Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 września 2021 roku w Sieradzu

odwołania S. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 22.03.2021 r. Nr (...)

w sprawie S. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o wysokość emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i zobowiązuje organ rentowy do przeliczenia emerytury S. B. przy zastosowaniu kapitału początkowego na 1 stycznia 1999 roku wysokości 111 693,78 (sto jedenaście tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt trzy 78/100) złote i wysokości WWPW kapitału początkowego 87,41 %, poczynając od 1 lutego 2021 roku.

Sygn. akt IV U 285/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 22.03.2021r., ZUS II Oddział w Ł. odmówił S. B. prawa do przeliczenia emerytury.

Nie podzielając powyższej decyzji w/w złożył odwołanie, wnosząc o ponowne jej przeliczenie z uwzględnieniem zatrudnienia w (...) w Z. od 11.03.1976 – 17.08.1999.

W odpowiedzi ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. B., ur. (...)

Decyzją z 3.02.2020r. ZUS ustalił S. B. kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. w wysokości 105.045,49zł. Do obliczenia pwkp oraz obliczenia wwpw przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1988 – 31.12.1997; wwpw wyniósł 87,41%. Do ustalenia wartości kapitału początkowego wnioskodawcy uwzględniono 20 lat i 10 miesięcy okresów składkowych oraz 1 rok i 2 miesiące okresów nieskładkowych (decyzja k. 18 – 20/akta kapitałowe).

Decyzją z 22.03.2021r., ZUS II Oddział w Ł. odmówił S. B. prawa do przeliczenia emerytury (decyzja k. 16/akta ZUS).

W toku postępowania odwoławczego został dopuszczony dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się z aktami sprawy, stanowiskiem stron procesu, aktami rentowymi skarżącego, przeliczył podstawę wymiaru i wysokość w-cy od 1 lutego 2021r. w najkorzystniejszym wariancie oraz przeliczył na potrzeby tej emerytury wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. i zwaloryzowanego kapitału początkowego, w oparciu o wyżej wymieniony materiał dowodowy, w tym w oparciu o zatrudnienie wnioskodawcy w (...) w Z. od 11.03.1976 – 17.08.1979 i osiąganie tam wynagrodzenia w normatywnym czasie pracy, zgodnie ze stawkami godzinowymi wskazanymi w umowach o pracę i świadectwie pracy (k. 26/akta sprawy).

S. B. udokumentował okresy pracy: (...) Przedsiębiorstwo (...) w Ł. - świadectwo pracy od 9.11.1973 - 19.04.1975, (stawka 8,50zł./godz.), Spółdzielnia (...) w Z. od 11.03.1976 - 17.08.1979r. (stawka 15,00zł./godz.), w tym służba wojskowa od 27.08.1976 - 17.06.1978. ZUS uwzględnił okres zasadniczej służby wojskowej od 27.08.1976 - 17.06.1978 nie uwzględnił i nie zaliczył okresów: 11.03.1976 - 26.08.1976, tj. okresu przed odbyciem służby wojskowej, od 18.06.1978 - 17.08.1979, tj. okresu po odbyciu służby wojskowej, łącznie 1 rok, 7 m-cy, 17 dni (tj. 5 m-cy, 17 dni + 1 rok, 2 m-ce), Przedsiębiorstwo (...) w Ł. od 24.08.1979 - 29.11.1979 (stawka 12zł./godz.), (...) w Ł. od 6.12.1979 - 28.02.1987, (...) Spółdzielnia (...) w Ł. od 10.03.1987 - 30.06.1998.

ZUS uwzględnił okresy pracy do wyliczenia wysokości wwpw kapitału początkowego do 31.12.1998r., bez okresu pracy w (...) w Z., przy zaliczeniu zasadniczej służby wojskowej od 27.08.1976 - 17.06.1978 wynoszące - składkowe: 20 lat, 10 m-cy, 24 dni, tj. 250 m-cy, nieskładkowe: 1 rok, 2 m-ce, 9 dni, tj. 14 m-cy. Uwzględniając nie przyjęte przez ZUS okresy pracy z okresu pracy w (...) od 11.03.1976 - 26.08.1976 i od 18.06.1978 - 17.08.1979 w wysokości 1 rok, 7 m-cy, 17 dni jako okresy składkowe, okresy pracy do wyliczenia kapitału początkowego wynosiłyby: składkowe: 22 lata, 6 m-cy, 11 dni (tj. 20 lat, 10 m-cy, 24 dni przyjęte przez ZUS + 1 rok, 7 m-cy, 17 dni), tj. 270 m-cy, nieskładkowe: 1 rok, 2 m-ce, 9 dni, tj. 14 m-cy.

Dalsza praca odwołującego od 1.01.1999r.: (...) K. od 2.01.1999 - 11.06.1999, (...) K. od 23.10.2000 - 22.01.2001, (...) Sp. z o. o. K. od 18.05.2006 - 30.06.2014, (...) Sp. z o. o. K.od 1.07.2014 - 30.06.2020, (...) Sp. z o. o. K. od 1.07.2020 - 21.07.2020. Według ZUS kwota składek po waloryzacjach na koncie ubezpieczonego za w/w okresy od 01.01.1999r. wynosi 53.437,40zł., a kwota składek zaewidencjonowanych na subkoncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 24.886,75zł., kwoty te uwzględnione będą przy wyliczaniu emerytury wnioskodawcy.

Wnioskodawca udokumentował wynagrodzenia za okresy: 1973r. od 09.11. - 1.733,26 nie udokumentowano, przyjęto najn. wynagr. w j.g.u., naj. Wyn. – 33.576,00, do 2 m-cy – 5.596,00, wskaźnik - 30,97%, 1974r. - 13.000,00, przec. wyn. - 38.220.00, wskaźnik 34,01%, 1975r. do 19.04. - 4.360,00 jw. do 4 m-cy, przec. wyn. - 46.956.00, do 4 m-cy 15.652.00, wskaźnik 27,86%, 1976r. od 11.03. ZUS okresu od 11.03.1976 - 17.08.1979 nie uwzględnił w wyliczeniach 51.372,00, w tym od 27.08.1976 - 17.06.1978 zasadnicza służba wojskowa, 1977r. – 0, przec. wyn. - 55.152,00, 1978r.od 18.06., przec. wyn - 58.644,00, 1979r. do 17.08., od 24.08. do 29.11. najn. wyn. - 5.820,00 wg ZUS, od 06.12. do 31.12. - 1.560,00 najn. wyn., razem 7.380,00, przec. wyn - 63.924,00, do 5 m-cy 26.635,00, wskaźnik 27,71%, 1980r. - 51.308,00 Rp 7, przec. wyn. - 72.480,00, wskaźik 70,79, 1981r. - 63.234,00 jw., przec. wyn. -92.268,00, wskaźnik - 68,53%, 1982r. - 94.627,00 jw., przec. wyn. -139.572,00, wskaźnik 67,80, 1983r. - 129.995,00 jw., przec. wyn. - 173.700,00, wskaźnik 74,84%, 1984r. - 140.555,00 jw., przec. wyn. 202.056,00, wskaźnik 69,56%, 1985r. - 182.826,00 jw., przec. wyn. - 240.060,00, wskaźnik 76,16%, 1986r. - 229.94900 jw., przec. wyn. - 289.140,00, wskaźnik 79,53%, 1987r. do 28.02. - 32.252,00 jw., od 10.03. - 169.228,00 Rp 7, razem 201.480,00, przec. wyn. 350.208,00, wskaźnik 57,53%, 1988r. - 565.078,00 jw., przec. wyn. - 637.080,00, wskaźnik 88,70%, 1989r. - 2.624.340,00 jw., przec. wyn. - 2.481.096,00, wskaźink - 105,77%, 1990r. - 12.916.974,00 Rp 7, przec.w yn., - 12.355.644,00, wskaźnik 104,54%, 1991r. - 19.320.673,00 jw., przec. wyn. - 21.240.000,00, wskaźnik 90,96%, 1992r. - 29.385.382,00 jw., przec. wyn. - 35.220.000,00, wskaźnik 83,43%, 1993r. - 38.173.100,00 jw., przec. wyn. - 47.940.000,00, wskaźnik 79,63%, 1994r. - 48.014.900,00 jw., przec. wyn. - 63.936.000,00, wskaźnik 75,10%, 1995r. - 6.997,72 jw., przec. wyn. - 8.431,44, wskaźnik 83,00%, 1996r. - 8.569,89 jw., przec. wyn -10.476,00, wskaźnik 81,80%, 1997r. - 10.338,69 jw., przec. wyn. - 12.743,16, wskaźnik 81,13%, 1998r. do 30.06. - 5.079,90 jw., przec. wyn. -14.873,88, do 6 m - cy - 7.436,94, wskaźnik 68,31%. ZUS do wyliczenia kapitału początkowego przyjął najkorzystniejszy wwpw z 10 kolejnych lat z okresu do 31.12.1998r., tj. z lat 1988 - 1997 wynoszący 87,41% (874,06 : 10).

Wyliczenie wynagrodzeń wynikających z dokumentacji kadrowej z okresu pracy w Spółdzielni (...) w Z. za okres pracy od 11.03.1976 - 17.08.1979: wg umowy o pracę z 11 marca 1976r. w pełnym wymiarze godzin jako traktorzysta od 01.04.1976r. - wynagrodzenie zasadnicze - 10,50zł./godz. plus 10% premia za m-c czerwiec 1976r., wg umowy o pracę z 3 lipca 1978r. - od 3 lipca 1978r. wynagrodzenie zasadnicze wg stawki 11,50zł./godz. w pełnym wymiarze godzin jako traktorzysta, wg świadectwa w 1979r. otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze wg stawki 15zł./godz. (nie ma umowy) i nie wiadomo od kiedy.

W Przedsiębiorstwie (...) w Ł. - od 24.08.1979 - 29.11.1979 - wg świadectwa pracy - wynagrodzenia zasadniczego, wg stawki 12zł./godz.

Do wyliczeń wynagrodzeń za w/w okresy przyjęto obowiązujący kalendarz oraz czas pracy od poniedziałku do piątku po 8 godz. dziennie i w soboty 6 godz., przy uwzględnieniu wolnych sobót wynikających z przepisów, tj. do 1978r. -1 wolna sobota w m-cu, w 1979r. -14 wolnych sobót (dni) i tak: 1976r. - od 11.03. do 26.08. - przepracował 1058 godz. wg stawki 10,50zł./godz. plus 10% premia za m-c VI. - od 27.08. do 17.06.1978r. zasadnicza służba wojskowa. Wynagrodzenie zasadnicze wynosiłoby: 1058 godz. x 10,50zł./godz. = 11.109,00zł. plus premia za m-c VI - 10% = 195,00zł. (186 godz. x 10,50zł./godz. x 10% = 195,00zł.), razem wynagrodzenie wynosiło 11.304,00zł. i jest korzystniejsze od najniższego wynagrodzenia w j.g.u. przyjętego przez ZUS. Podstawa wymiaru do 6 m-cy wynosiłaby 44,01% (11.304zł. : 51.372zł. do 6 m- cy 25.686zł. x 100); 1978r. - od 03.07. do 31.12. - przepracował 1136 godz. wg stawki 11,50zł./godz. Wynagrodzenie zasadnicze wynosiłoby: 1136 godz. x 11,50zł./godz. = 13.064,00zł. i jest korzystniejsze od najniższego wynagrodzenia w j.g.u. Podstawa wymiaru do 6 m-cy pracy wynosi 44,55%, tj. 13.064zł. : 29.322zł. z 100 (58.644zł. : 12x6); 1979r. - do 17.08. - przepracował 1430 godz. wg stawki 11,50zł./godz. Wynagrodzenie zasadnicze wynosiłoby: 1430 godz. x 11,50zł./godz. = 16.445,00zł. Od 24.08. do 29.11. - przepracował 614 godz. wg stawki 12zł./godz. Wynagrodzenie zasadnicze wynosiłoby 7.368,00zł. Łączne wynagrodzenie wynosiłoby 23.813,00zł. i jest korzystniejsze od najniższego wynagrodzenia w j.g.u. Podstawa wymiaru z 11 m-cy pracy wynosi 40,64%, tj. 23.813zł. : 58.597zł. x 100 (63.924zł. : 12 x 11 m-cy).

Powyższe wyliczenia nie mają wpływu na zwiększenie wwpw kapitału początkowego i emerytury, który najkorzystniejszy jest przyjęty przez ZUS z lat 1988 - 1997 wynoszący 87,41%.

Wyliczenie wysokości kapitału początkowego na dzień 01.01.1999r.: podstawa wymiaru kapitału początkowego wynosi 1067,18zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto najkorzystniejszy wwpw z okresu do 31.12.1998r. z lat 1988 - 1997 wynoszący 87,41%. Podstawa wymiaru kapitału początkowego wynika z pomnożenia wwpw kapitału początkowego wynoszącego 87,41% przez obowiązującą kwotę bazową wynoszącą 1.220,89zł. (87,41% x 1.220,89zł. = 1067,18zł).

Do wyliczenia kapitału początkowego przyjęto okresy pracy wynoszące: składkowe: 22 lata, 6 m-cy, 11 dni, tj. 270 m-cy, nieskładkowe: 1 rok, 2 m-ce , 9 dni, tj. 14 m-cy. Łączne okresy składkowe i nieskładkowe wynoszą 23 lata, 8 m-cy, 20 dni, tj. 24 lata po zaokrągleniu w górę. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998r. wieku oraz okresów składkowych i nieskładkowych dla odwołującej wynosi 72,87%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01zł. (24% x 1.220,89zł. kwota bazowa = 293,01zł.).

Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynosi 209 m-cy i wynika z komunikatu Prezesa GUS z dnia 25.03.1999r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (MP Nr 12, poz.173).

Obliczenie wartości kapitału początkowego na dzień 01.01.1999r.: część socjalna 293,01zł. x 72,87% (współczynnik proporcjonalny) = 213,52zł. (270 m-cy okr. skł. x 1,3%) : 12 x 1067,18zł. (podstawa wymiaru) = 312,15zł., (14 m-cy okr. nieskł. x 0,7%) :12 x 1067,18zł. (podst. wymiaru) = 8,75zł., razem 534,42zł., 534,42zł. x 209 m-cy (średnie dalsze trwanie życia) = 111.693,78zł. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999r. wynosi 111.693,78zł. ZUS wyliczył kapitał w wysokości 105.045,49zł.

Wyliczenie wysokości emerytury od 01.07.2020r.: podstawą obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego, oraz kwota środków zaewidencjonowanych na subkoncie z uwzględnieniem ich waloryzacji. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę.

Emerytura S. B. wyliczona zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej od 1.07.2020r. wynosiłaby 2,801,96zł. brutto i tak: kwota składek zaewidencjonowanych na koncie w ZUS od 01.01.1999r. z uwzględnieniem waloryzacji wg danych ZUS wynosi 53.437,40zł., kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego jw. wynosi 529.421,68zł., kwota środków zaewidencjonowanych na subkoncie od 01.01.1999r. z uwzględnieniem waloryzacji wg danych ZUS wynosi 24.886,75zł., średnie dalsze trwanie życia wynosi 216,90 m – cy, (53.437,40zł. + 529.421,68zł. + 24.886,75zł.) : 216,90 m-cy = 2.801,96zł. brutto. Wysokość emerytury nadzień 1 lutego 2021 r. wynosiłaby 2.801,96zł. ZUS bez uwzględnienia pracy w Spółdzielni (...) w za 11.03.1976 - 17.08.1978 (poza służbą wojskową od 27.08. 17.06.1978r.) wyliczył decyzją z 10.07.2020r. emeryturę wnioski 01.07.2020r. w wysokości 2.656,68 zł brutto. Po uwzględnieniu zatrudnienia wnioskodawcy w (...) w Z. od 11.03.1976 – 17.08.1979 oraz osiągnięte tam wynagrodzenia w normatywnym czasie pracy, zgodnie ze stawkami godzinowymi wskazanymi w umowach o pracę i świadectwie pracy - akta osobowe, podstawy wymiaru za ten okres, nie mają wpływu na wysokość wwpw kapitału początkowego. Podstawa wymiaru emerytury wynosi 607.745,83zł. (53.437,40zł. kwota zwaloryzowanych składek po 01.01.1999r. + 529.421,68zł. kwota zwaloryzowanej kapitału początkowego + 24.886,75zł. kwota środków na subkoncie). Kapitał początkowy na dzień 31.12.1998r. wynosiłby 111.693,78zł. przy najkorzystniejszym wwpw kapitału początkowego z lat 1988 - 1997 wynoszącym 87,41%, a wysokość emerytury od 01.02.2021r. wynosiłaby 2.801,96zł. brutto (opinia k. 30 – 35/akta sprawy).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął opinię biegłego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się z aktami sprawy, stanowiskiem stron procesu, aktami rentowymi skarżącego, przeliczył podstawę wymiaru i wysokość w-cy od 1 lutego 2021r. w najkorzystniejszym wariancie oraz przeliczył na potrzeby tej emerytury wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. i zwaloryzowanego kapitału początkowego, w oparciu o wyżej wymieniony materiał dowodowy, w tym w oparciu o zatrudnienie wnioskodawcy w (...) w Z. od 11.03.1976 – 17.08.1979 i osiąganie tam wynagrodzenia w normatywnym czasie pracy, zgodnie ze stawkami godzinowymi wskazanymi w umowach o pracę i świadectwie pracy. W ocenie Sądu opinia biegłego jest miarodajna i fachowa, nie była kwestionowana przez strony. Z opinii tej wynika, że kapitał początkowy na dzień 31.12.1998r. wynosiłby 111.693,78zł. przy najkorzystniejszym wwpw z lat 1988 - 1997 wynoszącym 87,41%, a wysokość emerytury od 01.02.2021r. wynosiłaby 2.801,96zł. brutto. Podzielając w pełni przedmiotowa opinię, Sąd przyjął zawarte w niej ustalenia i wnioski za podstawę merytorycznego rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 173 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U.2021.291), dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne, ustala się kapitał początkowy. Kapitał początkowy jest formułą umożliwiającą odtworzenie okresów przebytych do dnia: 31.12.998r., zostaje ustalony na dzień 1.01.1999r. i zapisany na indywidualnym koncie ubezpieczonego. Stanowi on kapitał wyjściowy, do którego doliczane są opłacane od 1.01.1999r. składki na ubezpieczenie emerytalne

Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty tzw. hipotetycznej emerytury obliczonej według zasad określonych w art.174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla osób w wieku 62 lat. (wspólnie dla kobiet i mężczyzn).

Przy ustalaniu stażu ubezpieczeniowego na dzień 31.12.1998r. do wyliczenia przyjmuje się udowodniony okres składkowy i nieskładkowy obliczony na zasadach analogicznych jak okresy składkowe i nieskładkowe wymagane do przyznania emerytury.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1.01.1999r. lub z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu przypadających przed dniem 1.01.1999r.

Nową emeryturę ustala się jako równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego.

Podstawa obliczenia emerytury to suma składek na ubezpieczenia emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji (zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego od dnia: 1.01.1999r. do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury) oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Na wysokość emerytury obliczonej według nowych zasad ma wpływ wysokość zwaloryzowanego kapitału początkowego ustalanego na dzień 1.01.1999r. oraz wysokość zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie społeczne zaewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego od dnia: 1.01.1999r. do miesiąca poprzedzającego miesiąc przyznania emerytury.

Biegły z dziedziny rachunkowości, po zapoznaniu się z aktami sprawy, stanowiskiem stron procesu, aktami rentowymi skarżącego, przeliczył podstawę wymiaru i wysokość w-cy od 1 lutego 2021r. w najkorzystniejszym wariancie oraz przeliczył na potrzeby tej emerytury wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. i zwaloryzowanego kapitału początkowego, w oparciu o wyżej wymieniony materiał dowodowy, w tym w oparciu o zatrudnienie wnioskodawcy w (...) w Z. od 11.03.1976 – 17.08.1979 i osiąganie tam wynagrodzenia w normatywnym czasie pracy, zgodnie ze stawkami godzinowymi wskazanymi w umowach o pracę i świadectwie pracy. Z opinii tej wynika, że kapitał początkowy na dzień 31.12.1998r. wynosiłby 111.693,78zł. przy najkorzystniejszym wwpw z lat 1988 - 1997 wynoszącym 87,41%, a wysokość emerytury od 01.02.2021r. wynosiłaby 2.801,96zł. brutto.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł, jak w sentencji.