kredytu zostały sfałszowane, o czym zawiadomiono organy ścigania (pismo procesowe pełnomocnika pozwanego k. 66-67).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 05 lutego 2016 r. doszło do zawarcia ze stronę powodową (...) S.A. z siedzibą we W. umowy kredytu nr (...), w której jako kredytobiorcę oznaczono R. D., przy wskazaniu jego numeru PESEL i adresu zameldowania, (dowód: kserokopia umowy kredytu k. 37-40).

Sąd Okręgowy w Sieradzu w dniu 18 grudnia 2018 r. wydał wyrok w sprawie o sygn. akt II K 45/18, na mocy którego uznał W. D. za winną tego że w okresie od dnia 03 lipca 2014 r. do dnia 21 sierpnia 2016 r. w P., Z., W. woj. (...) i Z. woj. (...) w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w kwocie co najmniej 460.000 zł stanowiącej mienie znacznej wartości, między innymi wspólnie i w porozumieniu z nieustaloną osobą wprowadziła w błąd pracownika (...) BANK co do tożsamości kredytobiorcy w ten sposób, że przedkładając nierzetelne, poświadczające nieprawdę dokumenty w postaci: wniosku o udzielenie kredytu konsumenckiego, oświadczenia o osiągniętych dochodach z podrobionymi podpisami R. D. zawarła w jego imieniu umowę o kredyt konsumpcyjny gotówkowy nr (...), czym doprowadziła 05 lutego 2016 r. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 103.492,88 zł przelanej na rachunek nr (...), którą to kwotą dysponowała to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 23 lutego 2019 r., (dowód: kserokopia wyroku SO w Sieradzu w sprawie II K 45/18 z dnia 18 grudnia 2018 r. wraz z uzasadnieniem k. 188-199).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Źródłem roszczenia powoda była umowa kredytowa, a zatem podstawą prawną jego działań były przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72 poz. 665 z późn. zm.). Zgodnie z art. 69 ust. 1 tej ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Rodzaj obowiązków, świadczeń stron umowy kredytu determinuje rozkład ciężaru dowodu w ewentualnym procesie związanym z wykonaniem umowy (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, sygn. akt I ACa 394/06, LEX nr 2985770).

W kontekście powyższego należy uznać, że na powodzie, który dochodzi roszczenia z umowy kredytu, spoczywał ciężar udowodnienia, iż doszło zawarcia umowy, na podstawie której zobowiązał się on przenieść na rzecz pozwanego określoną ilość pieniędzy, a zobowiązanie w tym przedmiocie zostało przez niego wykonane. Tak więc to powód obowiązany był wykazać, że między nim a pozwanym R. D. jako kredytobiorcą doszło do zawarcia umowy kredytu i nastąpiło wydanie jego przedmiotu ( art. 6 k.c. ).

Rozstrzygając powyższą kwestię sporną między stronami Sąd dostrzegł, że wyrokiem z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie o sygn. akt II K 45/18 Sąd Okręgowy w Sieradzu uznał zupełnie inną osobę aniżeli pozwany, to jest W. D. za winną m.in. tego, że w okresie od dnia 03 lipca 2014 r. do dnia 21 sierpnia 2016 r. w P., Z., W. woj. (...) i Z. woj. (...) w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich ostępach czasu, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w kwocie co najmniej 460.000 zł stanowiącej mienie znacznej wartości, między innymi wspólnie i w porozumieniu z nieustaloną osobą wprowadziła w błąd pracownika (...) BANK co do tożsamości kredytobiorcy w ten sposób, że przedkładając nierzetelne, poświadczające nieprawdę dokumenty w postaci: wniosku o udzielenie kredytu konsumenckiego, oświadczenia o osiągniętych dochodach z podrobionymi podpisami R. D. zawarła w jego imieniu umowę o kredyt konsumpcyjny gotówkowy nr (...), czym doprowadziła 05 lutego 2016 r. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 103.492,88 zł przelanej na rachunek nr (...), którą to kwotą dysponowała to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 23 lutego 2019 r.

Prawomocnie zapadły w sprawie II K 45/18 Sądu Okręgowego w Sieradzu przeciwko W. D. wyrok sądu karnego stał na przeszkodzie przyjęciu w niniejszym postępowaniu faktów czy okoliczności, które pozostawałyby w sprzeczności z tym wyrokiem i podważałby znamiona przypisanego wymienionej czynu. Zgodnie bowiem z treścią art. 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną. Wprawdzie „zasada wyrażona w art. 11 k.p.c. nie stoi na przeszkodzie czynieniu przez sąd cywilny własnych ustaleń w części wykraczającej poza znamiona konkretnego czynu, także ewentualnie mniej korzystnych dla pozwanego. Tym bardziej nie doznaje przeszkód sąd cywilny w samodzielnym ustaleniu skutków czynu, stanowiącego przestępstwo w sferze odpowiedzialności cywilnej, które nie zostały opisane w sentencji prawomocnego wyroku skazującego” ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 stycznia 2018 r. , I ACa 587/17, Lex nr 2478630 ). Zatem w aspekcie czynienia ustaleń faktycznych w tej sprawie istotnych, a wręcz kluczowych dla rozstrzygnięcia sąd cywilny nie mógł badać kto dokonał po stronie kredytobiorcy czynności z powodowym bankiem w postaci zawarcia umowy kredytu konsumpcyjnego gotówkowego z dnia 5 lutego 2016 r., oznaczonej numerem (...), bo kwestię tę przesądził na zasadzie prejudykatu sąd karny.

Treść wyroku skazującego nie pozostawia zaś żadnych wątpliwości – z opisu przypisanego W. D. czynu wynika, że posłużyła się podrobionymi on na umowie kredytu z dnia 05 lutego 2016 r. podpis pozwanego, a więc kredytobiorcy wskazanego w umowie. W kontekście prawomocnego wyroku skazującego została podważona autentyczność dokumentów, na których powód powoływał się jako podstawę faktyczną dochodzonego pozwem roszczenia. W konsekwencji nie można było przyjąć, aby pozwany zawarł umowę, na mocy której zaciągnął kredyt, a którego zwrotu powód aktualnie się domaga.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd uznał, że w toku niniejszego procesu nie zostało wykazane, aby powód posiadał skuteczną i wymagalną wobec pozwanego R. D. wierzytelność z tytułu umowy kredytu. W tym stanie rzeczy Sąd oddalił powództwo o zwrot kredytu jako bezzasadne i nieudowodnione, o czym orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Powód jako przegrywający sprawę jest obowiązany zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu. Do kosztów tych zaliczono wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 5.400 zł oraz koszt opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, o czym orzeczono w pkt. 2 wyroku.