Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2025 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: Dominika Górecka

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2025 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa T. O.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda T. O. kwotę 106.400,00 (sto sześć tysięcy czterysta) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 listopada 2018 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda T. O. kwotę 5.417,00 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 10.160,47 (dziesięć tysięcy sto sześćdziesiąt złotych czterdzieści siedem groszy) tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 422/25

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 27 listopada 2018 r. wniesionym do Sądu Rejonowego w Łasku powód T. O. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 70.000,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 listopada 2018 r. do dnia zapłaty tytułem kosztów nakładów niezbędnych do zapewniania odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym znajdującym się na działce nr (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) i tytułem odszkodowania z tytułu utraty wartości tej nieruchomości oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

(pozew- k.3-7)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od strony powodowej kosztów postępowania według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(odpowiedź na pozew- k.38-46)

Pismem procesowym z dnia 7 kwietnia 2020 r. powód rozszerzył powództwo i wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 80.000,00 zł z tytułu kosztów nakładów niezbędnych do zapewniania odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym znajdującym się na działce nr (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) i tytułem odszkodowania z tytułu utraty wartości tej nieruchomości wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa od dnia zapłaty. Wnosił on też o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

(pismo procesowe powoda- k.101)

Pismem procesowym z dnia 6 grudnia 2024 r. powód rozszerzył powództwo i wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 105.000,00 zł z tytułu kosztów nakładów niezbędnych do zapewniania odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym znajdującym się na działce nr (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) i tytułem odszkodowania z tytułu utraty wartości tej nieruchomości wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa od dnia zapłaty. Wnosił on też o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

(pismo procesowe powoda- k.117)

Postanowieniem z dnia 3 lutego 2025 r. Sąd Rejonowy w Łasku stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Sieradzu jako właściwemu.

(postanowienie- k.208)

Pismem procesowym z dnia 25 lutego 2025 r. powód rozszerzył powództwo i wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 106.400,00 zł z tytułu kosztów nakładów niezbędnych do zapewniania odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym znajdującym się na działce nr (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) i tytułem odszkodowania z tytułu utraty wartości tej nieruchomości wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa od dnia zapłaty. Wnosił on też o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

(pismo procesowe powoda- k.214)

W piśmie procesowym z dnia 23 maja 2025 r. pozwany wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa według norm przepisanych.

(pismo procesowe pozwanego- k.225-227)

W piśmie procesowym z dnia 27 października 2025 r. powód popierał powództwo w rozszerzonym kształcie.

(pismo procesowe powoda- k.238-240)

Na rozprawie w dniu 31 października 2025 r. nikt się nie stawił.

(protokół rozprawy z dnia 31 października 2025 r. na płycie CD 00:01:23 – 00:02:14- koperta k.246)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód T. O. jest właścicielem nieruchomości oznaczonej numerem działki (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Na działce tej znajduje się budynek mieszkalny wybudowany w 2014 r.

(bezsporne, wydruk z mapy- k.10, kserokopia decyzji- k.14, kserokopia pisma- k.15, kserokopia umowy- k.16-18, kserokopia uproszczonego wypisu z rejestru gruntów- k.19, odpis z księgi wieczystej- k.20-23, kserokopia zaświadczenia- k.24, wydruk fotografii- k.27)

W zakresie zagospodarowania przestrzennego dla miejsca położenia nieruchomości nie ma aktualnie opracowanego planu miejscowego. Ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego uchwalonego uchwałą Rady Gminy B. nr (...) z dnia 15 lutego 2007 r. wynika, że działka nr (...) położona w C. położona jest w obszarze zabudowy mieszkaniowej z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz w dalszej części na terenach rolnych.

(bezsporne, opinia biegłej z zakresu szacunku nieruchomości M. W.- koperta k.102)

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr XXIX/379/16 w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł., w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno-i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo – usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych „A” uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych „A” uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

W myśl § 9 tej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo – usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo – usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

Zgodnie z § 10 uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej.

(bezsporne, fakt znany Sądowi urzędowo)

Nieruchomość należąca do powoda oznaczona numerem działki (...) znajduje się w całości w podobszarze A. Dojazd do nieruchomości odbywa się drogami dobrej jakości. Wjazd na posesję odbywa się bezpośrednio z drogi powiatowej, która w odległości około 0,5 km łączy się z drogą wojewódzką, która stanowi dojazd między innymi do miejscowości gminnej oraz główny dojazd do Ł. – miasta powiatowego. Odległość od miejscowości gminnej B. wynosi około 6 km, odległość od miasta powiatowego Ł. – około 7 km. Odległość od handlu, usług i oświaty jest typowa dla miejscowości wiejskich. W sąsiedztwie nieruchomości dominują tereny zabudowane z zabudową zagrodową oraz niezabudowane rolne. Działka wyposażona jest w urządzenia infrastruktury technicznej, woda jest z wodociągu gminnego, kanalizacja z sieci gminnej, centralne ogrzewanie jest własne na paliwo ekologiczne. Posiada ona sieć elektryczną. Teren działki jest płaski, przeciętnie zagospodarowany. Utwardzone są podejścia i podjazdy. Na działce występuje zieleń ogrodowa przeciętnej jakości. Na działce znajduje się budynek mieszkalny, wolnostojący, niepodpiwniczony, parterowy z poddaszem nieużytkowym. Budynek jest murowany i ocieplony. Dach ma konstrukcję drewnianą, jest pokryty dachówką. Strop jest żelbetowy. Posadzki i fundamenty są betonowe. Bramy garażowe są automatyczne. Stolarka okienna jest z PCV a stolarka drzwiowa jest drewniana. Podłogi są z terakoty i paneli. Na ścianach są tynki, gładzie, glazura i tapeta. Układ funkcjonalny jest korzystny, w pełni rozkładowy. Powierzchnia zabudowy budynku mieszkalnego wynosi 290,70 m ² a powierzchnia użytkowa 141,80 m ².

(opinia biegłej z zakresu szacunku nieruchomości M. W.- koperta k.102)

Utrata wartości rynkowej działki powoda nr (...) położonej w C. w następstwie wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wynosi 64.300,00 zł.

(opinia biegłej z zakresu szacunku nieruchomości M. W.- koperta k.102)

Na nieruchomości powoda na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczeń norm hałasu w dzień i w nocy. Budynek powoda przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. w pewnym zakresie nie spełniał wymogów normatywnych dotyczących izolacyjności akustycznej w świetle norm przepisów wykonawczych do Prawa budowlanego na datę realizacji obiektu. Pomimo że budynek jest w stanie nowym na izolacyjność akustyczną pomieszczenia ma wpływ nie tylko stan techniczny elementów przegród budowlanych (w tym w szczególności stolarki okiennej i drzwiowej) ale także między innymi wielkość powierzchni tych elementów oraz wszystkich przegród zewnętrznych, wskaźniki kubaturowo – powierzchniowe pomieszczeń oraz pogłos w tych pomieszczeniach a także inne uwarunkowania propagacji dźwięku. Niezależnym czynnikiem może być także technologia i jakość montażu mogąca wpływać na pojawianie się mostków akustycznych. Zamontowana stolarka okienna, pomimo wysokiej izolacyjności termicznej, przy istniejącym układzie przestrzennym nie zapewnia w pełni skutecznej izolacyjności akustycznej budynku. Zapewnienie odpowiedniego klimatu akustycznego po wprowadzeniu obszaru ograniczonego użytkowania wymaga poniesienia dodatkowych nakładów mających na celu poprawę izolacyjności akustycznej przegród budowlanych, będących konsekwencją wymogów wprowadzonych uchwałą Sejmiku Województwa (...) nr (...) z dnia 25 października 2016 r. Wymagane prace dostosowawcze obejmują wymianę istniejących okien na okna o odpowiednio wyższej izolacyjności akustycznej, montaż nawiewników a także prace uzupełniające związane bezpośrednio ze wskazanym wyżej zakresem robót. W wymiarze szkody w zakresie izolacji akustycznej w następstwie wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania nie powinny być uwzględniane koszty prac dostosowawczych do stanu normatywnego niezależnych od oddziaływania lotniska. Powinny one być odliczone od łącznych kosztów, jakie zostały określone w ramach nakładów niezbędnych do poniesienia ze względu na podwyższone wymogi izolacyjności akustycznej budynku mieszkalnego. Zapewnienie właściwego mikroklimatu w pomieszczeniach podlegających ochronie akustycznej podczas występowania hałasu lotniczego wymaga instalacji dodatkowych urządzeń (wentylatorów sufitowych), skutkujących obniżeniem temperatury odczuwalnej. Zakres prac w celu rewitalizacji akustycznej budynku po wprowadzeniu obszaru ograniczonego użytkowania obejmuje: wymianę łącznie 6 okien w 4 pokojach na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej a ponadto w celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu należy zainstalować łącznie 4 wentylatory sufitowe. Zakres prac w celu rewitalizacji akustycznej budynku przed wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania obejmuje: wymianę okien w jednej przegrodzie w 1 pokoju, podlegającym ochronie w celu spełnienia standardowych normatywnych wymogów izolacyjności akustycznej w pomieszczeniu. Wartość prac dostosowawczych niezbędnych w celu uzyskania pożądanego efektu podwyższonej izolacyjności akustycznej budynku mieszkalnego powoda wynosi 42.100,00 zł.

(opinia biegłego z zakresu szacunku (...)- k.122-205)

W piśmie z dnia 28 października 2018 r. powód wezwał pozwanego Skarb Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. do zapłaty w terminie 7 dni od daty jego otrzymania kwoty 150.000,00 zł tytułem odszkodowania za szkodę polegająca na zmniejszeniu wartości nieruchomości oznaczonej nr działki (...) położonej w C. objętej księgą wieczystą KW nr (...) oraz konieczność dostosowania budynku do wprowadzonych uchwałą warunków technicznych. W piśmie z dnia 5 listopada 2018 r. pozwany odmówił uznania zgłoszonego roszczenia.

(bezsporne, kserokopia pisma powoda- k.12-13, kserokopia pisma pozwanego- k.11)

Ustaleń stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie Sąd dokonał w oparciu o dokumenty złożone przez powoda. Złożone przez niego dokumenty urzędowe sporządzone były w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji. Zgodnie natomiast z treścią art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Autentyczność tych dokumentów oraz ich prawdziwość nie była przy tym kwestionowana przez pozwanego. Podstawą ustaleń stanu faktycznego były także złożone przez powoda dokumenty prywatne w postaci korespondencji stron wymienianej przed wszczęciem postępowania w przedmiotowej sprawie. Dokument prywatny w myśl art. 245 kpc stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Autentyczność dokumentu prywatnego złożonego przez powoda nie była kwestionowana przez pozwanego. Okoliczność, że żadna ze stron nie kwestionowała treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwoliła na potraktowanie tych kopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd poczynił także w oparciu o opinię biegłego sądowego K. N., który wskazał rodzaj nakładów koniecznych do zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym powoda, wyliczył koszt nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej tego budynku i opinię biegłej sądowej M. W., która oszacowała utratę wartości nieruchomości powoda wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania. W ocenie Sądu opinie tych biegłych sporządzone zostały w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegli wskazali przy tym szczegółowo na czym oparli się wydając opinie, z jakich korzystali źródeł i jaką posłużyli się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawili też wnioski oraz sposób, w jaki do nich doszli. W tej sytuacji opinię biegłego sądowego K. N. w zakresie szacującym koszty nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego i opinię biegłej sądowej M. W. w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości powoda wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania o należało uznać za w pełni wiarygodne.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd pominął opinię biegłego z zakresu szacunku nieruchomości M. M. z opiniami uzupełniającymi z uwagi na to, iż biegły ten w opinii uzupełniającej wskazywał, że w opinii zasadniczej pomylił nieruchomości i ich cechy przyjęte do porównań a w konsekwencji tego w opinii uzupełniającej wskazywał zupełnie inną wartość o jaką uległa obniżeniu wartość nieruchomości powoda niż w opinii zasadniczej. Wskazana przez biegłego pomyłka w zakresie oszacowanego spadku wartości nieruchomości dyskwalifikowała opinię biegłego jako niewiarygodną i nie mogła stanowić podstawy ustaleń stanu faktycznego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 54) w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami odpowiedzialności za szkodę w myśl powyższego przepisu są zatem: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika przy tym, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 kc, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 528219).

W przedmiotowej sprawie powód wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego stanowiącą jego własność nieruchomość położoną w miejscowości C. oznaczoną numerem działki (...), poniósł szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z niej, a w konsekwencji na zmniejszeniu jej wartości. Dla nieruchomości powoda brak jest aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego. Przeznaczenie nieruchomości wynika ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Wynika z niego, że działka nr (...) w C. położona jest w obszarze zabudowy mieszkaniowej z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz w dalszej części na terenach rolnych.

Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. w podobszarze A, na terenie którego usytuowana jest działka powoda, wprowadzono ograniczenia dotychczasowego sposobu korzystania z tej działki. Powód nie może skutecznie dochodzić zaniechania immisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących mu a wynikających z prawa własności uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Ponadto z § 9 uchwały wynika między innymi zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo – usługową. Podkreślenia przy tym wymaga, że wbrew twierdzeniom pozwanego, w przedmiotowej sprawie nie można oceniać zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia odszkodowawczego przez pryzmat ograniczeń w sposobie dotychczasowego korzystania ze stanowiącej jego własność nieruchomości. Nieruchomość powoda należy badać więc pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania jej na cele na przykład budownictwa i poddawać ocenie pod kątem spadku jej wartości.

Niewątpliwie wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właściciela do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowana jest stanowiąca własność powoda nieruchomość, powód doznał szkody polegającej na obniżeniu jej wartości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków. (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2010 r., I ACa 772/09, LEX nr 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 503415). Wartość należącej do powoda nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, LEX nr 756735).

Powód jako właściciel nieruchomości oznaczonej numerem działki (...) położonej w C. dochodził w tym procesie odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości nieruchomości. Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłej rzeczoznawcy M. W., uwzględniając obliczone dla podobszaru A współczynniki utraty wartości Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa nieruchomości powoda uległa obniżeniu o kwotę 64.300,00 zł i taką kwotę zasądził od pozwanego na rzecz powoda z tego tytułu.

Oceny zasadności drugiego z dochodzonych przez powoda roszczeń – żądania zwrotu nakładów potrzebnych na rewitalizację akustyczną stanowiącego jego własność budynku mieszkalnego posadowionego na działce nr (...) położonej w C., Sąd Okręgowy dokonał na podstawie regulacji przewidzianej w art. 136 ust. 1 i 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś. Zgodnie z art. 136 ust. 3 p.o.ś. w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC z 2002 r., z 6., poz. 74).

Obowiązek strony pozwanej naprawienia szkody polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej powstał z chwilą wyrządzenia tej szkody powodowi, to jest z chwilą wejścia w życie uchwały Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. kształtującej zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych i obligującej do ich poczynienia. Poniesienie nakładów pozwala zaś na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (porównaj wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606). Koszty związane z zapewnieniem w budynku mieszkalnym, którego właścicielem jest powód, właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 1065). Usytuowany na należącej do powoda działce nr (...) budynek mieszkalny nie spełnia obowiązujących wymogów, nie zapewniając należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest zatem poczynienie nakładów, których łączne koszty biegły z zakresu szacunku nieruchomości określił na kwotę 42.100,00 zł. Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektu i odzwierciedlają zakres nakładów, których powód dotychczas nie poczynił, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia wydatków (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 kwietnia 2008r., I ACa 2/2008, LEX nr 580137). Budynek, którego właścicielem jest powód, wzniesiony był w tradycyjnej technologii i przy użyciu dostosowanych do niej materiałów budowlanych. Zakres koniecznych do wykonania w nim prac wynikał bezpośrednio z opinii biegłego, który określając jedynie następczo wartość prac koniecznych do zapewnienia właściwego klimatu akustycznego budynku mieszkalnego usytuowanego na działce powoda przyjął rozwiązania uwzględniające stan istniejący w dacie sporządzania opinii, zapewniając spełnienie wymagań akustycznych, wynikających z opinii przy optymalizacji kosztów. Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 42.100,00 zł tytułem odszkodowania za konieczne koszty rewitalizacji budynku mieszkalnego powoda i zapewnienia w nim prawidłowego klimatu akustycznego.

O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc. Powód zgłosił pozwanemu żądanie zapłaty w terminie 7 dni kwoty 150.000,00 zł tytułem kosztów nakładów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego posadowionego na jego nieruchomości i tytułem odszkodowania z tytułu utraty wartości rynkowej tej nieruchomości w piśmie z dnia 28 października 2018 r. Na pismo to pozwany udzielił odpowiedzi pismem z dnia 5 listopada 2018 r. a zatem w tym dniu z pewnością znał on treść pisma powoda. Zatem roszczenie powoda stało się wymagalne w dniu 12 listopada 2018 r. Stąd na podstawie art. 481 § 1 kc odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty 106.400,00 zł Sąd zasądził od dnia 13 listopada 2018 r. do dnia zapłaty a w pozostałym zakresie żądanie zasądzenia odsetek od tej kwoty oddalił jako niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.417,00 zł, na którą to kwotę złożyły się wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 5.400,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 6 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Co do nie pokrytych wydatków w kwocie 10.160,47 zł to Sąd na podstawie 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst. jedn. Dz.U. z 2024 r., poz. 959 ze zm.) zasądził je na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu od przegrywającego sprawę pozwanego.