Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

17 lutego 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Matusiak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 17 lutego 2021 roku w Sieradzu

odwołania A. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 8 grudnia 2020 r. Nr (...)

w sprawie A. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia postojowego

zmienia zaskarżoną decyzję i stwierdza, że A. B. nie jest zobowiązana do zwrotu świadczenia postojowego wypłaconego jej w dniu 10.08.2020 roku.

Sygn. akt IV U 26/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 08.12.2020r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. opierając się o przepisy art. 15zx ustawy z 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.) w zw. z art. 83 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.) zobowiązał A. B. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia postojowego za okres od 01.08.2020 r. do 31.08.2020 r. w kwocie 2.080 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, liczonymi od 01.09.2020 r., za świadczenie postojowe, wypłacone w dniu 10.08.2020 r.

W uzasadnieniu organ wskazał, że z danych ZUS wynika, że na dzień złożenia wniosku A. B. podlegała ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu niż prowadzenie działalności gospodarczej, tj. zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych z kodem 011000 od dnia 03.08.2020 r., zaś z tytułu działalności gospodarczej podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu. W związku z tym świadczenie postojowe wypłacone w dniu 10 sierpnia 2020 r. jest nienależne.

Od powyższej decyzji wnioskodawczyni złożyła odwołanie. A. B. podniosła, że składając w dniu 6 sierpnia 2020 r. wniosek o świadczenie postojowe porównywała spadek obrotów z lipca 2020 r. do czerwca 2020 r., kiedy to jeszcze nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu z tytułu umowy o pracę. W tym stanie rzeczy wniosek o świadczenie postojowe mógł zostać złożony dopiero w sierpniu 2020 r., ponieważ dla jego otrzymania koniecznym jest spadek przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe w stosunku do miesiąca poprzedzającego ten miesiąc. Odwołująca podniosła, że pozostawała w przekonaniu, iż wypłacone świadczenie postojowe dotyczy lipca 2020 r., kiedy to nastąpił spadek przychodów w firmie związany z sytuacją epidemiczną w kraju.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. B. w dniu 06.08.2020 r. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniosek o świadczenie postojowe w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym COVID-19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni wskazała, że przychód uzyskany w dwóch ostatnich miesiącach poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe wyniósł: w czerwcu 2020 r. – 14.055 zł a w lipcu 2020 r – 11.296 zł oświadczając, że przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był co najmniej o 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc. Jednocześnie A. B. złożyła oświadczenie, że rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed 1 kwietnia 2020 r., nastąpił przestój w prowadzeniu działalności w następstwie wystąpienia COVID-19, nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu i nie jest objęta ubezpieczeniem społecznym rolników. Od dnia 3 sierpnia 2020 r. A. B. jest objęta ubezpieczeniami społecznymi jako pracownik. W dniu 10.08. 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił A. B. świadczenie postojowe a zaskarżoną decyzją z 08.12.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. zobowiązał A. B. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia postojowego.

(okoliczności bezsporne, wniosek, informacja, decyzja w aktach ZUS).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Ponieważ postępowanie dowodowe w całości zostało przeprowadzone w oparciu o dokumenty, zawarte w aktach organu rentowego i aktach sprawy, stosownie do art. 15zzs2 ustawy z 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, 567, 568 i 695), w brzmieniu, określonym ustawą z dnia 14 maja 2020r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U.2020.875), zaistniały przesłanki do wydania w sprawie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 15zq ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z 2.03.2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID – 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U.2020.1842-dalej „tarcza antykryzysowa”), świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych oraz jeżeli nie podlega ubezpieczeniom z innego tytułu, chyba że podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednocześnie stosownie do art. 15zx tarczy antykryzysowej: 1. Osoba, która pobrała nienależnie świadczenie postojowe, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

2. Za nienależnie pobrane świadczenie postojowe uważa się świadczenie:

1) przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych oświadczeń lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenie lub odpowiednio zleceniodawcę lub zamawiającego;

2) wypłacone osobie innej niż osoba uprawniona;

3) wypłacone w kwocie wyższej niż należna.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył oceny, czy podleganie przez wnioskodawczynię innemu ubezpieczeniu społecznemu w dacie złożenia wniosku oraz wypłacenia świadczenia postojowego stanowiło negatywną przesłankę ustalenia prawa do świadczenia postojowego a co za tym idzie, czy wypłacone ubezpieczonej świadczenie postojowe było świadczeniem nienależnie pobranym.

W ocenie Sądu stanowisko organu, iż podleganie przez wnioskodawczynię pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu w dacie złożenia wniosku o świadczenie postojowe jest przesłanką wyłączającą nabycie prawa do tego świadczenia jest błędne. Świadczenie postojowe co do zasady stanowi jednorazową wypłatę dla osób objętych regulacją tarczy antykryzysowej. Ratio legis instytucji w postaci świadczenia postojowego była ochrona określonych grup podmiotów, w tym m.in. osób prowadzących działalność gospodarczą, przed zatorami płatniczymi i upadłością, jak również brakiem środków finansowych na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych przy założeniu, że te grupy są szczególnie narażone na niestabilność, a nawet całkowitą utratę przychodów z powodu pandemii COVID-19, ze względu na brak zleceń lub zamówień, czy rezygnację z realizowanych lub zawieranych umów. Ustawodawca przyjął, że jednym z warunków nabycia prawa do świadczenia postojowego jest obniżenie przychodów w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o co najmniej 15 % w stosunku do poprzedniego miesiąca, przy jednoczesnym niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu. W ocenie Sądu kryteria te winny być brane pod uwagę w aspekcie miesiąca, poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku. Jeżeli w tym miesiącu nastąpił spadek przychodów przedsiębiorcy o co najmniej 15% w stosunku do miesiąca poprzedniego i jednocześnie wówczas przedsiębiorca nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, to tym samym nabył prawo do świadczenia postojowego. Brak jest podstaw do przyjęcia założenia, że objęcie przedsiębiorcy innym ubezpieczeniem społecznym w miesiącu złożenia wniosku pozbawia go prawa do świadczenia postojowego w sytuacji, kiedy rozstrzygające znaczenie dla weryfikacji prawa do wnioskowanego świadczenia ma właśnie kondycja ekonomiczna przedsiębiorcy w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku.

W lipcu 2020r. A. B. oprócz podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej nie posiadała innego tytułu do podlegania ubezpieczeniom. Skoro objęcie ubezpieczeniem społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę nastąpiło od dnia 03.08.2020 r., to fakt ten nie może stanowić negatywnej przesłanki nabycia prawa do świadczenia postojowego. Wypłacenie świadczenia w sierpniu 2020 r. nie oznacza, że jest to świadczenie przysługujące za ten właśnie miesiąc, skoro główna przesłanka determinująca nabycie prawa do świadczenia postojowego w postaci obniżenia przychodów przedsiębiorcy dotyczy lipca 2020 r.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. Sad Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w wyroku.