Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący – S.O. Barbara Bojakowska

Sędziowie: S.O. Antoni Smus

S.O. Przemysław Majkowski

Protokolant: staż. Kinga Majczak

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2013 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W. (1) i M. W. (2)

przeciwko Gminie M. S.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu

z dnia 12 sierpnia 2013 roku, sygn. akt I C 649/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Gminy M. S. na rzecz M. W. (1) i M. W. (2) kwoty po 1200 (jeden tysiąc dwieście ) złotych dla każdego z nich tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postepowaniu przed sądem drugiej instancji.

Sygn. akt I Ca 413/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie z powództw M. W. (1), M. W. (2) przeciwko Gminie M. S. o zapłatę, zasądził od pozwanej Gminy M. S. na rzecz powoda M. W. (1) kwotę 59.587,54 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 55.071,06 zł od dnia 25 maja 2011 r. do dnia zapłaty, a także od kwoty 4.516,48 zł od dnia 7 września 2011 r. do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Ponadto Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.597,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Sieradzu kwotę 3.161,22 zł tytułem zwrotu części kosztów postępowania wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa, a także nadał wyrokowi w pkt I ppkt 1 w zakresie kwoty 29.197,35 zł rygor natychmiastowej wykonalności. Sąd zasądził również na rzecz M. W. (1) od Gminy M. S. kwotę 15.054,94 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 14.302,19 zł od dnia 16 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 752,75 zł od dnia 22 lutego 2013 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałych zakresie. Zasądził również od pozwanej na rzecz M. W. (1) kwotę 3.170,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a także nadał wyrokowi w pkt II ppkt 1 w zakresie kwoty 7.486,50 zł rygor natychmiastowej wykonalności. Ponadto Sąd zasądził od pozwanej Gminy M. S. na rzecz powoda M. W. (2) kwotę 73.769,19 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Sąd zasądził również od pozwanej na rzecz M. W. (2) kwotę 7.305,47 zł tytułem zwrotu kosztów procesu i nadał wyrokowi w pkt III ppkt 1 w zakresie kwoty 36.683,85 zł rygor natychmiastowej wykonalności.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach
i wnioskach:

Zabudowana działka numer (...) o powierzchni 0.1858 ha położona jest w S. przy ul. (...). W Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Sieradzu jest prowadzona dla niej księga wieczysta o nr KW (...), w której w dziale II jako właściciele obecnie figurują: M. W. (2) w 3/8 częściach, J. W. w 1/8 części i A. G. w 4/8 częściach.

J. W. zmarł w dniu 19 września 2005 r. a spadek po nim na podstawie

ustawy nabyli jego synowie: M. W. (2) i M. W. (1) po 1/2 części każdy

z nich. Powód M. W. (2) jest zatem współwłaścicielem działki numer (...) w 7/16 częściach a powód M. W. (1) - w 1/16 części.

Sąd ustalił, że zagospodarowanie działki numer (...) w ciągu lat nie ulegało zmianie. 259 m2 jej powierzchni zajmuje część budynku, w którym mieści się Urząd Miasta S. oraz bank (...). Pozostała część działki obejmuje: zieleniec wokół budynku o powierzchni 609 m2, taras wyłożony płytami i oddzielony od pozostałej części parkingu oraz chodnika murem oporowym wraz ze schodami i podjazdem o powierzchni 342 m2, parking o wierzchni 406 m2 oraz chodnik wyłożony betonowymi płytami o powierzchni 242 m2. Na terenie zieleńca, wzdłuż tarasu znajdują się maszty, na których strona pozwana wiesza flagi, a w miesiącu grudniu i styczniu - ozdobne oświetlenie z okazji nowego roku kalendarzowego. Są tam również ustawione tablice upamiętniające różne uroczystości miejskie. Wyłożony płytami taras łączy ulicę (...) z wejściem do budynku, w którym znajduje się Urząd Miasta. Korzystają z niego osoby, które mają zamiar wejść do budynku, w którym znajduje się siedziba strony pozwanej. Znajdujący się w obrębie działki numer (...) chodnik, ma charakter ogólnodostępny, schodzą tamtędy mieszkańcy S., gdy mają w okolicy (w tym również w Urzędzie Miasta) coś do załatwienia. Z parkingu korzystają zarówno pracownicy strony pozwanej jak i zwykli obywatele (w tym także petenci (...)).W trakcie imprez okolicznościowych, które są od kilku lat parę razy do roku organizowane przez stronę pozwaną, teren działki numer (...) jest wykorzystywany jako miejsce do budowy sceny, na której odbywają się później występy.

Na działce, od strony ulicy (...) znajduje się kiosk handlowy, w którym jest od kilku lat sprzedawane pieczywo. W miesiącu grudniu 2005 r. strona pozwana poinformowała dotychczasowego najemcę, iż nastąpiła zmiana właściciela i Gmina M. S. nie jest już stroną umowy dzierżawy. Dzierżawca zwrócił się wówczas do powodów, by zawarli z im umowę dzierżawy, jednak do dnia dzisiejszego do tego nie doszło. Kiosk zajmuje powierzchnię 112.5 m2

W dniu 15 czerwca 2004 roku, powód M. W. (2) oraz współwłaściciele nieruchomości J. W. i Z. S. po raz pierwszy wystąpili z pozwem przeciwko Gminie M. S. o zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości położonej przy ul. (...). W kolejnych postępowania Sąd uwzględniał żądania powodów. Do chwili obecnej strony nie doszły do porozumienia co do warunków zawarcia umowy w zakresie korzystania przez pozwaną z działki numer (...). Gmina M. S. nie uiściła na rzecz powodów jakichkolwiek kwot tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w okresie objętym poszczególnymi pozwami.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dowodów z dokumentów, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron oraz na podstawie zeznań powodów, które same w sobie nie zawierają wewnętrznych sprzeczności i tworzą logiczną całość w kontekście pozostałych źródeł dowodowych. Sąd oparł się również częściowo na opiniach biegłego. Sąd brał pod uwagę opinię biegłego sądowego B. O. w tej jej części, w której dotyczyła ona ustalenia jakie są części składowe działki numer (...). Sąd pominął natomiast przedmiotową opinię przy ustaleniu jaką część powierzchni działki użytkowała strona pozwana w okresie od dnia 7 marca 2005 r. do dnia 31 grudnia 2010 r., mając na uwadze, iż biegły opracowując opinię kierował się w zasadniczej części oględzinami nieruchomości do jakich doszło w dniu 31 lipca 2012 r. (a więc w dniu nie objętym tezą dowodową), nie sięgając przy tym do dostępnej dokumentacji w celu ustalenia kto korzystał z działki w zakreślonym przez Sąd okresie czasu (np. organizował w tym czasie na terenie działki imprezy masowe, czy utrzymywał na tym terenie czystość).

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd uwzględnił co do zasady żądania pozwów. Sąd brał pod uwagę w tym zakresie tożsamość stanu faktycznego i prawnego rozpoznawanej sprawy, ze sprawami prawomocnie już zakończonymi przed Sądem Okręgowym w Sieradzu i przed Sądem Rejonowym w Sieradzu, a co za tym idzie przesądzenie w tych postępowaniach o istnieniu przesłanek (opartych na art. 225 i 224 § 2 kc) uzasadniających zasądzenie na rzecz współwłaścicieli nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) wynagrodzenia za bezumowne z niej korzystanie. Sąd uznał przy tym, iż spór pomiędzy stronami nie dotyczy kwestii czy w ogóle należy się powodom wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, lecz tego w jakiej powinno być ono zasądzone wysokości. Nie ulega bowiem wątpliwości, że Gmina M. S. korzysta nadal z nieruchomości bez jakiegokolwiek tytułu prawnego.

Ustalenia wymagało zatem określenie obszaru nieruchomości, za korzystanie z którego strona pozwana ma płacić wynagrodzenie oraz sam sposób jego wyliczenia. Sąd wyliczając wartość wynagrodzenia uwzględnił, iż do dnia 31 grudnia 2005 r. strona pozwana korzystała z 1858 m2 działki numer (...) a po tej dacie powierzchnia ta uległa zmniejszeniu do 1.745,5 m2, wskutek przekazania właścicielom z końcem 2005 r. części działki przy kiosku z pieczywem o powierzchni 112,5 m2. Jako stawkę wyjściową przy obliczaniu wynagrodzenia. Sąd przyjął kwotę 6,90 zł - wskazaną przez biegłego do spraw szacowania nieruchomości, uznając, że jest ona adekwatna do wartości rynkowej nieruchomości dla celów najmu.

W oparciu o te ustalenia, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda M. W. (1) tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z działki numer (...) w okresie od dnia 1 lipca 2004 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. - kwotę 59.587.54 zł, a od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r. - kwotę 15.054.94 zł, a na rzecz powoda M. W. (2) kwotę 73.769,19 za okres od dnia 1 maja 2011 r. do dnia 30 czerwca 2012 r.

Zdaniem Sądu. błędne jest stanowisko strony pozwanej, iż powinna ona płacić jedynie wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z części działki numer (...) o powierzchni 868 2 - obejmującej grunt pod budynkiem i teren zieleńca. Zagospodarowanie działki stanowi bowiem jedną funkcjonalną całość a jak się powszechnie przyjmuje - budynek użyteczności publicznej - nie może funkcjonować bez parkingu, chodnika czy dojazdu dla petentów. Sąd miał również na względzie to, że w trakcie postępowania powodowie wykazali, że teren działki numer (...) był wykorzystywany przez stronę pozwaną w okresie objętym pozwami, do organizowania różnego rodzaju imprez okolicznościowych - jako miejsce do budowy sceny, na której odbywały się później występy. Wszystko to zdaniem Sądu I instancji świadczyło o korzystaniu przez stronę pozwaną z większego obszaru działki niż deklarowana przez Gminę M. S..

Z powyższym wyrokiem nie zgodziła się pozwana Gmina M. S.. W swojej apelacji zaskarżyła orzeczenie w części dotyczącej zasądzenia kwoty powyżej uznanych powództw, podnosząc zarzuty:

⚫

mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, a polegającego na uznaniu, że strona pozwana korzysta z całej powierzchni działki oznaczonej numerem (...), podczas gdy strona pozwana korzysta jedynie z jej części. Strona pozwana uznała żądania pozwów co do wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowiącej w części własność powodów,

⚫

naruszenia przepisu art. 21 k.p.c., który stanowi, że jeżeli powód dochodzi pozwem kilku roszczeń, to zlicza się ich wartość, co w przedmiotowej sprawie naruszyło właściwość rzeczową sądu rejonowego, bowiem zgodnie z art. 17 pkt 4 KPC do właściwości sądu okręgowego należą sprawy o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przekracza siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództw w części nieuznanych przez stronę pozwaną lub o jego uchylenie i przekazanie do ponownego rozpoznania w tym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

Na wstępnie należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, jak również podziela wszystkie wyprowadzone na ich podstawie wnioski.

Za nietrafny należy uznać również podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia właściwości rzeczowej sądu rejonowego.

Zgodnie z art. 219 k.p.c. Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli są one ze sobą w związku lub mogły być objęte jednym pozwem. Połączenie takie podyktowane jest względami technicznymi i ekonomiką procesową, powoduje m.in. to, że sprawy otrzymują jednakową sygnaturę akt, co nie oznacza jednak powstania jednej nowej sprawy lecz każda z połączonych zachowuje swoją samodzielność, wymagającą odrębnego rozstrzygnięcia. Stąd też obliczenie wartości przedmiotu sporu (a następnie zaskarżenia apelacją lub skargą kasacyjną) musi nastąpić oddzielnie dla każdej z tak połączonych spraw (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2009 r., III PZ 5/09). Zarządzenie o połączeniu spraw nie powoduje kumulacji roszczeń w rozumieniu art. 191 k.p.c., ani tym bardziej potrzeby łącznego obliczania wartości przedmiotu sporu przy współuczestnictwie formalnym, które w niniejszym postępowaniu występuje między powodami. Kumulacja roszczeń w jednym pozwie jest prawem, a nie obowiązkiem powoda, natomiast w przypadku współuczestnictwa formalnego jest tyle przedmiotów sporu (zaskarżenia), ilu jest współuczestników, co uzasadnia obliczanie wartość przedmiotu sporu oddzielnie dla każdego z nich.

Za bezzasadny należy uznać również zarzut błędnego ustalenia stanu faktycznego poprzez przyjęcie przez Sąd I instancji, że strona pozwana korzysta z całej powierzchni działki oznaczonej numerem (...) ( za wyjątkiem terenu pod kioskiem z pieczywem), podczas gdy – zdaniem skarżącego – korzysta tylko z jej części. Załączona do akt sprawy opinia biegłego przedstawia jedynie podział nieruchomości na jej części składowe, nie jest natomiast dowodem ograniczenia użytkowania do wskazanego w niej zakresu. Biegły pominął w niej funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi częściami składowymi, a na załączonym szkicu przedstawił tylko stanowisko pozwanego dotyczącego zakresu korzystania z nieruchomości. Oczywistym jest natomiast , że petenci i pracownicy Urzędu Miasta korzystają z parkingu i chodnika, o które toczy się przedmiotowy spór, stanowią one bowiem niezbędny obszar dla funkcjonowania budynku użyteczności publicznej, którym jest Urząd Miasta. Również granica pomiędzy działką nr (...) a pozostałym terenem Placu (...) oznaczona białą linią, nie stanowi żadnych podstaw do uznania, że sporny teren nie jest przedmiotem użytkowania przez pozwanego. Naiwne byłoby twierdzenie, że ta prowizoryczna linia stanowi widoczną i nie budzącą wątpliwości granice i jest wyraźnym komunikatem, aby nie korzystać z parkingu i chodnika, bo to jest teren prywatny. Poza tym, biorąc pod uwagę rozmieszczenie parkingów przy Urzędzie Wojewódzkim i Urzędzie Miasta można uznać, że tworzą one zorganizowaną całość. Nadto z załączonych do akt wycinków prasowych wynika, że pozwany jako organizator imprez masowych korzysta z całego placu przez Urzędem Miasta, łącznie z działką stanowiącą własność powodów. Należy więc w całości podzielić pogląd Sądu Rejonowego, że pozwani nie wykazali, aby skutecznie wyzbyli się posiadania części działki (...).

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą Sąd Okręgowy orzekł na podstawie
art. 98 § 1 w związku z art. 108 § 1 k.p.c. oraz z § 6 pkt 4, § 12 ust. 1 pkt 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat
za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) obciążając nimi stronę przegrywającą.