Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 529/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2024-02-29

Sygn. akt I C 529/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lutego 2024 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Joanna Wołczyńska - Kalus

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2024 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.
i Redaktorowi Naczelnemu Dziennika (...) Gazeta (...)

o ochronę dóbr osobistych i zadośćuczynienie

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda J. K. na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 6 190,20 zł (sześć tysięcy sto dziewięćdziesiąt złotych 20/100) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

3.  zasądza od powoda J. K. na rzecz pozwanego Redaktora Naczelnego Dziennika (...) Gazeta (...) kwotę 10 317,00 zł (dziesięć tysięcy trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 529/22

UZASADNIENIE

J. K. wniósł o nakazanie pozwanemu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. opublikowanie w czasopiśmie (...) Gazeta (...) przeprosin na stronie pierwszej oraz siódmej stronie czasopisma, białym drukiem na czerwonym tle, z użyciem czcionki równorzędnej do tej użytej w tytule „Komornik znów będzie łupić” znajdującej się na stronie tytułowej wydania tej gazety z 4 lipca 2019 r. o następującej treści: „Niniejszym oświadczamy, że zawarte w publikacjach twierdzenia, sugestie i insynuacje, dotyczące Pana J. K. są nieprawdziwe, pozbawione jakichkolwiek podstaw faktycznych oraz naruszają jego dobre imię. Tym samym przepraszamy za bezprawne naruszenie dóbr osobistych Pana J. K., jego czci, wizerunku, godności i dobrej intuicji, jak również
za narażenie go na niekorzystne konsekwencje wynikające z zamieszczonych publikacji.” i zobowiązanie pozwanego do poinformowania powoda
z tygodniowym wyprzedzeniem o publikacji przeprosin; zasądzenie solidarnie od pozwanych (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz Redaktora Naczelnego Dziennika (...) Gazeta (...) na rzecz powoda kwoty 100 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 23 listopada 2021 r. do dnia zapłaty, a także zasądzenia kosztów procesu.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda
na ich rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

J. K., był komornikiem sądowym, zatrudniał w swojej kancelarii asesora M. K.. W dniu 22 października 2014 r. upoważnił go do przeprowadzenia czynności egzekucyjnych w sprawie o sygn. akt Km 11043/14. Jako, że był on pracownikiem powoda, J. K. ponosił odpowiedzialność cywilną za jego działania. Ponadto w okresie od 6 do 18 listopada 2014 r. M. K. pełnił funkcję zastępcy powoda, który przebywał w tym czasie na urlopie, z którego wrócił około 20 listopada 2014 r. W dniu
7 listopada 2014 r. M. K. dokonał zajęcia ciągnika rolniczego i oddał
pod dozór. Następnie przekazano powyższy pojazd do sprzedaży komisowej. Czynności te zostały podjęte pod złym adresem, a zajęty pojazd nie należał
do dłużnika, lecz do R. Z.,
(dowód: zeznania powoda - k. 286 - 287 i nagranie rozprawy z 15 czerwca 2023 r. - płyta - koperta - k. 304. minuta
od 00:31:27 do 00:59:47; zeznania świadka A. N. - k. 256 verte - 257 verte i nagranie rozprawy z 11 maja 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:11:51 do 00:41:39; zeznania świadka M. I. - k. 257 verte i nagranie rozprawy z 11 maja 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta
od 00:41:39 do 00:48:44; zeznania świadka R. Z. - k. 285 verte
-286 i nagranie rozprawy z 15 czerwca 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:06:14 do 00:29:33; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z uzasadnieniem
- k. 147 verte - 166 verte)
.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Płocku z 10 września 2021 r. wydanym
w sprawie o sygn. akt I C 1414/16, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego
w Ł. z 30 listopada 2022 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I ACa 73/22, zasądzono solidarnie od powoda i M. K. na rzecz R. Z. kwotę 20 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia i kwotę 17 206,14 zł tytułem odszkodowania, w związku z czynnościami zajęcia ciągnika,
(dowód: zeznania powoda - k. 286 - 287 i nagranie rozprawy z 15 czerwca 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:31:27 do 00:59:47; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi
z uzasadnieniem - k. 147 verte - 166 verte)
.

Wobec powoda prowadzone było również postępowanie dyscyplinarne, które po kontroli instancyjnej zakończyło się umorzeniem, (dowód: zeznania powoda - k. 286 - 287 i nagranie rozprawy z 15 czerwca 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:31:27 do 00:59:47; wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi
- k. 56 - 70; postanowienie - k. 71 - 72)
.

Pismem z 25 października 2017 r. skierowanym do Ministra Sprawiedliwości, powód złożył rezygnację z funkcji Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dniem 30 listopada 2021 r. Postanowieniem z 15 listopada 2017 r. Minister Sprawiedliwości wskazał,
że rezygnacja powoda z pełnienia obowiązków komornika będzie skuteczna
z dniem 3 grudnia 2017 r.,
(dowód: zeznania powoda - k. 286 - 287 i nagranie rozprawy z 15 czerwca 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:31:27
do 00:59:47; pismo - k. 50 - 51; postanowienie - k. 52 - 53)
.

Powód zatrudnił się u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi R. S., jako pracownik kancelarii. Pracę tę świadczył od 1 grudnia 2017 r. do 31 grudnia 2020 r. Od 29 stycznia 2021 r. do 21 czerwca 2021 r. powód przebywał na zwolnieniu lekarskim, (dowód: zeznania powoda - k. 286 - 287 i nagranie rozprawy z 15 czerwca 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:31:27 do 00:59:47; zeznania świadka A. N. - k. 256 verte - 257 verte i nagranie rozprawy z 11 maja 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:11:51 do 00:41:39; świadectwo pracy
- k. 42 - 43; rozwiązanie umowy - k. 44; zaświadczenia lekarskie - k. 45 - 49)
.

W wydaniu nr (...) (...) Gazety (...) z 4 lipca 2019 r. ukazał się artykuł, który na pierwszej stronie wydania został zatytułowany „(...). Miał on kontynuację na stronie 7 wydania,
na której jego tytuł brzmiał „ (...) sąd cofnął wydalenie z zawodu. (...)?!” W jego treści zostały opisane, w celu przypomnienia, czynności podjęte przez asesora M. K., a następnie artykuł przybliżył postępowanie dyscyplinarne, które toczyło się przeciwko powodowi i było
na etapie przekazania przez Sąd Okręgowy w Łodzi do ponownego rozpoznania,
(dowód: wydruki z wydania 154 ( (...)) (...) Gazety (...) - k. 11 - 12; wydruki ze strony internetowej - k. 13 - 23) .

W procesie zdobywania informacji do powyższego artykułu, B. H. kontaktował się m.in. z R. Z., mecenasem L. O., senator L. S. oraz rzecznikiem Sądu Okręgowego w Łodzi, (dowód: zeznania świadka B. H. - k. 257 verte - 258 i nagranie rozprawy z 11 maja 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:48:44
do 01:04:42; zeznania świadka R. Z. - k. 285 verte - 286 i nagranie rozprawy z 15 czerwca 2023 r. - płyta - koperta - k. 304, minuta od 00:06:14
do 00:29:33)
.

Pismem z 19 lipca 2019 r. powód wystosował do pozwanego wezwanie
do zaprzestania naruszania jego dóbr osobistych, przeproszenia oraz opublikowania sprostowania w trybie art. 31 a ustawy prawo prasowe,
że nieprawdziwe są informacje w dzienniku Fakt Gazeta (...) z 4 lipca 2019 r. zamieszczone w publikacjach: na str. 1 pt. tytułem „(...)!”, na str. 7 pt. tytułem „(...)!” o tym, że: 1. komornik wraz z asesorem rekwirowali nienależące do dłużników rzeczy, 2. komornik wraz z asesorem już na drugi dzień za parę złotych bez przetargu sprzedawali nienależące
do dłużników rzeczy, 3. traktor wart był 100 tyś złotych, w sytuacji, gdy 2,5 letni ciągnik tego typu i marki kosztował w roku 2014 na rynku średnio ok 65 tysięcy złotych. Powód zażądał opublikowania sprostowania w tym samym miejscu
co publikacja, tj. na stronie 1 - informacja o sprostowaniu oraz na stronie 7 samo sprostowanie w formie odrębnej publikacji zajmującej ¾ strony czcionką nie mniejszą niż Arial 14 pkt. Ponadto domagał się w oparciu o dyspozycję art. 23
i 24 kodeksu cywilnego
zaniechania dalszego bezprawnego naruszania jego dóbr osobistych, niezwłoczne opublikowanie przeprosin w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego poprzez ich opublikowanie o następującej treści: „Wydawca i Redakcja Fakt Gazeta (...) przepraszają Pana J. K. na użycie w stosunku do niego w dzienniku Fakt Gazeta (...) z dnia 4 lipca 2019 r. w publikacjach: na stronie 1 pod tytułem: „(...)?!” i na stronie 7 pod tytułem (...)?!” określenia nieprawdziwych i obraźliwych, tj. „zły”, „zrujnował ludzi”, „łupić” oraz przepraszają za nieprawdziwą informację o tym, iż to J. K. wraz z asesorem podejmował jakiekolwiek czynności w sprawach opisanych w artykule oraz za przedstawienie wizerunku J. K. z zakrytą twarzą, jak również o operowanie w artykułach imieniem i pierwszą literą jego nazwiska, co sugeruje, że J. K. pozostaje pod zarzutem karnym”. Przeprosiny o powyższej treści powinny być zamieszczone w formie odrębnej publikacji na stronie 1 informacja o - przeprosinach i na stronie 7 - same przeprosiny czcionką nie mniejszą niż Arial 14 pkt.,
(dowód: wezwanie wraz
z potwierdzeniem odbioru - k. 24 - 33)
.

Pismem z 14 sierpnia 2019 r. pozwany stwierdził, że nadesłane sprostowanie nie spełnia wymogów ustawy prawo prasowe i odmówił realizacji żądania jego publikacji, (dowód: pismo pozwanego - k. 34) .

Pismem z 10 listopada 2021 r. powód wystosował kolejne wezwanie
do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych poprzez opublikowanie
w czasopiśmie (...) Gazeta (...) przeprosin o następującej treści: „Niniejszym oświadczamy, że zawarte w publikacjach twierdzenia, sugestie
i insynuacje, dotyczące Pana J. K. są nieprawdziwe, pozbawione jakichkolwiek podstaw faktycznych oraz naruszają jego dobre imię. Tym samym przepraszamy za bezprawne naruszenie dóbr osobistych Pana J. K., jego czci, wizerunku, godności oraz prywatności jak również za narażanie go na niekorzystne konsekwencje wynikające
z zamieszczonych publikacji”, a także poprzez zapłatę kwoty 150 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych powoda, przy czym żądania winny zostać spełnione w nieprzekraczalnym siedmiodniowym terminie, pod rygorem domagania się przez niego ochrony dóbr osobistych na drodze postępowania sądowego. Pismem z 7 lutego 2022 r. pozwany odmówił uznania roszczeń powoda,
(dowód: wezwanie wraz z potwierdzeniem nadania - k. 35
- 39; pismo - k. 40)
.

W dniu 12 grudnia 2022 r. na stronie internetowej fakt.pl ukazał się artykuł zatytułowany „Czekał osiem lat, ale wygrał z pazernym komornikiem”. W jego treści podano, że „W listopadzie 2014 r. do niewielkiej wsi K. na M., zawitał J. K. komornik z Ł., który w asyście policji i asesora komorniczego Machała K. zabrał młodemu rolnikowi R. Z.
(38 l.) ciągnik z podwórka. Komornika nie interesował fakt, że był to w istocie dług sąsiada pana Z.. Urzędnik szybko sprzedał traktor za połowę wartości.”,
(dowód: wydruki ze strony internetowej - k. 88 - 104) .

Ustalony w sprawie stan faktyczny jest częściowo bezsporny, gdyż został oparty o dokumenty przedstawione w sprawie, których strony nie negowały.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w zakresie, w jakim twierdził,
że po publikacji przedmiotowego artykułu jego zdrowie psychiczne uległo pogorszeniu, cierpiał na bezsenność, przyjmował leki, stan jego zdrowia
i publikacja artykułu przyczyniły się do zmiany pracy, rozwodu i wpłynęły na życie jego syna, który studiował prawo i był kojarzony ze sprawą. Ponadto Sąd nie dał wiary powodowi, gdy twierdził, że publikacja artykułu przyczyniła się do jego problemów finansowych i zwolnienia z pracy w 2021 r., jak również do tego,
że stał się ofiarą hejtu. Jego zeznania w tym zakresie nie znalazły potwierdzenia w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym, były gołosłowne.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka A. N. i M. I. praktycznie w całości, za wyjątkiem przekazanych przez nich informacji
o fakcie przeprowadzenia czynności egzekucyjnych w listopadzie 2014 r.
u R. Z. i przebywania powoda na urlopie. W pozostałym zakresie zeznania świadków były gołosłowne i nie znalazły żadnego potwierdzenia
w pozostałym, zebranym materiale dowodowym. Ponadto były stronnicze, a przez to niewiarygodne, gdyż świadkowie są kolegami powoda.

Sąd pominął wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka L. S., gdyż okazały się nieprzydatne w świetle już zebranego materiału dowodowego, a ponadto zmierzał do przedłużenia postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają definicji dóbr osobistych.
Z treści art. 23 k.c. wynika, że dobrami osobistymi człowieka są w szczególności: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Jednakże to wyliczenie dóbr osobistych osób fizycznych nie jest wyczerpujące.

Cześć człowieka obejmuje dwa aspekty: dobre imię (cześć zewnętrzna)
i godność (cześć wewnętrzna). Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka (art. 30 Konstytucji RP). Konkretyzuje się w poczuciu własnej wartości człowieka i oczekiwaniu szacunku ze strony innych ludzi. Naruszenie godności polega z reguły na ubliżeniu komuś. Naruszenie dobrego imienia polega natomiast na pomówieniu o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć tę osobę w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu
lub rodzaju działalności. Może tu chodzić zarówno o rozpowszechnianie wiadomości określonej treści, która stanowi zarzut pod adresem jednostki,
jak i wyrażanie ujemnej oceny jej działalności. Niejednokrotnie naruszanie czci przejawiać się będzie w obu aspektach (patrz: wyrok Sądu Najwyższego
z 29 października 1971 r., II CR 455/71, OSNCP 1972, Nr 4, poz. 77, z glosą E. Radomskiej, PiP 1973, z. 6, s. 16; wyrok Sądu Najwyższego z 8 października 1987 r., II CR 269/87, OSNCP 4/89, poz. 66).

Wizerunek stanowi dobro osobiste osoby fizycznej wyrażające jeden
z atrybutów tożsamości osoby fizycznej, obok jej imienia i nazwiska. Zatem dobro osobiste w postaci wizerunku może dotyczyć wyłącznie osoby fizycznej, której obraz (wygląd) może zostać utrwalony na odpowiednim nośniku. Natomiast
to, co potocznie nazywane jest naruszeniem prawa do wizerunku, w praktyce oznacza naruszenie innego dobra (czci, prywatności, kultu pamięci osoby zmarłej) tyle, że za pośrednictwem wizerunku (gdy dochodzi do jego utrwalenia, rozpowszechniania, zniekształcenia) - T. Grzeszak w: System Prawa Prywatnego. Tom 13. Prawo autorskie, pod red. J. Barty, W-wa 2003, s. 498.

Naruszenie dobra osobistego, np. czci, może nastąpić zarówno publicznie,
jak i prywatnie, w wypowiedzi ustnej lub pisemnej albo przekazanej innym nośnikiem informacji, może nastąpić w wywiadzie, felietonie lub innej publikacji prasowej, książce, orzeczeniu sądowym, piśmie procesowym, wykładzie uniwersyteckim, liście, rozmowie, blogu albo komentarzu internetowym, motywach oceny na świadectwie szkolnym (patrz: wyrok Sądu Najwyższego
z 6 grudnia 1972 r., II CR 370/72, OSNC 1973, nr 7 - 8, poz. 141, z glosą T. Bińczyckiej - Majewskiej, NP 1974, nr 10, s. 1389). Dla zniesławienia konieczne jest, by zarzut został zakomunikowany osobie trzeciej, przy zniewadze wystarczające już jest, że poweźmie o niej wiadomość pokrzywdzony.

Ocena czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego nie może być dokonana według miary indywidualnej wrażliwości osoby, która czuje się dotknięta zachowaniem innej osoby. O tym czy w konkretnym przypadku można mówić
o naruszeniu dobra osobistego decyduje to, jaką reakcję naruszenie to wywołało w społeczeństwie (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 5 kwietnia 2002 r., II CKN 953/00, LEX nr 55098).

Z treści art. 24 § 1 k.c. wynika, iż ochrona dóbr osobistych przysługuje jedynie przed działaniem bezprawnym (domniemanie bezprawności). Przesłanka bezprawności jest przesłanką konieczną do udzielenia ochrony o charakterze niemajątkowym. Pojęcie bezprawności należy rozumieć szeroko - jako sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym, czyli z ustawodawstwem
i obowiązującymi w społeczeństwie zasadami współżycia społecznego (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z 10 lutego 2010 r., V CSK 287/09, OSP 2012, nr 10, poz. 95, z 29 października 2003 r., III CK 34/02, OSP 2005 nr 4 poz. 54).

Jednakże domniemanie bezprawności ma charakter wzruszalny, zatem art. 24 § 1 k.c. modyfikuje ogólną regułę rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c.), obciążając stronę pozwaną ciężarem dowodu wzruszenia tego domniemania. Obrona strony pozwanej może być oparta na wykazaniu tzw. okoliczności uchylających (wyłączających) bezprawność (kontratypach), do których zalicza się działanie w ramach porządku prawnego, tj. działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa; wykonywanie prawa podmiotowego; zgodę pokrzywdzonego (ale z zastrzeżeniem uchylenia jej skuteczności w niektórych przypadkach) oraz działania w ochronie uzasadnionego interesu. Zauważa
się niekiedy, że wykonywanie własnego prawa podmiotowego jest szczególnym przypadkiem działania w ramach porządku prawnego.

Należy stwierdzić, że w polskim systemie prawa krzywdę moralną naprawia się przede wszystkim poprzez środki ochrony niemajątkowej przewidziane w art. 24 k.c., ukierunkowane na usunięcie skutków wyrządzonej czynem bezprawnym krzywdy. Pokrzywdzonemu przysługuje także inny środek ochrony o charakterze majątkowym w postaci przyznania zadośćuczynienia za doznana krzywdę, które to roszczenie jest samodzielne, niezależne od innych środków potrzebnych
do usunięcia skutków naruszenia (art. 448 k.c.). Zadośćuczynienie służyć
ma udzieleniu poszkodowanemu satysfakcji w sytuacji, gdy inne środki nie
są wystarczające dla usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych. Zasądzenie zadośćuczynienia ma zatem charakter fakultatywny i od oceny sądu, opartej
na analizie okoliczności konkretnej sprawy, zależy przyznanie pokrzywdzonemu ochrony w tej formie.

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy stwierdzić, że pozwany nie naruszył dóbr osobistych powoda, tj. jego dobrego imienia, czci, godności i wizerunku. Powód wywodził swoje roszczenia zgłoszone w niniejszej sprawie z treści artykułu zamieszczonego
w wydaniu nr (...) (...) Gazety (...) z 4 lipca 2019 r., który
na pierwszej stronie wydania został zatytułowany „Komornik znów będzie łupić?!”. Miał on kontynuację na stronie 7. wydania, na której jego tytuł brzmiał „(...)” Wskazywał, że zawarte w nim informacje są nieprawdziwe, pozbawione jakichkolwiek podstaw faktycznych, powód został posądzony o rujnowanie ludzi oraz zwyczaj rekwirowania nienależących do dłużników rzeczy i bez przetargu sprzedawać je na drugi dzień za parę złotych oraz, że został wydalony z zawodu.

Tymczasem analiza treści samego artykułu z 4 lipca 2019 r., prowadzi
do wniosku, iż informacje w nim zawarte nie naruszają dóbr osobistych powoda. Tytuł artykułu zarówno na pierwszej i siódmej stronie wydania, choć przejaskrawiony, ma jedynie za zadanie przyciągnąć czytelnika. Można uznać
go za przesadzony, jednakże jest dopuszczalny. Sam artykuł został sporządzony rzetelnie, w oparciu o właściwe źródła. Wskazuje na wypowiedzi osób udzielających piszącemu informacji, np. rzecznika Sądu Okręgowego w Łodzi czy R. Z.. Opisuje zaistniałe wydarzenia, nie zawiera kłamstw, nie narusza zatem dóbr osobistych powoda, nie ma charakteru bezprawności.

Powód zarzucił powyższej publikacji również naruszenie jego wizerunku, poprzez przedstawienie go z zasłoniętymi oczami „jak przestępcę” oraz określenia go w artykule imieniem i pierwszą literą nazwiska, co sugeruje czytelnikowi, że prowadzone jest wobec niego postępowanie karne. Co do zasady rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej (art. 81 ust. 1 zd. 1 prawa prasowego), ale w art. 81 ust. 2 pkt 2 tej ustawy zostały przewidziane wyjątki, m.in. gdy osoby stanowią jedynie szczegół całości takiej, jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza. Jednakże w tym konkretnym wypadku, mimo iż fotografie zostały opublikowane bez zgody powoda, nie doszło do naruszenia jego dóbr osobistych. Pozwany w opublikowanych zdjęciach
i artykule, uniemożliwił identyfikację powoda poprzez zamazanie jego twarzy.
W ten sposób stał się on rozpoznawalny jedynie dla grona najbliższych mu osób, nie miało to zatem charakteru powszechnego. Osoba czytająca przedmiotowy artykuł, która nie znała osobiście powoda, nie byłaby w stanie go zidentyfikować, np. mijając go na ulicy. Nie można zatem mówić o bezprawności działania pozwanego, również w kontekście naruszenia ochrony wizerunku powoda.

Ponadto powód nie wykazał szkody, jaka powstała w wyniku opublikowania powyższego artykułu prasowego. W czasie jego publikacji nie był już komornikiem od 3 grudnia 2017 r., więc nie można tu mówić o naruszeniu jego dóbr osobistych jako funkcjonariusza publicznego, ponieważ już nim nie był. Wskazywał również na pogorszenie jego zdrowia psychicznego, o czym wspominał świadkom A. N. i M. I.. Jednakże nie przedstawił na ten fakt żadnych dowodów. Podał jedynie zwolnienia lekarskie, nie załączył jednak dokumentacji medycznej, zaświadczenia o stanie zdrowia, czy faktury za wykupione leki. Nie udowodnił również, że ukazanie się tego artykułu wpłynęło na jego relacje rodzinne i sytuację finansową. Zarówno powód, jak
i świadkowie A. N. i M. I. próbowali również sugerować,
że ukazanie się przedmiotowej publikacji spowodowało negatywne postrzeganie komorników w opinii publicznej, szykanowanie ich oraz ogólny „hejt”. Jednakże na ten fakt również nie przedstawiono żadnych dowodów. Ponadto powód łączył ukazanie się przedmiotowego artykułu, z tym że został zwolniony z Kancelarii Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi R. S.. Natomiast należy zauważyć, że pomiędzy ukazaniem się artykułu (2019 r.), a zwolnieniem powoda (2020 r.) minął ponad rok, trudno zatem mówić tu o wystąpieniu bezpośredniego związku przyczynowo skutkowego pomiędzy tymi wydarzeniami. Ponadto taka sytuacja nie wynika z żadnych dowodów.

Warunkiem uwzględnienia powództwa na gruncie przepisów art. 23- 24 k.c. w zw. z art. 38 ust. 1 pr. pras. konieczne było natomiast ustalenie, że zawarte
we wskazanym pozwem artykule twierdzenia naruszyły dobra osobiste powoda
i zostały opublikowane w sposób bezprawny, tj. z naruszeniem norm prawa lub niezgodnie z zasadami współżycia społecznego. Zaznaczyć przy tym trzeba,
że zgodnie z art. 6 i art. 24 k.c., to na powodzie spoczywał obowiązek wykazania, iż pozwany poprzez publikację artykułu z 4 lipca 2019 r. naruszył jego dobra osobiste, zaś udowodnienie, że twierdzenia zawarte w artykułach są prawdziwe, czy zostały opublikowane zgodnie z prawem, należało do strony pozwanej. Powód nie sprostał temu obowiązkowi.

Ponadto należy stwierdzić, że roszczenie powoda o zadośćuczynienie
(z pozwu wynika, że chodzi o artykuł z 2019 r, na co wskazuje data żądania odsetek) jest przedawnione, gdyż o artykule powód dowiedział się w lipcu 2019 r., zatem jego roszczenie przedawniło się w lipcu 2022 r., a pozew został złożony w grudniu 2022 r. W tym zakresie Sąd w pełni zgadza się z twierdzeniami strony pozwanej zawartymi w odpowiedzi na pozew i nie będzie już ich przytaczał.

Następnie należy wskazać, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie także ze względu na nieprawidłowo sformułowane żądanie. W zaproponowanej treści przeprosin nie wiadomo tak naprawdę o jaką publikację chodzi, bowiem powód nie wskazał konkretnego wydania i daty. Zostały one sformułowane w taki sposób, że czytelnik nie będzie wiedział za co pozwany przeprasza, będzie zdezorientowany. Po lekturze ich proponowanej treści można odnieść wrażenie, że przeprasza za wszystko i właściwie za nic, mowa o konsekwencjach, ale nie wiadomo jakich. W ocenie Sądu umieszczenie określonego oświadczenia, powinno być odpowiednie, celowe i proporcjonalne, jako zmierzające
do usunięcia skutków pokrzywdzenia naruszenia dobra osobistego. Powinno być także odpowiednie, adekwatne - nie może być utożsamiane z mechanicznym odwzorowaniem sposobu naruszenia publikacją dobra osobistego powoda.

Zgodnie z art. 24 § 1 k.c. rzeczą powoda jest właściwe określenie dobra osobistego, które stanowi przedmiot ochrony oraz czynności, jakie powinny być dopełnione dla usunięcia skutków jego naruszenia, w tym również postulowanej formy i treści oświadczenia. Tak sformułowane roszczenie umożliwia sądowi dokonanie oceny, czy określone działanie pozwanego naruszyło konkretne dobro osobiste, czy było bezprawne oraz czy adekwatna do tego naruszenia jest forma
i treść żądanego oświadczenia, jak również, czy może ono doprowadzić
do wyeliminowania skutków bezprawnego działania, przy przyjęciu racjonalnie pojmowanego kryterium celowości. Jednolicie w orzecznictwie przyjmowane jest, że żądanie dopełnienia potrzebnych czynności podlega ocenie sądu, który nie może zastępować powoda w jego określeniu, ale może kształtować jego treść przez ograniczenie zakresu, uściślenie lub wyeliminowanie niektórych sformułowań, nadanie mu przejrzystości i poprawności pod względem językowym (patrz wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 11 stycznia 2007 r., II CSK 392/06, niepublikowane; 13 kwietnia 2007 r., I CSK 28/07, niepublikowane;
19 października 2007 r., II PK 76/07, niepublikowane; 11 lutego 2010 r., I CSK 286/09, niepublikowane).

Mając na uwadze powyższe oraz konstrukcję uzasadnienia pozwu
i samego żądania, należy stwierdzić z całą stanowczością, że powodowi
o naruszenie dóbr osobistych poprzez umieszczenie w gazecie artykułu z 2019 r., a nie z 2022 r. Powód w uzasadnieniu żądania zadośćuczynienia przywołuje artykuł z 2022 r., co ma jego zdaniem uzasadniać wysokość żądania i krzywdy
za wydrukowanie artykułu z 2019 r. Trzeba jeszcze raz podkreślić, że z pozwu jednoznacznie wynika, że powód żąda zadośćuczynienia za publikacje z 2019 r., a nie za publikacje z 2022 r., na co wskazuje żądanie w zakresie odsetek. Wskazanie w replice na odpowiedź na pozew, że w podstawie faktycznej żądania pozwu zawarte są treści zawarte w artykule z 12 grudnia 2022 r., miało - zdaniem Sądu - na celu jedynie uzasadnienie żądania zadośćuczynienia w obawie przed przedawnieniem roszczenia. Co prawda, treść tego artykułu zawiera niedopuszczalne i niezgodne z prawdą informacje, jednakże artykuł ten nie został objęty żądaniem pozwu. Sporządzona przez pełnomocnika powoda replika
na odpowiedź na pozew nie stanowi rozszerzenia powództwa w zakresie podstawy faktycznej żądania, choćby dlatego, że nie złożono kopii dla strony przeciwnej
i nie nazwano tego pisma rozszerzeniem powództwa. Ponadto w załączonych przez stronę powodową wezwaniach do zaprzestania naruszeń, kierowanych
do pozwanych, została również wskazana jedynie publikacja z 2019 r.

Nawet gdyby przyjąć, że pozew o nakazanie umieszczenia przeprosin swoim zakresem obejmował również artykuł z 2022 r., to i tak powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie (choć doszło w tym artykule do naruszenia dóbr osobistych powoda poprzez podanie nieprawdziwych informacji, naruszających cześć i godność powoda) także ze względu na nieprawidłowo sformułowane żądanie. Powielić należy wcześniej przytoczoną argumentację, z której wynika,
że w zaproponowanej treści przeprosin nie wiadomo tak naprawdę o jaką publikację chodzi, bowiem powód nie wskazał konkretnego wydania i daty. Zostały one sformułowane w taki sposób, że czytelnik nie będzie wiedział
za co pozwany przeprasza, będzie zdezorientowany. Po lekturze ich proponowanej treści można odnieść wrażenie, że przeprasza za wszystko
i właściwie za nic, mowa o konsekwencjach, ale nie wiadomo jakich. W ocenie Sądu umieszczenie określonego oświadczenia, powinno być odpowiednie, celowe i proporcjonalne, jako zmierzające do usunięcia skutków pokrzywdzenia naruszenia dobra osobistego. Powinno być także odpowiednie, adekwatne - nie może być utożsamiane z mechanicznym odwzorowaniem sposobu naruszenia publikacją dobra osobistego powoda.

Zgodnie z art. 24 § 1 k.c. rzeczą powoda jest właściwe określenie dobra osobistego, które stanowi przedmiot ochrony oraz czynności, jakie powinny być dopełnione dla usunięcia skutków jego naruszenia, w tym również postulowanej formy i treści oświadczenia. Tak sformułowane roszczenie umożliwia sądowi dokonanie oceny, czy określone działanie pozwanego naruszyło konkretne dobro osobiste, czy było bezprawne oraz czy adekwatna do tego naruszenia jest forma
i treść żądanego oświadczenia, jak również, czy może ono doprowadzić
do wyeliminowania skutków bezprawnego działania, przy przyjęciu racjonalnie pojmowanego kryterium celowości. Jednolicie w orzecznictwie przyjmowane jest, że żądanie dopełnienia potrzebnych czynności podlega ocenie sądu, który nie może zastępować powoda w jego określeniu, ale może kształtować jego treść przez ograniczenie zakresu, uściślenie lub wyeliminowanie niektórych sformułowań, nadanie mu przejrzystości i poprawności pod względem językowym (patrz wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 11 stycznia 2007 r., II CSK 392/06, niepublikowane; 13 kwietnia 2007 r., I CSK 28/07, niepublikowane;
19 października 2007 r., II PK 76/07, niepublikowane; 11 lutego 2010 r., I CSK 286/09, niepublikowane).

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo, o czym orzekł, jak
w pkt 1 wyroku

O kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 2 i 3 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., gdyż powód przegrał sprawę w całości.

Pozwany (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. poniósł koszty procesu w wysokości 6 790,20 zł, w tym: 6 120,00 zł (5 400,00 zł plus 720,00 zł) tytułem kosztów zastępstwa prawnego, ustalonych na podstawie
§ 2 pkt 6 oraz § 8 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn., Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.), 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej
od pełnomocnictwa oraz 653,20 zł tytułem kosztów dojazdu świadka R. Z..

Pozwany Redaktor Naczelny Dziennika (...) Gazeta (...) poniósł koszty procesu w wysokości 10 317,00 zł, w tym: 9 180,00 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego (5 400,00 zł, plus, 720,00 zł plus 3 060,00 zł), ustalonych na podstawie § 2 pkt 6, § 8 pkt 2 i § 10 ust. 2 pkt 2 w zw. § 2 pkt 6 i § 8 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn., Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.), 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 100,00 zł tytułem uiszczonej przez niego opłaty od wniosku o uzasadnienie i 1 020,00 zł tytułem opłaty od zażalenia.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Bartel
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Tomasz Choczaj
Data wytworzenia informacji: