Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

SSO Katarzyna Powalska

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2013 r. w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa V. K.

przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.

o odszkodowanie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku końcowego Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 6 sierpnia 2013 r. sygn. akt I C 70/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 1, 2, 3 i 4 w ten sposób, że:

a)  zasadzoną w punkcie 1 kwotę na rzecz powódki w wysokości 831,04 złotych obniża do kwoty 461,04 (czterysta sześćdziesiąt jeden 4/100) złotych ;

b)  punktowi 3 nadaje brzmienie: „znosi wzajemnie między stronami koszty procesu”;

c)  kwotę ustaloną w punkcie 4 nakazuje pobrać od powódki V. K. i pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. w wysokości po 621,15 (sześćset dwadzieścia jeden 15/100) złotych od każdego z nich;

II.  zasądza od powódki V. K. na rzecz Towarzystwa (...) z siedzibą w (...) (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Sądem drugiej instancji.

Sygn. akt I Ca 399/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem, wydanym w sprawie z powództwa V. K. przeciwko Towarzystwu (...) w W. Biuro (...) w Ł. o odszkodowanie, Sąd Rejonowy w Łasku zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 831,04 zł z ustawowymi odsetkami: od kwoty 461,04 zł od dnia 3 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty, - od kwoty 370 zł od dnia 6 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Sąd zasądził również od pozwanego na rzecz powódki kwotę 75 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku kwotę 1.242,30 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło po następujących ustaleniach i wnioskach:

W dniu 26 sierpnia 2011 r. V. K. doznała szkody w pojeździe marki B. (...) rok prod. 2006 polegającej na zdarciu powłoki lakierniczej przednich lewych drzwi, którą w dniu 1 września 2011 r. zgłosiła w Towarzystwie (...) w Ł.. Na podstawie sporządzonej przez biegłego opinii, Sąd pierwszej instancji ustalił, że koszt naprawy uszkodzeń, liczony według cen obowiązujących w dacie powstania szkody i stosowanych w (...) serwisach (...) wyniósłby 1.357,34 zł.

W dniu 12 marca 2013 r. V. K. zleciła wykonanie prywatnej ekspertyzy, określającej koszty naprawy uszkodzeń i poniosła z tego tytułu wydatek w kwocie 370 zł. Wyrokiem wstępnym Sąd Rejonowy przesądził zasadę odpowiedzialności pozwanego za powstałą szkodę. Podstawę poczynionych przez Sąd ustaleń w zakresie wysokości szkody poniesionej przez powódkę stanowiła opinia biegłego K. B..

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 34 ust.1 i art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( Dz. U. Nr 124 poz. 1152 ze zm.), a także art. 361 § 2 k.c. 363 § 1 i 2 k.c. Sąd pierwszej instancji zasądził na rzecz powódki tytułem odszkodowania kwotę 461,04 zł stanowiącą różnicę między kosztami przywrócenia pojazdu powódki do stanu sprzed powstania szkody (1.357,34 zł) a wypłaconą z tego tytułu przez pozwanego sumą 896,30 zł. Uznając, iż odszkodowanie należne powódce w niniejszej sprawie winno obejmować także wydatki związane ze sporządzeniem ekspertyzy na zlecenie poszkodowanej, Sąd podwyższył ustaloną na rzecz powódki kwotę tytułem odszkodowania o 370 zł - kwotę poniesioną przez powódkę z tytułu wykonania prywatnej ekspertyzy.

O odsetkach od zasądzonego świadczenia orzeczono na postawie art. 481 § 1 i 2 k.c.

Na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd zasądził na rzecz powódki od strony pozwanej koszty postępowania. W oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 90 z 2010 r. poz. 594 ze zm.) w zw. z art. 98 k.p.c. Sąd obciążył pozwanego wydatkami, tymczasowo poniesionymi przez Skarb Państwa w związku z opinią biegłego.

Powyższe orzeczenie zostało przez pozwanego zaskarżone w części – w zakresie punktu 1, co do kwoty 370 zł z ustawowymi odsetkami oraz w ramach rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucono:

obrazę przepisów prawa materialnego - art. 361 k.c. - poprzez wadliwą ocenę prawną, że koszt opinii wykonanej na zlecenie powódki przez rzeczoznawcę dla ustalenia kosztu naprawy pojazdu, już w toku prowadzonego postępowania, w którym dopuszczony został dowód z opinii biegłego z zakresu napraw pojazdów samochodowych pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą.

Skarżący wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonej części, orzeczenie o kosztach procesu za pierwszą instancję według zasady ich stosunkowego rozdzielenia jak również o zwrot kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona.

Poniesione przez powódkę koszty sporządzenia prywatnej ekspertyzy nie były w sprawie konieczne oraz nie pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem powodującym szkodę, wobec czego uznać należało, że wykraczają poza zakres odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego.

Sąd pierwszej instancji dokonał oszacowania szkody w oparciu o dwie opinie: prywatną strony oraz biegłego sądowego K. B. i w konsekwencji zasądził na rzecz powódki tytułem odszkodowania kwotę 461,04 zł, wynikającą z różnicy między kosztami przywrócenia pojazdu powódki do stanu sprzed powstania szkody a kwotą wypłaconą przez pozwanego, powiększoną o kwotę 370 zł z tytułu poniesionych przez V. K. kosztów sporządzenia ekspertyzy. Proces prowadzony jest w sprawie od 3 stycznia 2012 r. Roszczenie powódki o odszkodowanie zostało uznane za uzasadnione co do zasady wyrokiem wstępnym z 9 sierpnia 2012 r., który uprawomocnił się w dniu 31 października 2012 r. Sporządzenie prywatnej ekspertyzy powódka zleciła w dniu 12 marca 2013 r., tj. w toku postępowania sądowego, przy czym podkreślenia wymaga, że okoliczność ta ma istotne znaczenie dla oceny zasadności uwzględnienia koszów opinii przy ustalaniu wysokości odszkodowania. W orzecznictwie przyjmuje się bowiem, że do zakresu szkody oraz należnego powodowi od ubezpieczyciela odszkodowania należą koszty ekspertyzy co do rozmiaru szkody poniesione przez poszkodowanego jedynie w postępowaniu przedsądowym. Ocena czy poniesione koszty ekspertyzy sporządzonej na zlecenie poszkodowanego przed wszczęciem procesu są objęte odszkodowaniem dokonywana jest przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy. W szczególności uzależnia się ją od tego, czy zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a zdarzeniem oraz czy poniesienie kosztów było obiektywnie uzasadnione i konieczne także w kontekście ułatwienia określenia prawidłowo konkretnego ubezpieczyciela, jak i ułatwienia zakładowi ustalenia okoliczności wypadku i rozmiarów szkody (uchwała Sądu Najwyższego z 18 maja 204 r., III CZP 24/04, lex 106617). W wyroku z 2 września 1975 r. Sąd Najwyższy podał, iż dokonana przed wszczęciem postępowania sądowego i poza zabezpieczeniem dowodów ekspertyza może być istotną przesłanką zasądzenia odszkodowania. W takim wypadku koszt ekspertyzy stanowi szkodę ulegającą naprawieniu ( I CR 505/75, lex 7747).

Z powyższego wynika, że uwzględnienie w ramach odszkodowania kosztów powstałych wskutek sporządzenia prywatnych ekspertyz w celu określenia rozmiarów szkody jest możliwe jedynie wówczas, gdy zlecenie ich wydania nastąpi na etapie przesądowym. W związku z tym, że w niniejszej sprawie wykonanie prywatnej ekspertyzy zostało zlecone w toku postępowania - możliwość taka jest wykluczona.

Uwzględnienie kosztów prywatnej ekspertyzy jako części należnej powódce tytułem odszkodowania kwoty jest niemożliwe również z powodu braku adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy powstała szkodą a kosztami wydania ekspertyzy. Zgodnie z art. 361 §1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Za normalne następstwo danego zdarzenia uważa się natomiast taki skutek, który zazwyczaj, w zwykłym porządku rzeczy jest konsekwencją tego zdarzenia. Koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy poniesiony przez powódkę nie pozostaje w związku przyczynowym ze zdarzeniem sprawczym, a zatem należy go uznać za nieuzasadniony.

Ponadto, jak trafnie w uzasadnieniu apelacji podniósł skarżący, tezę o zbędności zlecenia przez powódkę prywatnej ekspertyzy potwierdza również fakt niemal precyzyjnego określenia przez nią w pozwie wartości przedmiotu sporu, bazując jedynie na własnej wiedzy. Zwrócić również należy w tym względzie uwagę na okoliczność, że podstawę rozstrzygnięcia stanowiła opinia biegłego K. B., a nie sporządzona na zlecenie powódki ekspertyza.

Zważywszy powyższe należało przyjąć, iż koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy określającej rozmiar szkody, którą zamówiła powódka stanowi wydatek nieuzasadniony. Nie można zgodzić się z argumentacją Sądu Rejonowego w tej mierze, jakoby o celowości poniesienia owych kosztów decydowało zachowanie pozwanego, który od czasu uprawomocnienia się wyroku wstępnego w tej sprawie nie naprawił szkody. Ekspertyza prywatna byłaby w tych okolicznościach konieczna gdyby powódka miała wątpliwości co do wysokości szkody. Tymczasem już w pozwie określiła jej rozmiar na poziomie 1500 złotych i kwoty tej nie zmieniała. Wobec tego, w ocenie Sądu Okręgowego, należne powódce odszkodowanie obejmuje jedynie kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami przywrócenia pojazdu powódki do stanu istniejącego przed powstaniem szkody, tj. 1.357,34 zł a sumą 896,30 zł - wypłaconą przez pozwanego.

Z tych względów, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. należało zmienić zaskarżony wyrok.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., a o kosztach procesu przed sądem drugiej instancji - na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 1 w związku z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).