Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Sieradzu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

11 stycznia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Ewelina Kubiczak- Kleśta

po rozpoznaniu na rozprawie 11 stycznia 2022 roku w Sieradzu

odwołania J. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z 19 lipca 2021 r. Nr (...)

w sprawie J. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wysokość emerytury

Zmienia zaskarżoną decyzję i zobowiązuje organ rentowy do uwzględnienia do ogólnego stażu pracy, od którego zależy podwyższenie świadczenia wnioskodawczyni do najniższej emerytury, pracy J. H. w gospodarstwie rolnym rodziców od 24 marca 1976 roku do 31 sierpnia 1979 roku.

Sygn. akt IV U 645/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 19.07.2021r., (...) Oddział w O. odmówił J. H. prawa do ponownego przeliczenia emerytury z uwzględnieniem okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia.

Nie podzielając powyższej decyzji, ww. złożyła odwołanie, wnosząc o zaliczenie do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 23.03.1976 – 31.08.1979.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o oddalenie odwołania. Podnoszono, że skoro wnioskodawczyni ma przyznane prawo do emerytury, nie ma podstaw do zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. H., ur. (...)

Łączny okres składkowo – nieskładkowy J. H. wynosi 19 lat, 6 miesięcy, 7 dni (bezsporne).

W okresie od 23.03.1960 – 6.07.1987, wnioskodawczyni była zameldowana na pobyt stały w B. i mieszkała z rodzicami. Od września 1975r. do maja 1979r., J. H. uczęszczała do Liceum (...) w W. o profilu sprzedawca – magazynier. Odwołująca dojeżdżała codziennie do szkoły 22 km autobusem liniowym, później był autobus z cementowni, był jeszcze (...) autobus. Połączenie autobusowe było dobre. Nauka była to stacjonarna. Lekcje rozpoczynały się o godz. 8, czasami o godz. 9. Rano autobus do szkoły był o 7:05. Bilet powrotny był zawszena godzinę 13:05. Nauka była też w soboty. Nie było takiego nasilenia nauki jak teraz. Wnioskodawczyni miała bardzo dobre oceny. J. H. wracała ze szkoły najpóźniej przed godz. 15. Skarżąca ma 2 starsze siostry, jedną 10 lat starszą, a drugą 3 lata starszą. Najstarsza siostra wyszła za mąż i mieszkała poza B.. Druga siostra pracowała w szwalni w P. i mieszkała w P.. Rodzice wnioskodawczyni - H. i A. K. byli rolnikami. Byli właścicielami gospodarstwa rolnego o powierzchni 15,76ha fizycznych. Gospodarstwo było w B. i pod D.. Ojciec wnioskodawczyni dzierżawił także dużo ziemi. Z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, w okresie od 1.07.1977 – 31.12.1990, rodzice wn – i opłacali składki na ubezpieczenie społeczne rolników. Ziemia była klasy – IV – VI. W gospodarstwie było siane żyto, łubin, ziemniaki, saladera. Był inwentarz, tj. krowy - 7 dojnych, 2 - 3 maciory, 20 - 30 owiec. W latach 76-79 był jeden koń, a później 2 konie. Na wiosce był skup mleka. Przed wyjazdem do szkoły, odwołująca musiała jedynie zanosić ciężką bańkę z mlekiem do punktu. Krowy przychodziły późno z pola; dojenie odbywało się więc wieczorem. Wnioskodawczyni, po powrocie ze szkoły zajmowała się dojeniem krów, wyciąganiem wody ze studni, którą później zanosiła do obory, obieraniem ziemniaków do parnika celem przygotowania karmy dla zwierząt. Praca przy zwierzętach była cały rok. Koszeniem zboża zajmował się tata wn-i. Zimą wnioskodawczyni pracowała w gospodarstwie po powrocie ze szkoły do wieczora, przez 4-5 godzin dziennie. Odwołująca zajmowała się także zgrabianiem siana razem z mamą, odbieraniem siana, pracowała przy wykopkach, zajmowała się wypasaniem owiec, krów, pracowała przy sadzeniu brukwi, sadzeniu i kopaniu ziemniaków. Latem było więcej pracy w gospodarstwie. W wakacje i ferie wnioskodawczyni również pracowała w gospodarstwie, było to jej podstawowe zajęcie w czasie wolnym od nauki. Od 1.09.1979r., wnioskodawczyni podjęła zatrudnienie w (...) (dowód: zeznania wnioskodawczyni, zeznania świadków J. D., A. C. – na nagraniu CD – 00:03:30-00:26:13 k. 37/akta sprawy; zaświadczenie UM i G D., zaświadczenie Burmistrza W./akta ZUS).

W dniu 18.03.2020r., J. H. złożyła w ZUS wniosek o emeryturę (wniosek z załącznikami/akta ZUS).

Decyzją z 15.04.2020r., ZUS przyznał J. H. emeryturę zaliczkowo od 23.03.2020r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość świadczenia została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalno – rentowej. Emerytura przyznana w kwocie 767,54zł. jest niższa od najniższej emerytury, która wynosi 1200zł. Co istotne w sprawie, świadczenie nie zostało podwyższone do najniższej emerytury gdyż ubezpieczona nie udowodniła łącznie 20 lat okresów składkowo – nieskładkowych (decyzja/akta ZUS).

Decyzją z 18.06.2020r., ZUS po zakończeniu postępowania z KRUS przyznał J. H. emeryturę od 23.03.2020r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Wysokość świadczenia została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej. Przy ustalaniu wysokości emerytury uwzględniono zwiększenie z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników za okres 4 lat, 1 m-c, 8 dni. Świadczenie nie zostało podwyższone do najniższej emerytury, z uwagi na brak wymaganego 20 – letniego stażu składkowo – nieskładkowego (decyzja/akta ZUS).

W dniu 19.10.2020r., J. H. złożyła w ZUS wniosek o ponowne obliczenie emerytury (wniosek/akta ZUS).

Decyzją z 2.12.2020r., ZUS na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy emerytalno – rentowej odmówił J. H. prawa do ponownego obliczenia emerytury (decyzja/akta ZUS).

Decyzją z 19.07.2021r., (...) Oddział w O. odmówił J. H. prawa do ponownego przeliczenia emerytury z uwzględnieniem okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po 16 r.ż. (decyzja/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Okoliczności dotyczące charakteru pracy wnioskodawczyni w gospodarstwie rolnym rodziców od 24.03.1976 – 31.08.1979, Sąd ustalił na podstawie zeznań odwołującej się oraz świadków A. C. i J. D., którym dał wiarę. Zdaniem Sądu materiał dowodowy daje podstawy do uwzględnienia do ogólnego stażu pracy, od którego zależy podwyższenie świadczenia wnioskodawczyni do najniższej emerytury, pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 24.03.1976 – 31.08.1979.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie w zakresie zgłoszonej pretensji zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2021, poz. 291), przy ustalaniu prawa do emerytury oraz, co ważne, przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Organ rentowy odmowę zaliczenia do stażu wnioskodawczyni okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 24.03.1976 – 31.08.1979 argumentował tym, że okresy te stanowią okresy uzupełniające i są zaliczane jedynie w celu ustalenia prawa do świadczenia, które uzależnione jest od stażu pracy. Skoro wnioskodawczyni ma przyznane prawo do emerytury, to nie ma podstaw do zaliczenia tego okresu do stażu, zwłaszcza wobec faktu, że świadczenie zostało ustalone zgodnie z art. 24-26 ustawy emerytalnej. O ile zgodzić się należy z ZUS, że uzupełnienie stażu wnioskodawczyni do 20 lat nie ma znaczenia dla przyznania jej samego prawa do emerytury, bo ma ona już ustalone prawo do emerytury, to są podstawy do uzupełnienia stażu składkowo – nieskładkowego o okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 24.03.1976 – 31.08.1979, bowiem podwyższenie stażu ogólnego ma niebagatelne znaczenie dla podwyższenia świadczenia wnioskodawczyni do najniższej emerytury, zgodnie z art. 87 ustawy emerytalno – rentowej. Zdaniem Sądu Okręgowego, materiał dowodowy daje podstawy do uwzględnienia do ogólnego stażu pracy, od którego zależy podwyższenie świadczenia wnioskodawczyni do najniższej emerytury, pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 24.03.1976 – 31.08.1979. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy, do uwzględnienia okresów pracy przed dniem 15 listopada 1991r. wymagane jest, aby praca wykonywana była w wymiarze, co najmniej połowy pełnego wymiaru czasu pracy. Również z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, wynika, iż niezbędną przesłanką zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16-go roku życia, do okresów składkowych, jest wykonywanie tej pracy w wymiarze przekraczający 4 godziny dziennie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 28.02.1997r., II UKN 96/96, wyrok Sądu Najwyższego z 19.12.2000r., II UKN 155/00).

Jak wynika z niekwestionowanych zeznań odwołującej i świadków A. C. i J. D., w spornym okresie J. H. pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców. W gospodarstwie było siane żyto, łubin, ziemniaki, saladera. Był inwentarz, tj. krowy - 7 dojnych, 2 - 3 maciory, 20 - 30 owiec. W latach 76-79 był jeden koń, a później 2 konie. Przed wyjazdem do szkoły, odwołująca najczęściej musiała zanosić ciężką bańkę z mlekiem do punktu. Wnioskodawczyni po powrocie ze szkoły zajmowała się dojeniem krów, wyciąganiem wody ze studni, którą później zanosiła do obory, obieraniem ziemniaków do parnika. Praca przy zwierzętach była cały rok. Zimą, po powrocie ze szkoły wnioskodawczyni pracowała w gospodarstwie do wieczora, przez 4-5 godzin dziennie. Latem było więcej pracy w gospodarstwie. Odwołująca zajmowała się także zgrabianiem siana razem z mamą, odbieraniem siana, pracowała przy wykopkach, zajmowała się wypasaniem owiec, krów, pracowała przy sadzeniu brukwi, sadzeniu i kopaniu ziemniaków. Pracowała w gospodarstwie również w wakacje i ferie.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł, jak w sentencji.