Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

8 listopada 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 listopada 2023 roku w Sieradzu

odwołania M. Ł.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 12 lipca 2023 r. Nr (...)

w sprawie M. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o rekompensatę

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. Ł. prawo do rekompensaty
z tytułu pracy w warunkach szczególnych od 1 lutego 2023 roku.

Sygn. akt: IV U 375/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 12.07.2023r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił M. Ł. przyznania prawa do rekompensaty z argumentacją, że zakład pracy wystawił zaświadczenie zamiast świadectwa pracy o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach, które nie spełnia wymogów formalnych, z powodu błędnie określonego ppkt (sanitariusz) wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia resortowego.

Nie podzielając powyższej decyzji pełnomocnik strony ustanowiony w sprawie złożył odwołanie, wnosząc o przyznanie M. Ł. prawa do przedmiotowego świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o jego oddalenie. Do stażu pracy w szczególnych warunkach nie uwzględniono okresu zatrudnienia od 1.08.1991 – 31.12.2008 u płatnika (...) w P., ponieważ przedłożone zaświadczenie z 12.06.2023r., nie jest świadectwem pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. Ł., ur. (...)

W okresie od 1.08.1991 – 31.12.2008, w/w była zatrudniona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako pielęgniarka - dyspozytor Działu (...) w (...) w P., od 1.10.2008r. – jako starsza pielęgniarka – dyspozytor zespołu wyjazdowego (...) w (...) w P.. Razem z wnioskodawczynią była zatrudniona E. S.. W tamtych czasach rolę dyspozytora pełniła pielęgniarka. Pacjenci przychodzili na dyżur lekarsko - pielęgniarski do ambulatorium i tam byli załatwiani. Było 2 lekarzy - 1 ambulatoryjny i 1 wyjazdowy. Jeżeli pielęgniarka wyjeżdżała z lekarzem, to była ściągana druga pielęgniarka. Pielęgniarka w ambulatorium obsługiwała pacjentów. Praca wnioskodawczyni polegała na asystowaniu przy porodach, zabiegach chirurgicznych, sterylizowaniu narzędzia, dezynfekowaniu pomieszczenia, pomocy lekarzowi, np. przy szyciu, dodatkowo odbierała także wezwania, udzielała pomocy przedmedycznej telefonicznie. Pielęgniarka była odpowiedzialna za zabezpieczenie pracy w całym pogotowiu ratunkowym. Tak było do końca 2007r. Od stycznia 2006r. do końca grudnia 2007r. E. S. pełniła funkcję dyrektora (...). Zostały zakupione karetki z pełnym wyposażeniem. Pielęgniarki wyjeżdżały z lekarzami. Praca dyspozytorki to była praca pielęgniarki organizującej pracę w ambulatorium. Wnioskodawczyni wyjeżdżała z pogotowiem ratunkowym od stycznia 2006r. do grudnia 2007. Wcześniej też wyjeżdżała z lekarzem. Do porodów jechała położna, a kiedy nie było innego fachowego personelu, to wyjeżdżała pielęgniarka - m.in. wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni przygotowywała ambulatorium do przyjęcia pacjenta. Jeżeli przychodził pacjent, to rejestrował się w dyspozytorni, a jeżeli sprawa była pilna, to był zapraszany do ambulatorium. Podczas przyjmowania pacjenta, lekarz zlecał wykonywanie iniekcji, dezynfekowanie ran i to wykonywała wnioskodawczyni. Odwołująca wykonywał także szycie ran, asystowała przy odbieraniu porodów w ambulatorium, czasami nawet w karetce, decydowała do którego pacjenta karetka wyjeżdża w pierwszej kolejności. Karetka jechała w pierwszej kolejności do pacjenta, którego stan był najcięższy. Zwykle jechał lekarz, kierowca i sanitariusz noszowy. W latach 2006-2008 szło to w stronę ratownictwa medycznego i musiała jechać również pielęgniarka. W 2006r., wnioskodawczyni także wyjeżdżała w karetce, a w latach wcześniejszych, jeśli była potrzeba, może był to 1 wyjazd na 2-3 tygodnie. Wnioskodawczyni jak każda pielęgniarka musiała prowadzić księgę zgłoszeń ambulatoryjną, księgę zgłoszeń wyjazdowych. Wszystkie pielęgniarki wykonywały czynności, tj.: przygotowanie ambulatorium, unieruchomianie i nastawianie złamań, sterylizacje, dezynfekcje, pomoc przy odbieraniu porodów, wpisywanie danych pacjenta, wpisywanie wykonanych procedur. Wnioskodawczyni przyjmowała wezwanie do rozdysponowania karetki, chodziła do ambulatorium kiedy pojawił się pacjent, który potrzebował pomocy, robiła iniekcje, mierzyła ciśnienie, podawała leki rozdysponowane przez lekarza, przyjmowała zgłoszenia, wypełniała karty, wysyłała karetkę, wpisywała dokumentację w ambulatorium, musiała również sprawdzać leki, wypisać zapotrzebowanie na leki, sterylizować sprzęt. Było biuro wezwań, tam gdzie dyspozytor przyjmował zgłoszenie, ambulatorium, był pokój sanitariuszy, świetlica, pokój lekarzy. Dyżury pielęgniarskie były 12-godzinne. Do południa była pielęgniarka, która zajmowała się składaniem zamówień, rozliczeniami z (...), była przełożoną pielęgniarek, które pracowały w systemie 12-godzinnym. Pracowało 6 pielęgniarek. W systemie 12-godzinnym pracowali kierowcy, noszowi, pielęgniarki, lekarz pracował od 6 - 15:30, potem wchodził na dyżur lekarz dyżurny. Pielęgniarki, w tym wnioskodawczyni pracowała w soboty, niedziele i święta, nocki. Zwykle były 2 karetki na potrzeby dyżurów, bywało, że była dodatkowa karetka. Wnioskodawczyni przede wszystkim pracowała w ambulatorium, a w karetce tylko wtedy, kiedy była taka potrzeba. Pogotowie znajdowało się w innym budynku niż szpital, czy przychodnie. Pogotowie to była odrębna jednostka (...). Wnioskodawczyni nie pracowała w przychodniach. A. S. pracowała z wnioskodawczynią w pogotowiu ratunkowym jako pielęgniarka z funkcją wyjazdów w pogotowiu ratunkowym. Pielęgniarki przyjmowały zgłoszenia osobiście lub telefonicznie, rozdysponowywały karetkę, chodziły do ambulatorium do czynności związanych z udzielaniem pomocy pacjentom: robiły zastrzyki, asystowały przy szyciach, zakładaniach gipsu, urazach, wykonywały czynności zlecone przez lekarza. Zawsze była do dyspozycji karetka. Karetki miały świetlno-dźwiękowe znaki. Karetka wyjeżdżała do wypadków komunikacyjnych, wypadków w rolnictwie, zasłabnięć, udarów. Wnioskodawczyni więcej pracowała w ambulatorium, ale wyjeżdżała też z karetką, np. kiedy zabrakło drugiej pielęgniarki lub kiedy nie było sanitariusza. B. M. jeździł w zespołach wyjazdowych. Na dyżurze musiała być pielęgniarka na potrzeby pogotowia. Pogotowie służyło całą dobę. Odwołująca pracowała wyłącznie w ramach pogotowia ratunkowego (zeznania wnioskodawczyni, zeznania świadków E. S., B. M., A. S. – na nagraniu CD – 00:05:02 – 00:59:06 k. 42/akta sprawy; akta osobowe skarżącej z okresu pracy w (...)w P. w latach 1991-2008).

W dniu 6.02.2023r., M. Ł. złożyła w ZUS wniosek o emeryturę, dołączając m.in. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze z 30.03.2012r. z okresu zatrudnienia w (...) w P. od 2.09.1985 – 31.03.2012 (wniosek z załącznikami/akta ZUS).

Decyzją z 22.03.2023r. ZUS przyznał M. Ł. emeryturę od 1.02.2023r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek (decyzja/akta ZUS).

W dniu 13.04.2023r., odwołująca złożyła w ZUS zaświadczenie o wykonywaniu prac w szczególnych warunkach z 12.04.2023r., wystawione przez (...) w P., wnosząc o ponowne przeliczenie i wypłatę rekompensaty (k. 10 – 11/akta ZUS).

Decyzją z 27.04.2023r., ZUS odmówił M. Ł. prawa do przyznania rekompensaty ( decyzja/akta ZUS).

W dniu 15.05.2023r., M. Ł. złożyła w ZUS wniosek o

Decyzją z 12.07.2023r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił M. Ł. przyznania prawa do rekompensaty z argumentacją, że zakład pracy wystawił w/w zaświadczenie zamiast świadectwa pracy o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach, które nie spełnia wymogów formalnych, z powodu błędnie określonego ppkt (sanitariusz) wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia resortowego (decyzja/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Fakty dotyczące charakteru pracy wnioskodawczyni w spornym okresie zatrudnienia w(...) w P., Sąd ustalił na postawie zeznań wnioskodawczyni oraz świadków - E. S., B. M., A. S., którym dał wiarę. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także akta osobowe skarżącej z okresu pracy w (...) w P. w latach 1991-2008. W ocenie Sądu materiał dowodowy daje podstawy do uznania, że wnioskodawczyni spełniła sporną przesłankę 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach, który uprawnia do nabycia prawa do rekompensaty. W okresie zatrudnienia od 1.08.1991 – 31.12.2008, wykonywała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązki pielęgniarki - dyspozytora Działu (...)w (...) w P., starszej pielęgniarki – dyspozytora zespołu wyjazdowego (...) w (...) w P., która to praca została wymieniona w wykazie A działu XII pkt 4 wykazu stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawczyni spełniła sporną przesłankę zatrudnienia w szczególnych warunkach, w wymaganym wymiarze co najmniej 15 lat.

W okresie zatrudnienia od 1.08.1991 – 31.12.2008, wykonywał pracę w szczególnych warunkach, która wymieniona została w wykazie A dział XII pkt 4 rozporządzenia RM z 7.02.1983r. Biorąc pod uwagę okoliczność, że składając w ZUS wniosek o emeryturę w lutym 2023r., odwołująca przedłożyła także wówczas świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, obejmujące sporny okres zatrudnienia, należało przyjąć, że prawo do rekompensaty przysługuje jej od lutego 2023r.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji wyroku.