Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 sierpnia 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 sierpnia 2023 roku w Sieradzu

odwołania B. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 18 maja 2023 r. Nr (...)

w sprawie B. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o zwrot nienależnie pobranej renty rodzinnej

zmienia zaskarżoną decyzję i stwierdza, że B. B. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za okres od 1.07.2022 r. do 28.02.2023 r.

Sygn. akt IV U 264/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 18.05.2023r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że B. B. pobrała nienależnie świadczenia za okres od 1.07.2022 – 28.02.2023 w łącznej kwocie 8321,30zł. z tytułu renty rodzinnej, zobowiązując do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za ww. okres w kwocie należności głównej w kwocie 8321,30zł.

Nie podzielając powyższej decyzji B. B. złożyła odwołanie, wskazując, że pomimo poinformowania ZUS o ukończeniu 18 lat przez córkę, ZUS kontynuował wypłatę renty. Na rozprawie wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i u8stalenie , że nie jest zobowiązana do zwrotu świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. B. ur. się (...)

A. B. ur. (...) jest córką odwołującej.

W dniu 4.10.2019r. B. B. złożyła w ZUS wniosek o rentę rodzinną po zmarłym mężu P. B. ( wniosek/akta ZUS)

Decyzją z 7.11.2019r., ZUS przyznał B. B. i A. B. rentę rodzinną od 26.09.2019r., tj. od dnia śmierci zmarłego. Decyzją z 5.06.2020r., w związku z przedłożonym zaświadczeniem o kontynuowaniu nauki przez A. B., ZUS od 1.07.2020r. przeliczył rentę rodzinną wnioskodawczyni jako uprawnionej do świadczenia do 30.06.2022r. i jej córce – uprawnionej do renty do 31.08.2023r. ( decyzja k. 58/akta ZUS).

W dniu 22.06.2022r., została wydana przez ZUS decyzja o wstrzymaniu B. B. wypłaty renty rodzinnej od 1.07.2022r. (decyzja/akta ZUS).

B. B. na początku lipca 2022r., udała się do placówki ZUS w Ł., w celu powiadomienia organu rentowego o ukończeniu przez córkę 18 lat. W ZUS udzielono wnioskodawczyni informacji, że nadal będzie kontynuowana wypłata renty rodzinnej, częściowo dla niej i częściowo dla córki, dopóki córka będzie się uczyć. Wnioskodawczyni nie otrzymała decyzji ZUS o wstrzymaniu wypłaty renty rodzinnej ( zeznania wnioskodawczyni na nagraniu CD – 00:01:37 – 00:09:15 k. 16/akta sprawy).

W dniu 29.03.2023r., zostało utworzone przez pracownika ZUS II Oddział w Ł. - J. S. (ID (...)) zgłoszenie, dotyczące wyjaśnienia przyczyny dalszego wypłacania świadczenia osobie nieuprawnionej. Jak wynika z przebiegu komunikacji tego zgłoszenia, „Matce świadczenie za okres od 2022-07-01 – 2023-02-28 przywrócono rentę rodzinną w postępowaniu zamiennym z urzędu z datą wniosku 2023-03-14 – uprawnienie zostało utworzone przez referenta”. Po zdiagnozowaniu problemu wskazano: ,, błąd referenta, który przygotował i aprobanta, który zaaprobował błędną definicję wypłaty w postępowaniu ,,zamienne –zm. z datą św.” z wnioskiem na 19.05.2022 , otworzonego 7.06.2022 , zaaprobowanego 9.06.2022. Przyczyną błędnej definicji wypłaty było automatyczne uzupełnienie danych dla DRS po wypłacie masowej (zgłoszenie (...)/akta ZUS)

Powyższy niesporny stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Fakty dotyczące celu wizyty wnioskodawczyni w placówce ZUS, Sąd ustalił na podstawie zeznań odwołującej, którym dał w pełni wiarę, a których organ rentowy nie kwestionował. Z zeznań tych wynika, że po osiągnieciu przez córkę pełnoletniości, odwołująca udała się do placówki ZUS, sygnalizując organowi rentowemu fakt ukończenia przez córkę 18 lat. Otrzymała wówczas w ZUS informację, że wypłata świadczenia będzie kontynuowana. Kontynuacja wypłaty świadczenia dla odwołującej koreluje ze zgłoszeniem, z 29.03.2023r., utworzonym przez pracownika ZUS II Oddział w Ł. - J. S. (id (...)). Z przebiegu kolejnych komunikatów zgłoszenia wynika, że przyczyna błędnej kontynuacji wypłaty renty rodzinnej dla wnioskodawczyni zaistniała po stronie pracowników ZUS. Błąd został bowiem popełniony przez referenta, który przygotował i aprobanta, który zaaprobował błędną definicję wypłaty świadczenia. Wnioskodawczyni nie otrzymała decyzji o wstrzymaniu wypłaty świadczenia.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 138 ust. 1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2022, poz. 504 j.t.), osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu tego przepisu uważa się świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, nie można mówić o nienależnie pobranym świadczeniu, gdyż o tym decydujące znaczenie ma świadomość i zamiar ubezpieczonego, który pobrał świadczenie w złej wierze. Wypłacenie świadczenia w sposób, na który nie miała wpływu wina świadczeniobiorcy, nie uzasadnia powstania po stronie osoby ubezpieczonej obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (por. wyrok SA w Szczecinie z 12.04. 2018r., III AUa 369/17).

W ocenie Sądu, B. B. nie ma obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za okres od 1.07.2022 – 28.02.2023. Wina w kontynuacji wypłaty renty rodzinnej dla wnioskodawczyni, pomimo ukończenia przez jej córkę 18 lat, o czym informowała osobiście ZUS, nie leży po stronie odwołującej się. Przeciwnie, błąd został popełniony przez pracowników ZUS: referenta, który przygotował i aprobanta, który zaaprobował błędną definicję dalszej wypłaty świadczenia. Nadto z zeznań wnioskodawczyni wynika , że nie otrzymała decyzji o wstrzymaniu wypłaty świadczenia ( w aktach nie ma dowodu jej doręczenia).

Z tego powodu nieuprawnione jest twierdzenie pobrania przez odwołującą się świadczenia w złej wierze.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że B. B. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za okres od 1.07.2022 – 28.02.2023.