Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV U 420/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2022-10-20

Sygn. akt IV U 420/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2022 roku w Sieradzu

odwołania (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 4 lipca 2022 r. Nr (...)

z dnia 4 lipca 2022 r. Nr (...)

z dnia 4 lipca 2022 r. Nr (...)

w sprawie (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z udziałem zainteresowanej K. B.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym, składki na Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

I.

1. Zmienia zaskarżoną decyzję z 4 lipca 2022 roku Nr (...) i ustala, że K. B. w okresach od 3 lipca 2017 roku do 31 grudnia 2019 roku z tytułu wykonywania umów o dzieło u płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S. 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

II.

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję z 4 lipca 2022 roku Nr (...) i ustala, że kwota należnych składek na Fundusz Pracy a od 1 stycznia 2019 roku na Fundusz Pracy i Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S. nie obejmuje należności wynikających z umów o dzieło zawieranych przez K. B. z płatnikiem składek w okresie od 3 lipca 2017 roku do 31 grudnia 2019 roku.

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S. 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

III.

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję z 4 lipca 2022 roku Nr (...) i ustala, że kwota należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S. nie obejmuje należności wynikających z umów o dzieło zawieranych przez K. B. z płatnikiem składek w okresie od 3 lipca 2017 roku do 31 grudnia 2019 roku.

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz (...) Sp. z o.o. Sp. jawna w S. 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 420/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 4.07.2022r. (Nr (...)), na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w zw. z art. 38 ust. 1, art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz z art. 6 ust. 1 pkt. 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt. 2, art. 36 ust. 1, 2, 4 i 11 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) ZUS II Oddział w Ł. stwierdził, że K. B. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach od 3.07.2017 - 30.09.2017, 2.10.2017 - 31.12.2017, 2.01.2018 - 31.03.2018, 3.04.2018 - 30.06.2018, 2.07.2018 - 31.12.2018, 2.01.2019 - 31.12.2019, jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług - umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. Jawna. Jednocześnie na podstawie art. 18 ust. 1 i 3, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) oraz art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285 ze zm.), ZUS ustalił K. B. podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne.

Decyzją z 4.07.2022r. (Nr (...)), na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) w zw. z art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690) oraz art. 4 ust. 1 ustawy z 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1787) ZUS II Oddział w Ł. określił dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. j., kwoty należnych składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Decyzją z 4.07.2022r. (Nr (...)), na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2020r. poz. 7), ZUS II Oddział w Ł. określił dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. j. kwoty należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Nie podzielając powyższych decyzji pełnomocnik płatnika ustanowiony w sprawie złożył odwołania, wnosząc o zmianę decyzji poprzez ustalenie, że kwoty składek na Fundusz Pracy i solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych należne od płatnika, za miesiące: 09.2017, 12.2017, 03.2018, 06.2018, 09.2018, 12.2018, 03.2019, 06.2019, 09.2019, 12.2019, odpowiadają kwotom zadeklarowanym przez płatnika oraz ustalenie, że K. B. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, wypadkowym w związku z wykonywaniem umów o dzieło i otrzymaniem wynagrodzenia wynikającego z tych umów, w miesiącach: 09.2017, 12.2017, 03.2018, 06.2018, 09.2018, 12.2018, 03.2019, 06.2019, 09.2019, 12.2019 oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zainteresowana K. B. przyłączyła się do odwołań.

W odpowiedzi na odwołania pełnomocnik ZUS wnosił o ich oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Wnosił także o zawieszenie postępowania w sprawach o wysokość składki w zakresie decyzji z 4.07.2022r. z wyróżnikiem 92 i decyzji z 4 lipca 2022r. z wyróżnikiem 193.

Postanowieniami z 30.08.2022r., połączono sprawy do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą IV U 420/22.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o. o. Sp. j. powstała ponad 25 lat temu. Wspólnikami jest m.in. A. M. (1) oraz A. M. (2). Firma zajmuje się produkcją bielizny, piżam, bokserek. Firma produkuje dość dużą ilość bielizny. C. U. ma szwalnię i dziewiarnię, dział projektowy, w którym pracują projektantki. K. B. jest artystą plastykiem, ukończyła Akademię (...) w Ł., ma duże doświadczenie zawodowe. Zainteresowana współpracuje z płatnikiem od kilku lat, spełnia się zawodowo. Zainteresowana prywatnie prowadzi działalność artystyczną. Płatnik składek zawarł z K. B. umowy cywilnoprawne nazwane „umowami o dzieło” na okresy: 3.07.2017 - 30.09.2017 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów druków, sitodruków i pasków dzianych do piżam i bokserek męskich na sezon wiosna/lato 2018”, 2.10.2017 - 31.12.2017 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów piżam dziewczęcych i damskich na sezon jesień/zima 2018”, 2.01.2018 - 31.03.2018 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów druków, sitodruków i pasków dzianych do piżam i bokserek męskich na sezon jesień/zima 2018”, 3.04.2018 - 30.06.2018 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów druków, sitodruków do bokserek i piżam świątecznych na sezon 2018”, 2.07.2018 - 30.09.2018 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów kolekcji piżam dziecięcych na sezon wiosna/lato 2019”, 1.10.2018 - 31.12.2018 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów kolekcji piżam damskich na sezon wiosna/lata 2019”, 2.01.2019 - 31.03.2019 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów kolekcji piżam męskich na sezon wiosna/lato 2019”, 1.04.2019 - 30.06.2019 - przedmiotem umowy było „przygotowanie projektów kolekcji piżam dziecięcych na sezon jesień/zima 2019/2020”, 1.07.2019 - 30.09.2019 - przedmiotem której było „przygotowanie projektów kolekcji piżam damskich i męskich na sezon jesień/zima 2019/2020”, 1.10.2019 - 31.12.2019 - przedmiotem umowy było: „przygotowanie projektów kolekcji piżam dziecięcych na sezon wiosna/lato 2020”.

K. B. z w ramach zawartych umów otrzymywała wynagrodzenie za miesiące 9,12/2017, 3,6,9,12/2018, 3,6,9,12/2019 w stałej wysokości: 3000zł. w każdym miesiącu.

K. B. otrzymywała wytyczne, dot. opracowania danej kolekcji od A. M. (1). Kolekcje różnią się trochę sezonowością. Od 2017r. przeważnie wykonywała projekty w domu, w okresie letnim wyjeżdżała na działkę z komputerem i tam tworzyła. K. B. korzysta często z biblioteki Akademii (...), w której znajdują się czasopisma międzynarodowe z trendami wzorniczymi, posiłkuje się też internetem, bada trendy, a następnie tworzy własne projekty. Nikt nie kontrolował czasu w jakim miała być wykonana dana kolekcja. Zainteresowana przedstawiała projekty głównie A. M. (1) na wydrukach, tj. kartkach, przesyłała w plikach. W większości A. M. (1) akceptowała projekty razem z mężem. Zainteresowana starała się robić projekty zgodnie z oczekiwaniami. Czasami były sugestie handlowców. A. M. (1) głównie zajmowała się kontaktem z K. B.. Firma oferuje kilkaset produktów. Część jest bazowa i one są stałe. Na innych jest nadruk np. jakieś motywy, który przedstawiała zainteresowana, w zależności od tego jaki to był produkt. Zainteresowana miała wolną rękę w zakresie przygotowywania projektów. W większości projekty się podobały (zeznania A. M. (1), K. B. – na nagraniu CD – 00:06:03 – 00:40:41 k. 45, odpis pełnym z KRS k. 25 - 28/akta sprawy; umowy/akta ZUS).

W piśmie procesowym z 8.09.2022r., pełnomocnik płatnika wskazał, że wartość przedmiotu zaskarżenia w sprawie: dot. decyzji nr (...) wynosi 10.931zł. dot. decyzji nr (...) wynosi 735zł., dot. decyzji nr (...) wynosi 30zł . (pismo procesowe k. 29-30/akta sprawy).

W okresie od 24.02.2022 - 16.03.2022, ZUS przeprowadził kontrolę płatnika składek (...) Sp. z o. o. Sp. j. w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Kontrolą objęto okres od stycznia 2017 - grudnia 2019 (protokół kontroli k. 75 – 84/akta ZUS).

Decyzją z 4.07.2022r. (Nr (...)), na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w zw. z art. 38 ust. 1, art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz z art. 6 ust. 1 pkt. 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt. 2, art. 36 ust. 1, 2, 4 i 11 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) ZUS II Oddział w Ł. stwierdził, że K. B. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach od 3.07.2017 - 30.09.2017, 2.10.2017 - 31.12.2017, 2.01.2018 - 31.03.2018, 3.04.2018 - 30.06.2018, 2.07.2018 - 31.12.2018, 2.01.2019 - 31.12.2019, jako osoba wykonująca umowę o świadczenie usług - umowę zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. Jawna. Jednocześnie na podstawie art. 18 ust. 1 i 3, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) oraz art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285 ze zm.), ZUS ustalił K. B. podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne (decyzja/akta ZUS).

Decyzją z 4.07.2022r. (Nr (...)), na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) w zw. z art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690) oraz art. 4 ust. 1 ustawy z 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1787) ZUS II Oddział w Ł. określił dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. j., kwoty należnych składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (decyzja/akta ZUS).

Decyzją z 4.07.2022r. (Nr (...)), na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022r. poz. 1009, 1079, 1115 i 1265) w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2020r. poz. 7), ZUS II Oddział w Ł. określił dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. j. kwoty należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (decyzja/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Fakty związane z charakterem umów łączących zainteresowaną z płatnikiem składek w latach 2017 - 2019, charakterem zobowiązań umownych wynikających z tych umów, sposobem wykonania umów, czasu, miejsca wykonania, sposobu weryfikacji przedmiotu wykonania umowy, sposobu określania przedmiotu w zawieranych umowach w momencie zawierania umów, Sąd ustalił na podstawie zeznań A. M. (1) w imieniu skarżącej spółki oraz zeznań zainteresowanej K. B., którym dał wiarę. Zdaniem Sądu, materiał dowodowy daje podstawy do uznania, że stosunek prawny łączący płatnika z zainteresowaną, wykazywał cechy umów o dzieło. Za każdym razem przedmiotem zamówienia było opracowanie określonej kolekcji zindywidualizowanych, niepowtarzalnych projektów graficznych, które następnie były przedmiotem odbiorów dokonywanych przez zamawiającego. Od początku strony umawiały się na uzyskanie określonego efektu w postaci serii projektów graficznych tworzących sezonową kolekcję. Z puntu widzenia zamawiającego istotne było otrzymanie zamówionych projektów, które odpowiadały jego oczekiwaniom, w czasie umożliwiającym wdrożenie ich do produkcji przed danym sezonem. Strony umawiały się na uzyskanie określonego efektu w postaci serii projektów graficznych. Zamawiającego nie interesowały kwestie dot. miejsca w którym zainteresował tworzyła projekt, za pomocą jakich narzędzi wykona projekty, ile czasu poświęci na wykonanie projektów. Z uwagi na niecelowość zawieszenia postępowania w sprawach o wysokość składki w zakresie decyzji z 4.07.2022r. z wyróżnikiem (...) i decyzji z 4 lipca 2022r. z wyróżnikiem (...), sąd oddalił wniosek organu rentowego o zawieszenie w tych sprawach postępowania do czasu rozpoznania sprawy z odwołania od decyzji dot. podlegania ubezpieczeniom K. B..

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołania zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust.1 pkt 4 oraz art.12 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych – Dz.U. Nr 137, poz.887 ze zm. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają m.in. osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwane dalej "zleceniobiorcami". W myśl art. 9 ust. 4 a cyt. ustawy, takim ubezpieczeniom podlegają również obowiązkowo osoby mające ustalone prawo do emerytury lub renty. Analogicznie sytuacja odnosi się do ubezpieczenia zdrowotnego (art.66 ust.1 pkt 1e ustawy z 27.08.2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Dz. U. z 2008r. Nr 164,poz.1027 ze zm.). Ustawodawca nie nakłada natomiast takiego obowiązku na osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło. Stąd, zasadnicze znaczenie w sprawie miała ocena, czy w ustalonym stanie faktycznym zawarte umowy spełniają ustawowe przesłanki umowy o dzieło czy, jak wywodził organ rentowy, były umowami o świadczenie usług.

W ocenie Sądu objęcie zainteresowanej obowiązkowymi ubezpieczeniami w okresach wskazanych w decyzji, jako osoby wykonującej umowę o świadczenie usług u płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. j. było błędne.

Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający zobowiązuje się ze swej strony do zapłaty wynagrodzenia. Przedmiotem świadczenia przyjmującego zamówienie jest więc wykonanie dzieła, które może polegać na jego stworzeniu lub przetworzeniu do takiej postaci, w jakiej poprzednio nie istniało. Dzieło może mieć przy tym postać materialną lub niematerialną. W uregulowaniu kodeksowym brak jest jednak bliższego określenia głównego przedmiotu świadczenia przyjmującego zamówienie. W doktrynie i orzecznictwie „dzieło” określane jest jako rezultat pracy fizycznej lub umysłowej, materialny lub ucieleśniony materialnie, mający cechy pozwalający uznać go za przedmiot świadczenia przyjmującego zamówienie (por. wyrok SN z 18.06.2003r., II CKN 269/01).

Wykonanie dzieła najczęściej przybiera więc postać wytworzenia rzeczy lub dokonania zmian w rzeczy już istniejącej, czyli jej naprawienie, przerobienie lub uzupełnienie. Poza rezultatem materialnym, dzieło może jednak powstać także w postaci niematerialnej, która może, lecz nie musi być ucieleśniona w jakimkolwiek przedmiocie materialnym, byle zostały utrwalone w postaci poddającej się ocenić ze względu na istnienie wad lub gdy można uchwycić istotę osiągniętego rezultatu (por. wyrok SN z 3.11.1999r., IV CKN 152/00). Można też spotkać pogląd, że cechą dzieła jest to, że z chwilą ukończenia nabywa autonomiczną wartość w obrocie (por. wyrok SA w Rzeszowie z 10.10.2012r., III AUa 698/12). W umowie o dzieło istotne osiągnięcie zindywidualizowanego rezultatu określonych prac. Przedmiotem umowy o dzieło jest doprowadzenie do weryfikowalnego i jednorazowego rezultatu, zdefiniowanego przez zamawiającego w momencie zawierania umowy (vide wyrok SN z 8.11.2013r., II UK 157/13).

Z kolei art. 750 k.c. stanowi, że do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednie przepisy o zleceniu (art. 734§1 k.c.). Jak wskazuje się w judykaturze, umowa o świadczenie usług polega na zobowiązaniu dłużnika do podjęcia wymaganych czynności przy zachowaniu wiążącego go stopnia staranności. Celem umowy o świadczenie usług jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia konkretnego rezultatu. Treść zobowiązania dłużnika pozostaje bowiem w ścisłej zależności od natury stosunku prawnego. W zobowiązaniach starannego działania podjęcie przez dłużnika wymaganych czynności przy zachowaniu wiążącego go stopnia staranności oznacza, że dłużnik wykonał zobowiązanie, pomimo iż nie osiągnięto określonego celu umowy (por. wyrok SA w Katowicach z 21.11.2019r., III AUa 2290/18).

W orzecznictwie wskazuje się, że kwalifikacja prawna umów cywilnoprawnych, których przedmiotem jest świadczenie pracy, czyli umowy o dzieło (art. 627 k.c.) oraz umowy o świadczenie usług (art. 750 k.c.) jest trudna. Umowa o dzieło różni się od umowy o świadczenie usług bądź umowy zlecenia brakiem stosunku zależności między stronami i koniecznością osiągnięcia oznaczonego, a zatem zindywidualizowanego i konkretnego rezultatu ludzkiej pracy w szerokim tego słowa znaczeniu, gdy w drugim rodzaju umów decydujący nie jest rezultat, lecz wykonanie pracy jako takiej. Zakłada się przy tym, że rezultat, o który umawiają się strony, musi być z góry określony, mieć samoistny byt oraz być obiektywnie osiągalny i pewny. Nie ma przy tym wątpliwości, że użyty w treści art. 627 k.c. termin: „oznaczenie” odnosi się do następującego pierwotnie w trakcie układania postanowień umownych – „oznaczenia” indywidualnego efektu, natomiast w przypadku umowy „o świadczenie usług” (art. 750 w zw. z art. 734 k.c.) – użycie zwrotu „świadczenie usług”, opisuje – poprzez samo użycie liczby mnogiej – kategorię powtarzających się działań (zobowiązanie ciągłe). Trzeba też mieć na względzie, że stosunek prawny wynikający z umowy o dzieło nie ma charakteru zobowiązania trwałego (ciągłego). Stanowi zobowiązanie do świadczenia jednorazowego i to po obu stronach tego stosunku zobowiązaniowego.

W doktrynie i orzecznictwie wyrażany jest pogląd, że nie można uznać za dzieło czegoś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy – materialnych bądź niematerialnych, gdyż wówczas zatraciłby się indywidualny charakter dzieła. Dzieło nie musi wprawdzie być czymś nowatorskim i nie występującym jeszcze na rynku, jednak powinno posiadać charakterystyczne, wynikające z umowy cechy, umożliwiające zbadanie, czy działo zostało wykonane prawidłowo i zgodnie z indywidualnymi wymaganiami bądź upodobaniami zamawiającego. Zatem przedmiotem umowy o dzieło jest doprowadzenie do weryfikowalnego i jednorazowego rezultatu, zdefiniowanego przez zamawiającego w momencie zawierania umowy. Dzieło jest wytworem, który w momencie zawierania umowy nie istnieje, jednak jest w niej z góry przewidziany i określony w sposób wskazujący na jego indywidualne cechy (por. wyrok SN z 14.11.2013r., UK 115/13).

Organ rentowy wywodził, że stosunek prawny łączący płatnika składek z zainteresowaną, nie posiadał cech charakterystycznych odpowiadających umowie o dzieło. Zdaniem ZUS, czynności wykonywane w ramach zawieranych umów o dzieło posiadały powtarzalny, cykliczny charakter i polegały na starannym działaniu przy ich wykonaniu. Nie prowadziły do określonego zindywidualizowanego dzieła, były zawierane w ramach prowadzonej działalności przez płatnika. W takim przypadku umowy nie mogą być traktowane jako umowy o dzieło nawet gdy w wyniku ich wykonania dochodzi do powstania odrębnych „dzieł”.

W ocenie Sądu, wbrew twierdzeniom ZUS, zawierane przez płatnika z zainteresowaną umowy nie mogą być zakwalifikowane jako umowy o świadczenie usług, a umowy o dzieło. Przy zawarciu każdej z umów strony sprecyzowały dokładnie przedmiot zamówienia. Przedmiotem umów było dostarczenie oznaczonego rezultatu. Rezultaty czynności wykonywanych przez zainteresowaną za każdym razem przybierały materialną formę w postaci odpowiednich grafik i plików w odpowiednich formatach, nadających się do wykorzystania w procesie produkcji odzieży. Efekty tych czynności przybierał formę dzieła, tj. niepowtarzalnego rezultatu pracy umysłowej, ucieleśnionego materialnie w postaci wydruków. Wykonanie dzieła wymagało posiadania zdolności artystycznych po stronie przyjmującej zamówienie i było przedmiotem praw autorskich twórcy. Zainteresowana wykonywała swoje czynności zmierzające do wytworzenia dzieła w miejscu i czasie przez siebie wybranym, na co zamawiający nie miał żadnego wpływu. Miejsce i czas wykonywania czynności, które prowadziły do powstania dzieła nie były w żaden sposób powiązane z godzinami, w jakich funkcjonuje przedsiębiorstwo zamawiającego, czy też w jakikolwiek inny sposób narzucony przez zamawiającego. Dopiero wykonany i zaakceptowany przez zamawiającego wytwór działalności zainteresowanej, w postaci gotowych projektów, był podstawą wypłaty wynagrodzenia. Zasadność kwalifikowania umów o wykonanie projektów graficznych jako umów o dzieło potwierdza orzecznictwo sądów powszechnych (por. wyrok SO w Łodzi z 8.11.2016r., sygn. akt VIII U 105/15, wyrok SN z 28.02.2019r., sygn. akt I UK 134/18).

Z tych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z 4.07.2022r. (Nr (...)) i ustalił, że K. B. w okresach od 3.07.2017 – 31.12.2019 z tytułu wykonywania umów o dzieło u płatnika składek (...) Sp. z o. o. Sp. j. w S. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu (pkt. I. 1. wyroku) i na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z §9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 ze zm .), orzekł o kosztach zastępstwa procesowego (pkt I. 2. wyroku).

Na podstawie art. 477 14§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z 4.07.2022r. (Nr (...)) i ustalił, że kwota należnych skąłdek na Fundusz Pracy a od 1.01.2019r. na Fundusz Pracy i Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. J. w S. nie obejmuje należności wynikających z umów o dzieło zawieranych przez K. B. z płatnikiem skłaek w okresie od 3.07.2017 – 31.12.2019 (pkt. II. 1 wyroku) i na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z §2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 ze zm.), orzekł o kosztach zastępstwa procesowego (pkt II. 2. wyroku).

Na podstawie art. 477 14§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z 4.07.2022r. (Nr (...)) i ustalił, że kwota należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. Sp. J. w S. nie obejmuje należności wynikających z umów o dzieło zawieranych przez K. B. z płatnikiem składek w okresie od 3.07.2017 – 31.12.2019 (pkt. III. 1 wyroku) i na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z §2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 ze zm.), orzekł o kosztach zastępstwa procesowego (pkt III. 2. wyroku).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Klimczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Sławomir Górny
Data wytworzenia informacji: