IV U 109/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2025-10-23
Sygn. akt IV U 109/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 października 2025 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny
Protokolant: Beata Krysiak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2025 roku w Sieradzu
odwołania P. B.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł.
z dnia 13.12.2024 r. Nr (...)
z dnia 23.01.2025 r. Nr (...)
w sprawie P. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł.
o emeryturę pomostową
Sygn. akt IV U 109/25
UZASADNIENIE
Decyzją z 13.12.2024r. (znak: (...)), ZUS (...) Oddział w Ł. odmówił P. B. prawa do emerytury pomostowej działając na podstawie przepisów ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2023r., poz. 164) w zw. z przepisami ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023r., poz. 1251), z uwagi na nieudowodnienie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w wymiarze 15 lat, nie wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze po dniu 31.12.2008r.
Decyzją z 23.01.2025r. (znak: (...)) ZUS (...) Oddział w Ł. odmówił
P. B. prawa do emerytury pomostowej działając na podstawie
przepisów ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2023r., poz. 164) w
zw. z przepisami ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023r. poz. 1251), z uwagi na nieudowodnienie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w wymiarze 15 lat, nie wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze po dniu 31.12.2008r., w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy.
Nie podzielając powyższych decyzji P. B. złożył odwołania, wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie prawa do emerytury pomostowej. Wnosił o zaliczenie okresu pracy w charakterze lekarza starszego asystenta wykonującego pracę personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru od 1.10.1991 – 30.06.2003, 1.07.2003 – 31.10.2011.
W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wnosił o oddalenie odwołań i łączne rozpoznanie obu spraw.
Postanowieniem z 29.04.2025r. połączono sprawy do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
P. B., ur. (...)
W okresie od lipca 2003 - października 2011, P. B. był zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy – 0,75 etatu w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Ł. – Oddział Położniczo – Ginekologiczny na stanowisku lekarza medycyny starszego asystenta. Z powodów oszczędnościowych, dyrektor wprowadził lekarzom skrócony czas pracy - 3/4 etatu. Była praca na oddziale plus dyżury. Praca była świadczona od 8.00 - 13.40, a w formie dyżurowej od 13.40 - 8 rano. Wnioskodawca pracował na oddziale położniczym ginekologicznym z użytkowaniem sali operacyjnej, przebywał na Sali, brał udział w zabiegach. Były 2 sale operacyjne. Jedna sala była ogólna, druga operacyjna specjalna dla cięć cesarskich i zabiegów położniczych. Bardzo dużo było zabiegów tzw. drobnych, które wymagały anestezjologów. Te zabiegi były wykonywane wtedy, gdy na dużym bloku operacyjnym anestezjolog mógł zejść. Porody były cały czas. Sytuacja kadrowa zmuszała do brania większej ilości dyżurów. Średnio w miesiącu było 6 - 7 dyżurów. Jeśli nie wykonało się procedury dopołudniowej do godziny 13.40, to przerzucało się to na dyżury. Pracujący w wymiarze do godz. 13.40, byli zobowiązani do zejścia z oddziału i została pani ordynator, która miała pełny etat. Dyżuranci musieli przyjść na oddział, bo byłby pusty.
W okresie od 1.11.2011 – 29.12.2017, P. B. był zatrudniony w (...) Sp. z o. o. na podstawie umowy kontraktu na pełnienie usług medycznych w Oddziale Ginekologiczno – Położniczym NZOZ. W trakcie umowy odwołujący pracował w zespołach operacyjnych. Wnioskodawca często był kierownikiem dyżuru. Miał pod sobą młodszych lekarzy z porodówki (zeznania wnioskodawcy, zeznania świadków – E. S., A. K. – na nagraniu CD – 00:04:21 – 00:33:45 k. 42/akta sprawy; świadectwa pracy, umowa kontrakt/akta ZUS).
W dniu 18.11.2024r., P. B. złożył w ZUS wniosek o emeryturę pomostową (wniosek/akta ZUS).
Po rozpoznaniu wniosku uwzględniono do stażu łącznie 27 lat, 22 dni. Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach uwzględniono okres pracy od 1.10.1991 – 30.06.2003 – zatrudnienie w SP ZOZ z Ł. z wyłączeniem okresów, w których praca nie była wykonywana. Nie uwzględniono okresów: 1.07.2003 - 31.10.2011 - zatrudnienie w SP ZOZ w Ł., ponieważ świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z 31.10.2011r. zawiera informację, iż w trakcie zatrudnienia u w/w płatnika tj.: 17.09.1990 - 31.10.2011 - tylko w okresie od 01.10.1991 - 30.06.2003 pracownik wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnych charakterze, ponadto zarówno ze świadectwa pracy z dnia 31.10.2011r. jak i z deklaracji rozliczeniowych ZUS wynika, że wnioskodawca byt zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy tj. 0,75 etatu;
- -
-
1.11.2011 - 29.12.2017 - (...) Centrum Medyczne, ponieważ wnioskodawca nie był zatrudniony na umowę o pracę tylko na podstawie umowy - kontraktu, ponadto pracodawca nie zgłosił danych wnioskodawcy o pracy w warunkach szczególnych (pismo procesowe k. 27/akta sprawy).
Decyzją z 13.12.2024r. (znak: (...)), ZUS (...) Oddział w Ł. odmówił P. B. prawa do emerytury pomostowej działając na podstawie przepisów ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2023r., poz. 164) w zw. z przepisami ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023r., poz. 1251), z uwagi na nieudowodnienie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w wymiarze 15 lat, nie wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze po dniu 31.12.2008r. (decyzja/akta ZUS).
Decyzją z 23.01.2025r. (znak: (...)) ZUS (...) Oddział w Ł. odmówił
P. B. prawa do emerytury pomostowej działając na podstawie
przepisów ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2023r., poz. 164) w
zw. z przepisami ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023r. poz. 1251), z uwagi na nieudowodnienie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w wymiarze 15 lat, nie wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze po dniu 31.12.2008r., w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy (decyzja/akta ZUS).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postepowaniu przed organem rentowym. Fakty dotyczące charakteru pracy wnioskodawcy, rozmiaru pracy, podstaw wykonywanej pracy, Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków – A. K., E. S., zeznań wnioskodawcy, którym dał wiarę.
Sąd Okręgowy zażył:
Odwołania nie zasługują na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 4 ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2023r., poz. 164), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.; ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
2) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
3) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
4) po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
W ocenie Sądu zaskarżone decyzje są prawidłowe.
Spór w sprawie sprowadzał się do oceny spełnienia przez wnioskodawcę przesłanki stażu pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy uwzględnił odwołującemu do pracy w warunkach szczególnych zatrudnienie od 1.10.1991 - 30.06.2003 (11 lat, 3 miesiące i 24 dni). Zdaniem Sądu brak podstaw do uzupełnienia stażu pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach i przyznanie prawa do emerytury pomostowej. P. B. nie spełnił bowiem warunku wykonywania pracy w szczególnych warunkach w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a więc jednej z przesłanek wskazanych w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r. Nr. 8 poz. 43). W spornym okresie zatrudnienia od 2003 - października 2011, P. B. był zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy – 0,75 etatu. Odnośnie zatrudnienia odwołującego w (...) Centrum Medycznym od 1.11.2011 - 29.12.2017 należy podnieść, że P. B. nie wykonywał pracy na podstawie umowy o pracę, tylko na podstawie umowy - kontaktu. Jest to forma umowy cywilnoprawnej. W ramach kontraktu lekarz działa jako przedsiębiorca świadczący usługi medyczne i zobowiązuje go to do samodzielnego odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Do okresu pracy w warunkach szczególnych zaliczane są jedynie okresy, w których zatrudnienie było wykonywane w ramach stosunku pracy lub stosunku służby. Nie mogą być do niego zaliczane okres wykonywania takiej pracy w ramach działalności gospodarczej, umowy zlecenia, umowy o dzieło czy innej umowy cywilnoprawnej (za wyjątkiem osób wykonujących działalność twórczą lub artystyczną).
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Sławomir Górny
Data wytworzenia informacji: