IV Ua 21/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2022-10-06
Sygn. akt IV Ua 21/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 października 2022 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska
Protokolant st. sekr. sąd. Beata Krysiak
po rozpoznaniu w dniu 6 października 2022 roku w Sieradzu
na rozprawie
sprawy z odwołania M. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
z 28.11.2016 roku Nr (...)
w sprawie M. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy
na skutek apelacji obu stron
od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 21.06.2022 roku sygn. akt IV U 19/17
z apelacji wnioskodawcy
1. zmienia zaskarżony wyrok w pkt 1 i 2 w ten sposób, że jednorazowe odszkodowanie odpowiada 100 % stałego uszczerbku na zdrowiu, tj. kwocie 78 000 (siedemdziesiąt osiem tysięcy) złotych a odsetki za opóźnienie nalicza od kwoty 31200 (trzydzieści jeden tysięcy dwieście) złotych;
2. zmienia zaskarżony wyrok w pkt 3 w ten sposób, że koszty zastępstwa procesowego podwyższa do kwoty 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych;
3. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz M. K. 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II-instancję;
z apelacji organu rentowego
1. oddala apelację;
2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz M. K. 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II-instancję.
Sygn. akt IV Ua 21/22
UZASADNIENIE
Wnioskodawca M. K. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w L. z dnia 28 listopada 2016r. znak (...), którą przyznano mu prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej z 12 czerwca 2015r., w wysokości odpowiadającej 60% stałego uszczerbku na zdrowiu. W uzasadnieniu odwołujący zarzucał zaniżenie uszczerbku, biorąc pod uwagę wielonarządowe obrażenia doznane w wyniku wypadku w postaci: urazu głowy ze złamaniem łuski i piramidy prawej kości skroniowej, złamania bocznej ściany prawnego oczodołu, krwawienia do sitowia i zatoki klinowej, złamania korony zębów 11 i 21, pęknięcia śledziony z koniecznością resekcji, pęknięcia wątroby z koniecznością zeszycia narządu, naderwania krezki pęcherzyka żółciowego, blizny po laparotomii, stłuczenia klatki piersiowej ze stłuczeniem prawego płuca, odmą opłucnową prawostronną leczoną drenażem, odmą śródpiersiową. złamania I-XI żebra po prawej stronie w odcinku tylnym bez przemieszczenia oraz I-IV żebra w odcinku przednim, złamania I, VIII, IX żebra po lewej stronie w odcinku tylnym bez przemieszczenia, złamania trzonu mostka, wielomiejscowego złamania miednicy (złamania masywu bocznego kości krzyżowej po stronie lewej, złamania kości łonowej P w okolicy spojenia oraz gałęzi dolnej P i L, złamania gałęzi prawej kości kulszowej), złamania przedniej ściany panewki obu stawów biodrowych bez istotnych przemieszczeń, tracheotomii z powodu ostrej niewydolności oddechowej oraz zespołu stresu pourazowego związanego z ciężkimi obrażeniami ciała (bez uszkodzeń OUN) . Zdaniem skarżącego suma procentowego uszczerbku na zdrowiu powinna wynosić 152% , a nie 60% jak przyjęła Komisja Lekarska ZUS. W tej sytuacji, M. K. wniósł o zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia w całości poprzez ustalenie trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 100% i o zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz dalszego odszkodowania w kwocie 31.200,00zł. Nadto domagał się także zasądzenia od organu rentowego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych.
W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania z uwagi na brak podstaw prawnych do zmiany zaskarżonej decyzji.
Wyrokiem z 21 czerwca 2022r. , Sąd Rejonowy w Sieradzu zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego i przyznał M. K. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, któremu uległ w dniu 12 czerwca 2015 r. w wysokości odpowiadającej 83 % stałego uszczerbku na zdrowiu tj. w kwocie 64.740 złotych, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczonymi od kwoty 17. 940 złotych od dnia 28 listopada 2016 r. do dnia zapłaty. Oddalił odwołanie w pozostałym zakresie oraz zasądził od ZUS II Oddział w Ł. na rzecz M. K. kwotę 298, 80 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Wyrok zapadł po następujących ustaleniach i ocenie prawnej:
M. K. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. W dniu 12 czerwca 2015 r. przebywał w B., gdzie w ramach obowiązków związanych z prowadzoną działalnością miał się rozliczyć z dostawcą piasku na budowę. Gdy M. K. udawał się na umówione miejsce spotkania, doszło do wypadku komunikacyjnego z udziałem pojazdu, którego odwołujący był pasażerem. Z miejsca wypadku wnioskodawca w stanie ogólnym ciężkim (zagrożenie życia) został przetransportowany do szpitala w E., gdzie przebywał w Oddziale (...) do dnia 22 lipca 2015r. z rozpoznaniem: mnogie obrażenia ciała, złamanie podstawy czaszki, uraz klatki piersiowej, odma opłucnowa, złamanie żeber po stronie prawej i lewej, stłuczenie płuc i serca, złamanie miednicy, uszkodzenie narządów miąższowych. U M. K. zastosowano w tej placówce leczenie operacyjne: wykonano zabieg laparotomii, splenektomii (usunięcia śledziony), zaopatrzono uszkodzenia wątroby. Z powodu mnogich obrażeń wielonarządowych wnioskodawca utrzymywany był w sedacji. W dniu 29 czerwca 2015r. z powodu ciężkiego stanu ogólnego wykonano u niego tracheotomię. Podczas pobytu w szpitalu w E., wnioskodawca przeszedł również sepsę.
Po opuszczeniu szpitala, wnioskodawca kontynuował leczenie u lekarzy różnych specjalności. Po upływie dwóch miesięcy od zakończenia hospitalizacji, odbywał rehabilitację w szpitalu w S.. M. K. opuścił Oddział (...) wspierając się na dwóch kulach, potem stopniowo w ciągu 2-3 tygodni chodził już bez kul.
Po zakończeniu hospitalizacji w szpitalu w E., wnioskodawca wymagał opieki ze strony osób trzecich - matki B. K. i brata S. K., którzy świadczyli mu pomoc przy myciu, podczas posiłków, przy korzystaniu z toalety.
Z punktu widzenia chirurgii i torakochirurgii wnioskodawca doznał w wyniku wypadku z 12 czerwca 2015r. urazu wielonarządowego, polegającego na: złamaniu dziesięciu prawych żeber wraz ze zniekształceniami klatki piersiowej i bez zmniejszenia pojemności życiowej płuc, złamaniu trzonu mostka ze zniekształceniem, uszkodzeniu płuc i opłucnej pod postacią obustronnego krwiaka jamy opłucnej, odmy prawej jamy opłucnej, odmy śródpiersia wymagających leczenia drenażem ssącym prawej jamy opłucnej (z niewydolnością oddechową wymagającą leczenia oddechem zastępczym z respiratora), utracie śledziony bez większych zmian w obrazie krwi, uszkodzeniu i pęknięciu wątroby wymagających leczenia operacyjnego. Wypadek skutkował 10 % stałym uszczerbkiem na zdrowiu wnioskodawcy, wskutek złamania dziesięciu prawych żeber wraz ze zniekształceniami klatki piersiowej i bez zmniejszenia pojemności życiowej płuc (pkt 58a tabeli uszczerbkowej stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r.). Ponadto, wskutek złamania trzonu mostka ze zniekształceniem, M. K. doznał 10% stałego uszczerbku na zdrowiu (pkt 59 tabeli uszczerbkowej). Z kolei uszkodzenie płuc i opłucnej pod postacią obustronnego krwiaka jamy opłucnej, odmy prawej jamy opłucnej, odmy śródpiersia wymagających leczenia drenażem ssącym prawej jamy opłucnej (z niewydolnością oddechową wymagającą leczenia oddechem zastępczym z respiratora), skutkowało 20 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wnioskodawcy wg. pkt 61 b tabeli uszczerbkowej stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r.). Z powodu utraty śledziony bez większych zmian w obrazie krwi, M. K. doznał 15% stałego uszczerbku na zdrowiu z pkt 71a tabeli uszczerbkowej , a wskutek uszkodzenia i pęknięcia wątroby wymagających leczenia operacyjnego, doznał 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (pkt 72a tabeli uszczerbkowej. Tym samym łączny stały i długotrwały uszczerbek na zdrowiu M. K. z przyczyn chirurgicznych i torakochirurgicznych wyniósł 60%. Zakres cierpień fizycznych i psychicznych, które wystąpiły u wnioskodawcy był znaczny. U M. K. wystąpiło realne zagrożenie życia. Bezpośrednio po wypadku z dnia 12 czerwca 2015 r. wnioskodawca nie mógł prowadzić własnej działalności gospodarczej, jednak po pewnym czasie postanowił odbudować firmę. Obecnie występują u niego zaburzenia pamięci oraz niska tolerancja wysiłku fizycznego. M. K. szybko się męczy, ma bóle i zawroty głowy.
Z punktu widzenia neurologii wnioskodawca doznał w wyniku wypadku z 12 czerwca 2015 r. urazu wielonarządowego, w tym: urazu głowy z obrzękiem i stłuczeniem mózgu, złamania łuski piramidy prawej kości skroniowej, złamania bocznej ściany prawego oczodołu, krwawienia do sitowia i zatok klinowych. W pourazowym badaniu KT opisano drobne ogniska ukrwotocznionego stłuczenia u podstawy płata czołowego prawego, co świadczy o sile doznanego urazu. Oprócz tego, dowodem na znaczną siłę urazu głowy są też doznane złamania w obrębie kości sklepienia i podstawy czaszki. Powód doznał złamania bocznej ściany oczodołu prawego, przy czym szczelina złamania objęła również podstawę dołu przedniego czaszki. Wskutek złamania podstawy czaszki doszło do wynaczynienia krwi do sitowia i do zatoki klinowej prawej. Ponadto powód doznał złamania łuski kości skroniowej prawej - szczelina złamania obejmowała piramidę kości skroniowej, a urazowi towarzyszył wyciek płynu do ucha środkowego oraz do wyrostka sutkowatego prawego. Złamania kości podstawy czaszki z obecnością płynu i krwi w komunikujących się z jamą czaszki przestrzeniach (zatokach, uchu, itp.) kwalifikuje złamania czaszki jako złamania powikłane i uzasadnia ustalenie wyższego niż minimalny stopień uszczerbku na zdrowiu. Ze względu zatem na rozległość tych złamań, obrażenia doznane przez wnioskodawcę pod względem neurologicznym skutkowały 8 % uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 2 tabeli uszczerbkowej stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r.).
Pod względem neurochirurgicznym, w następstwie wypadku wnioskodawca doznał obrażeń w postaci: złamania łuski i piramidy prawej kości skroniowej. Skutkowało to 5 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wg. pkt 2 tabeli uszczerbkowej
W wyniku zdarzenia z 12 czerwca 2015 r. M. K. doznał: urazu głowy, urazu klatki piersiowej, złamania miednicy. Pod względem rehabilitacji medycznej, obrażenia te nie stanowiły jednak podstawy do ustalenia dodatkowego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy. Z punktu widzenia specjalisty rehabilitacji, M. K. doznał znacznych cierpień fizycznych - doznane urazy były rozległe, wymagały wielospecjalistycznego leczenia szpitalnego, stanowiąc bezpośrednie zagrożenie życia wnioskodawcy.
W ocenie laryngologicznej , każdy z doznanych w wypadku przez M. K. urazów w postaci: urazu głowy ze stłuczeniem mózgu i z obrzękiem mózgu, złamania łuski i piramidy kości skroniowej po stronie prawej, złamania podstawy czaszki, był powodem uszkodzenia narządu słuchu wnioskodawcy i zaistnienia u niego szumów usznych. Pod względem laryngologicznym, skutkowało to 10 % trwałym uszczerbkiem na zdrowiu wg. pkt 42 tabeli uszczerbkowej. Cierpienia fizyczne z powodu urazu ucha prawego były mniej odczuwalne dla wnioskodawcy niż cierpienia spowodowane przez główne urazy. Ubytek słuchu po stronie prawej nie jest dla M. K. szczególnie dotkliwy w życiu codziennym i w pracy zawodowej. Szumy uszne, które w ciągu dnia są pokryte falami akustycznymi docierającymi z otoczenia stają się dokuczliwe w chwilach odpoczynku i powodują zaburzenia snu. l taki stan rzeczy nie zmuszał wnioskodawcy do poszukiwania pomocy w poradni laryngologicznej. Uszkodzenie słuchu i szumy uszne, przy podjęciu leczenia, nie rokują u wnioskodawcy istotnego powrotu do normy.
Pod względem ortopedycznym M. K. doznał wielomiejscowego i wielonarządowego urazu, w tym: złamania obu kości łonowych i prawej kości kulszowej. złamania kości krzyżowej po stronie lewej, złamania mostka i złamania przedniej kolumny obu panewek stawu biodrowego bez istotnego przemieszczenia. Ze względu na złamania kości miednicy, M. K.. przez około trzy miesiące nie był zdolny do samodzielnego poruszania się. W miarę postępu gojenia złamań, po trzech miesiącach od daty wypadku, wnioskodawca odzyskał zdolność do samodzielnego przemieszczania się. Pomimo doznania poważnych obrażeń miednicy, nie stwierdza się obecnie u wnioskodawcy dysfunkcji narządu ruchu, która skutkowałaby jakimkolwiek uszczerbkiem na jego zdrowiu (obrażenia narządu ruchu, jakich doznał M. K. w wyniku przedmiotowego wypadku uległy całkowitemu wygojeniu).
Pod względem psychicznym, wypadek komunikacyjny z 12 czerwca 2015r., w związku z urazem czaszkowo - mózgowym i obrażeniami wielonarządowymi, skutkował u wnioskodawcy zaburzeniami adaptacyjnymi bez zmian w OUN. W trakcie zdarzenia M. K. stracił przytomność, był utrzymywany w stanie śpiączki farmakologicznej przez dłuższy czas. Po zakończeniu hospitalizacji, wnioskodawca zgłosił się do psychiatry z powodu objawów lękowych, obniżonego nastroju, kłopotów z koncentracją i pamięcią. Po pewnym czasie wnioskodawca odstawił leki i zaprzestał kontynuowania leczenia psychiatrycznego. M. K. nie korzystał także z terapii psychologicznej. Pod względem psychiatrycznym, zaistniałe u wnioskodawcy zaburzenia skutkowały 5% długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wg. pkt l0a tabeli uszczerbkowej .
Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, których treści i autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a także na podstawie opinii biegłych sądowych z dziedziny: chirurgii - M. G., neurologii - M. N. i A. K., neurochirurgii - A. T., rehabilitacji - A. K., otolaryngologii - A. L., ortopedii - Z. P. i psychiatrii - J. T.. W ocenie Sądu, sporządzone przez tych biegłych pierwotne opinie pisemne, jak i dodatkowo (w przypadku biegłego M. G., biegłego M. N., biegłej A. K., biegłego A. L. i biegłego Z. P.) uzupełniające kolejne opinie pisemne, zostały opracowane w sposób rzetelny i fachowy. W sposób rzeczowy i w pełni profesjonalny ustalają jaki stopień uszczerbku na zdrowiu doznał wnioskodawca w wyniku wypadku z 12 czerwca 2015r. Opinie te charakteryzowały się wewnętrzną spójnością, przejrzystością oraz logiką wywodów. Zostały opracowane po szczegółowych analizach zgromadzonego w aktach materiału i po zbadaniu wnioskodawcy. Część opinii pisemnych została przez biegłych uzupełniona na żądanie wnioskodawcy i organu rentowego. W ocenie Sądu Rejonowego, biegli w przekonujący sposób odnieśli się w opiniach uzupełniających do wszystkich postawionych zarzutów, uzasadniając wnioski wyciągnięte w opinii pierwotnej oraz wyjaśnili wszelkie wątpliwości, które powstały przy interpretacji ich opinii. Z tych wszystkich względów, Sąd uznał przedmiotowe opinie za wiarygodne źródła dowodowe. Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się również na zeznaniach wnioskodawcy, a także na zeznaniach świadka B. K.. które nie zawierały wewnętrznych sprzeczności i tworzyły logiczną całość w kontekście pozostałych dowodów z dokumentów.
Sąd pominął dowód z pisemnej opinii kolejnego biegłego neurologa, zaznaczając, iż z punktu widzenia neurologii opinie w sprawie sporządziło trzech biegłych sądowych: B. D., M. N. i A. K.. Wydając rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie Sąd pominął opinie sporządzone przez biegłego B. D., mając na względzie zbyt emocjonalne podejście biegłego do sprawy. Opinie opracowane przez pozostałych biegłych korespondowały natomiast ze sobą, stąd też zdaniem Sądu przeprowadzenie dowodu z opinii kolejnego biegłego neurologa nie wniosłoby niczego nowego do sprawy, powodując jedynie jego dalsze przedłużenie i wzrost kosztów pokrywanych przez Skarb Państwa. Sąd I instancji podkreślił przy tym , że zarówno opinie biegłych neurologów, jak i opinia biegłego neurochirurga zostały sporządzone w oparciu o ten sam punkt tabeli uszczerbkowej stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. (pkt 2 tabeli). Biorąc jednak pod uwagę, iż w swych opiniach biegli: M. N. i A. K. dostrzegli u wnioskodawcy więcej obrażeń z zakresu neurologii (ukrwotocznione stłuczenie u podstawy prawego płata czołowego, złamanie bocznej ściany oczodołu prawego, złamanie łuski kości skroniowej prawej) niż biegły A. T. dokonujący oceny obrażeń pod kątem neurochirurgicznym (jedynie złamanie łuski i piramidy kości skroniowej prawej), Sąd oparł swe rozstrzygnięcie na opinii biegłych neurologów, przyjmując, iż obrażenia doznane przez wnioskodawcę w wyniku wypadku i oceniane w oparciu o pkt 2 tabeli skutkowały 8% uszczerbkiem na jego zdrowiu.
Uwzględniając powyższe ustalenia i ocenę materiału dowodowego, Sąd Rejonowy uznał , że odwołanie wnioskodawcy zasługiwało częściowo na uwzględnienie. Sąd I instancji powołał się na art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 1205). Zgodnie z jego treścią za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania przez pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Stosownie zaś do treści art. 11 ust. 1 tej samej ustawy - ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy dokonuje orzecznik lub komisja lekarska po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.
W zaistniałym stanie faktycznym, sąd meriti zaakcentował niesporną okoliczność, że zdarzenie z 12 czerwca 2015 r. było wypadkiem przy pracy. Organ rentowy przyznał jednorazowe odszkodowanie w wysokości 46.800,00 zł, ustalając, iż wnioskodawca doznał stałego uszczerbku na zdrowiu w wymiarze 60% (60 x 780,00 zł). Ubezpieczony odwołał się od tego rozstrzygnięcia, wskazując, że w jego ocenie uszczerbek ten wynosił 152 %. Ustalając procentowy uszczerbek na zdrowiu, Sąd Rejonowy odwołał się do opinii biegłych sądowych , które w pełni podzielił. I tak specjalista z zakresu chirurgii M. G. stwierdził, iż wypadek z dnia 12 czerwca 2015 r. skutkował u wnioskodawcy: 10 % stałym uszczerbkiem na zdrowiu wskutek złamania dziesięciu prawych żeber wraz ze zniekształceniami klatki piersiowej, bez zmniejszenia pojemności życiowej płuc (pkt 58a tabeli uszczerbkowej) , 10 % stałym uszczerbkiem na zdrowiu wskutek złamania trzonu mostka ze zniekształceniem (pkt 59 tabeli), 20 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wskutek uszkodzenia płuc i opłucnej pod postacią obustronnego krwiaka jamy opłucnej, odmy prawej jamy opłucnej, odmy śródpiersia wymagających leczenia drenażem ssącym prawnej jamy opłucnej, z niewydolnością oddechową wymagającą leczenia oddechem zastępczym z respiratorem (pkt 61 b tabeli) , 15 % stałym uszczerbkiem na zdrowiu wskutek utraty śledziony bez większych zmian w obrazie krwi (pkt 71 a tabeli), 5 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wskutek uszkodzenia i pęknięcia wątroby wymagających leczenia operacyjnego (pkt 72a tabeli).
Odnosząc się do zakwestionowanego przez organ rentowy 20 % uszczerbku na zdrowiu ustalonego według punktu 61 b tabeli, ze względu na brak uzasadnienia dla trwania niewydolności oddechowej u wnioskodawcy powyżej sześciu miesięcy, sąd meriti podkreślił, iż to uszkodzenia płuc i opłucnej muszą występować powyżej sześciu miesięcy, a wysokość uszczerbku na zdrowiu zależy w takim przypadku od wystąpienia lub braku niewydolności oddechowej. U wnioskodawcy wystąpiły uszkodzenia płuc i opłucnej trwające powyżej sześciu miesięcy, dodatkowo skomplikowane niewydolnością oddechową, więc procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu mógł być przyznany w wymiarze 20%-40%. Biegły stwierdził, iż uszczerbek u wnioskodawcy wyniósł 20%, a więc w dolnej normie, uzasadniając to ciężkością obrażeń klatki piersiowej i uszkodzeniem płuc odwołującego. Wbrew zastrzeżeniom organu rentowego, Sąd przyjął także - w ślad za biegłym chirurgiem - iż wnioskodawca doznał w trakcie wypadku złamania trzonu mostka ze zniekształceniem. Co prawda biegły ortopeda Z. P. rozpoznał u M. K. złamanie mostka bez przemieszczenia, jednak nie oznacza to, że złamaniu mostka nie towarzyszyło zniekształcenie. Opinia biegłego z zakresu chirurgii jako taka jest przy tym bardziej wnikliwa i dokładna, stąd też Sąd przyjął, iż u wnioskodawcy wskutek wypadku doszło do złamania trzonu mostka ze zniekształceniem i w konsekwencji procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu mógł być przyznany w wymiarze 10%.
Z kolei biegli neurolodzy stwierdzili, iż wnioskodawca doznał w wyniku wypadku urazu wielonarządowego, w tym: urazu głowy z obrzękiem i stłuczeniem mózgu, złamania łuski piramidy prawej kości skroniowej, złamania bocznej ściany prawego oczodołu, krwawienia do sitowia i zatok klinowych, co skutkowało 8% uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 2 tabeli uszczerbkowej). Organ rentowy - po zapoznaniu się z tą opinią - zakwestionował, zaistnienie u wnioskodawcy po wypadku wgłobienia, niezagojone szczeliny złamań czy fragmentacja kości czaszki. Sąd Rejonowy odwołał się do opinii biegłej A. K. (będąca biegłą nie tylko z zakresu rehabilitacji medycznej ale i z zakresu neurologii) , która uzasadniała opinię powołując się na to, iż w pourazowym badaniu KT opisano drobne ogniska ukrwotocznionego stłuczenia u podstawy płata czołowego prawego, co świadczy o sile doznanego przez M. K. urazu. Oprócz tego, dowodem na znaczną siłę urazu głowy są też doznane złamania w obrębie kości sklepienia i podstawy czaszki. Powód doznał złamania bocznej ściany oczodołu prawego, przy czym szczelina złamania objęła również podstawę dołu przedniego czaszki. Wskutek złamania podstawy czaszki doszło do wynaczynienia krwi do sitowia i do zatoki klinowej prawej. Ponadto powód doznał złamania łuski kości skroniowej prawej - szczelina złamania obejmowała piramidę kości skroniowej, a urazowi towarzyszył wyciek płynu do ucha środkowego oraz do wyrostka sutkowatego prawego. Złamania kości podstawy czaszki z obecnością płynu i krwi w komunikujących się z jamą czaszki przestrzeniach (zatokach, uchu, itp.) kwalifikują zdaniem biegłej złamania czaszki jako złamania powikłane i uzasadniają ustalenie wyższego niż minimalny stopień uszczerbku na zdrowiu. Ze względu zatem na powikłany charakter tych złamań i ich rozległość, należało przyjąć, iż obrażenia doznane przez wnioskodawcę pod względem neurologicznym skutkowały 8 % uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 2 tabeli uszczerbkowej).
Natomiast specjalista z zakresu laryngologii A. L. stwierdził, iż w wyniku wypadku M. K. doznał urazu głowy ze stłuczeniem mózgu i z obrzękiem mózgu, złamania łuski i piramidy kości skroniowej po stronie prawej, złamania podstawy czaszki, a każdy z tych urazów był powodem uszkodzenia narządu słuchu wnioskodawcy i zaistnienia u niego szumów usznych, co pod względem laryngologicznym, skutkowało 10 % trwałym uszczerbkiem na zdrowiu (pkt 42 tabeli uszczerbkowej). Zastrzeżenia w tym zakresie zgłosił organ rentowy, podnosząc zarzut, iż ubezpieczony nie zgłaszał żadnych dolegliwości w postaci niedosłuchu prawostronnego oraz szumów usznych w dacie badania przez lekarza orzecznika ZUS, w dacie badania przez komisję lekarską ZUS w czasie rozpatrywania wniosku o ustalenie wysokości uszczerbku po urazie z dnia 12 czerwca 2015r., w dacie badań orzeczniczych w styczniu 2016 r., jak również w trakcie opinii lekarzy konsultantów ZUS (psychiatry i ortopedy) we wrześniu i listopadzie 2016 . Zdaniem Sądu Rejowego zarzuty te nie mogły zasługiwać na uwzględnienie, bowiem jak wskazał biegły A. L. w opinii uzupełniającej - cierpienia fizyczne z powodu urazu ucha prawego były mniej odczuwalne dla wnioskodawcy niż cierpienia spowodowane przez główne urazy. Taki stan rzeczy nie zmuszał wnioskodawcy do poszukiwania pomocy w poradni laryngologicznej. Niezależnie od tego, dolegliwości te zostały po raz pierwszy zasygnalizowane przez biegłą A. K., a zdaniem Sądu nic nie stało na przeszkodzie, by lekarz orzecznik ZUS, bądź komisja lekarska ZUS podczas wcześniejszych badań wnioskodawcy wykazali się podobnym stopniem wnikliwości, co ta biegła w trakcie postępowania sądowego.
Powołany w sprawie specjalista z zakresu psychiatrii J. T. stwierdził, iż wypadek komunikacyjny z dnia 12 czerwca 2015 r., w związku z urazem czaszkowo - mózgowym i obrażeniami wielonarządowymi. skutkował u wnioskodawcy zaburzeniami adaptacyjnymi bez zmian w OUN, co z kolei skutkowało 5% długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu (pkt l0a tabeli uszczerbkowej). Opinia ta nie była kwestionowana przez żadną ze stron.
Biegły z dziedziny ortopedii Z. P., pomimo doznania przez M. K. poważnych obrażeń narządu ruchu, nie stwierdził obecnie u wnioskodawcy występowania dysfunkcji, które skutkowałyby jakimkolwiek uszczerbkiem na jego zdrowiu (obrażenia narządu ruchu, jakich doznał M. K. w wyniku przedmiotowego wypadku uległy całkowitemu wygojeniu). Sąd meriti zaznaczył ,że opinia ta co prawda była początkowo kwestionowana przez odwołującego, jednak ostatecznie po zapoznaniu się z opiniami uzupełniającymi tego biegłego , wnioskodawca cofnął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego z zakresu ortopedii.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Rejonowy na podstawie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego i przyznał ubezpieczonemu prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej z dnia 12 czerwca 2015 r. w wysokości odpowiadającej 83 % stałego uszczerbku na zdrowiu (60 % zgodnie z opinią biegłego chirurga + 8 % zgodnie z opinią biegłego neurologa + 10 % zgodnie z opinią biegłego laryngologa + 5 % zgodnie z opinią biegłego psychiatry), tj. w kwocie 64.740.00 złotych (60 x 780,00 zł). Ponieważ organ rentowy wydając decyzję w dniu 28 listopada 2016 r. (mimo tego, że dysponował wszelkim materiałem dowodowym oraz wiedzą pozwalającą na wydanie rozstrzygnięcia zgodnego z prawem oraz stanem faktycznym), nie przyznał odszkodowania we właściwej wysokości, Sąd zasądził ustawowe odsetki za opóźnienie naliczone od kwoty 17.940,00 złotych (64.740,00 złotych - 46.800,00 złotych) od dnia 28 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, jak w pkt 1 wyroku, oddalając odwołanie pozostałym zakresie (pkt 2 wyroku).
Z uwagi na to, iż ubezpieczonego, który wygrał proces w 83 %, reprezentował profesjonalny pełnomocnik w osobie adwokata, zdaniem Sądu Rejonowego należało zasądzić od organu rentowego na rzecz M. K. kwotę 298,80 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - stosownie do § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800, z późn. zm.). Jednocześnie Sąd rozliczył koszty zastępstwa, w oparciu o podwójną ich stawkę, mając na względzie skomplikowany i zawiły charakter sprawy oraz biorąc pod uwagę wkład pracy pełnomocnika wnioskodawcy w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (2 x 180.00 zł) x 83 %.
Apelację od wyroku wywiodły obie strony.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. zaskarżył wyrok w części, to jest w zakresie pkt 1 i 3 zarzucając:
- -
-
naruszenie prawa materialnego, to jest art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie oraz
- naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 233 § 1 kodeksu postępowania cywilnego poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na bezzasadnym przyjęciu, iż opinie biegłych lekarzy neurologa, laryngologa i torakochirurga stanowią miarodajne i wyczerpujące źródło wiadomości specjalnych niezbędnych dla prawidłowego rozpoznania sprawy i tym samym nieprawidłowe ustalenie faktu, że w wyniku wypadku przyprowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej z dnia 12 czerwca 2015 r. odwołujący doznał 83 % stałego uszczerbku na zdrowiu podczas gdy w wyniku wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej z dnia 12 czerwca 2015 r. odwołujący doznał stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 60 % .
Wskazując na powyższe zarzuty organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 1 i 3 oraz oddalenie odwołania, a ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji. Nadto wniósł o uzupełnienie materiału dowodowego i dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych lekarzy: neurologa, laryngologa oraz innego biegłego lekarza torakochirurga na okoliczność wysokości stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu jakiego odwołujący doznał w wyniku wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej w dniu 12 czerwca 2015r.
W uzasadnieniu apelujący stwierdził, iż zaskarżony wyrok nie jest trafny. Zdaniem Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS ustalony przez Sąd pierwszej instancji uszczerbek na zdrowiu jakiego odwołujący doznał w wyniku wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej został zawyżony poprzez ustalenie uszczerbków z pkt 58 i 59. Zniekształcenie klatki piersiowej może być tylko jedno, może ono mieć różne przyczyny ale to nie przyczyna lecz skutek decyduje o orzeczeniu. Nie został również dostatecznie udowodniony 20 % uszczerbek wskazywany z pkt 61b ( lekarze komisji lekarskiej ocenili, że złamaniu trzonu mostka nie towarzyszyło przemieszczenie i nie stwierdzili zniekształcenia klatki piersiowej z tego powodu ). Uszkodzenie płuc w tak wysokim stopniu jak to orzekł biegły torakochirurg w przypadku odwołującego nie skutkowało podjęciem leczenia specjalistycznego, wykonywaniem okresowych badań dodatkowych a pojemność płuc nie została nawet zbadana spirometrią. Nie jest także uzasadnione orzekanie uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10 % z przyczyn laryngologicznych, gdyż uszczerbek ten ujawnił się dopiero po kilku latach od wydania spornej decyzji. Zakład kwestionuje także opinię biegłego neurologa w zakresie 8 % uszczerbku na zdrowiu ( organ rentowy przyznał 5 % z tego samego punktu tabeli).
Opierając rozstrzygnięcie na dowodzie z opinii biegłych lekarzy : neurologa, torakochirurga i laryngologa, które zdaniem organu rentowego zawierają wskazane wyżej uchybienia, nie są dokładne i nie wyjaśniają należycie wszystkich istotnych okoliczności, Sąd pierwszej instancji przekroczył granice swobodnej oceny dowodów. Naruszone zostały tym samym przepisy postępowania to jest art. 233 § 1 k.p.c. co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W świetle powyższego także zasądzenie odsetek od kwoty 17 940 złotych nie jest prawidłowe. Uwzględniając powyższe, wniosek o uzupełnienie materiału dowodowego i dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych lekarzy : neurologa, torakochirurga i laryngologa jest uzasadniony.
W odpowiedzi na apelację, pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o oddalenie apelacji w całości jako niezasadnej oraz o zasądzenie na rzecz odwołującego się zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu apelacyjnym w wysokości według norm prawem przepisanych.
Odnośnie do wniosków dowodowych złożonych przez organ rentowy w toku postępowania apelacyjnego, pełnomocnik wnioskodawcy wskazał, że w trakcie trwania postępowania I-instancyjnego, organ rentowy miał możliwość ustosunkowania się do każdej wydanej w sprawie opinii, zgłoszenia do niej zarzutów - co z resztą czynił. Tym samym należy uznać, że wydawane przez biegłych opinie uzupełniające w sposób przekonujący wyjaśniały wszystkie wątpliwość organu rentowego. W innym przypadku Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógł w tamtymi czasie wystąpić z umotywowanym wnioskiem o powołanie innego biegłego, a skoro tego nie zrobił należy sądzić, iż przyjął za wiarygodne i prawdziwe okoliczność wskazane przez biegłych w opiniach.
Pełnomocnik wnioskodawcy zaskarżył wyrok w części oddalającej odwołane przez ustalenie 83% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego przez M. K. w wypadku z 12 czerwca 2015r. , podczas gdy uszczerbek ten winien wynosić 100% po ograniczeniu ustawowym. W konsekwencji skutkowało to zaniżeniem przez sąd meriti jednorazowego odszkodowania, które winno wynosić 78 .000zł. , jak i kwoty odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia, które winny być naliczone od kwoty 31.200 zł.
Apelujący zarzucił sądowi meriti naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów z art. 233§ 1 kpc. przez pominięcie ustalonego przez ZUS 20% uszczerbku na zdrowiu z punktu 96b tabeli ( stan po złamaniu miednicy t. Malagainge ’a i panewek obu kości biodrowych z nieznacznym ograniczeniem ruchów w stawie biodrowym lewym).
Wskazując na powyższe, apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i ustalenie 100% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, doznanego przez wnioskodawcę w wyniku wypadku z 12 czerwca 2015r., przyznanie jednorazowego odszkodowania w maksymalnej wysokości 78000zł. ,
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczonymi od kwoty 31.200zł. , od 28 listopada 2016r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów postępowania za I instancję , z uwzględnieniem , że wnioskodawca wygrał sprawę w 100%. Apelujący wnosił także o zasądzenie od ZUS kosztów postępowania za II instancję w podwójnej wysokości.
SĄD OKRĘGOWY ZWAŻYŁ.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacji organu rentowego, to sprowadza się ona do zarzutu naruszenia art. 233 §1 kpc., opartego na zanegowania opinii biegłych sądowych torakochirurga, neurologów, otolaryngologa, ustalających rodzaj i stopień długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jakiego doznał ubezpieczony M. K. w wypadku przy prowadzeniu działalności pozarolniczej w dniu 12 czerwca 2015r. i do zanegowania oceny rzetelności i prawidłowości tych opinii dokonanej przez Sąd I instancji i w efekcie przyjęcie ich za podstawę rozstrzygnięcia w zakresie zaskarżonym. Zdaniem apelującego nieuprawnione jest przyjęcie przez Sąd meriti na podstawie opinii biegłego torakochirurga 10% długotrwałego uszczerbek u odwołującego wg. punktu 58a tabeli uszczerbkowej , 10% wg. pkt. 59 i 20% wg. pkt. 61b , na podstawie opinii biegłego laryngologa 10 % uszczerbku wg.pkt.42 tabeli i opinii neurologów 8% uszczerbku wg.pkt.2 tabeli, stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r.Apelacja organu rentowego sprowadza się do twierdzenia o prawidłowo ustalonym przez ZUS długotrwałym uszczerbek na zdrowiu łącznie na poziome 60%.
Należy stwierdzić , że apelacja organu rentowego stanowi klasyczny przykład nieuzasadnionej polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego i oceny materiału dowodowego w zakresie zaskarżonym apelacją. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je za własne, jak również podziela ocenę prawną w tym zakresie.
Ramy swobodnej oceny dowodów są zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnym poziomem świadomości prawnej, według których Sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (tak też Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach, np. z dnia 19 czerwca 2001 r., II UKN 423/00, OSNP 2003/5/137).
Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez Sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga zatem wykazania, iż Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Natomiast zarzut dowolnego i fragmentarycznego rozważenia materiału dowodowego wymaga dla swej skuteczności konkretyzacji, i to nie tylko przez wskazanie przepisów procesowych, z naruszeniem których apelujący łączy taki skutek, lecz również przez określenie, jakich dowodów lub jakiej części materiału zarzut dotyczy, a ponadto podania przesłanek dyskwalifikacji postępowania sądu pierwszej instancji w zakresie oceny poszczególnych dowodów na tle znaczenia całokształtu materiału dowodowego oraz w zakresie przyjętej podstawy orzeczenia.
W ramach przyznanej swobody w ocenie dowodów (art. 233 k.p.c.), Sąd I instancji powinien zbadać wiarygodność i moc dowodu z opinii biegłego sądowego dokonując oceny tego dowodu według własnego przekonania i na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. (wyrok SN z 2003-10-30 IV CK 138/02 L.). Niemniej jednak polemika z opinią biegłego nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. (wyrok SN z 2002-01-09 II UKN 708/00 L.).
Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26).
W rozpoznawanej sprawie odnosząc się do kwestionowanych opinii biegłych torakochirurga , neurologów , otolaryngologa , Sąd Rejonowy zasadnie uznał przedmiotowe opinie za wartościowy dowód w sprawie, przyjmując je za podstawą merytorycznego rozstrzygnięcia. Skarżący nie sprostał obowiązkowi wykazania wadliwości kwestionowanych opinii .
Nieuprawniony jest zarzut organu rentowego wadliwego i nieudowodnionego 20% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu u odwołującego , ustalonego wg. punktu 61b tabeli , wskutek uszkodzenia płuc i opłucnej pod postacią obustronnego krwiaka jamy opłucnej, odmy prawej jamy opłucnej, odmy śródpiersia wymagających leczenia drenażem ssącym prawej jamy opłucnej z niewydolnością oddechową wymagającą leczenia oddechem zastępczym z respiratora. Z całą mocą podkreślić trzeba , a czego apelujący nie dostrzega w opinii biegłego torakochirurga, że stopień nasilenia obrażeń klatki piersiowej u wnioskodawcy w wyniku wypadku był pogłębiony przez takie zaawansowanie zmian urazowych , że wystąpiła ostra niewydolność oddechowa , czyli stan zagrożenia życia, który został odwrócony w drodze intensywnej terapii i leczenia oddechem zastępczym z respiratora. Jak trafnie wskazał biegły, rozpoznanie ostrej niewydolności oddechowej nie jest tożsame z wystąpieniem przewlekłej niewydolności oddechowej. Rozpoznanie ostrej niewydolności oddechowej u wnioskodawcy świadczy o ciężkości obrażeń klatki piersiowej i uszkodzenia płuc, co uzasadnia w pełni 20% uszczerbek z pkt 61b tabeli uszczerbkowej. Nie znajduje akceptacji Sądu Okręgowego zarzut wadliwej oceny opinii biegłego torakochirurga w zakresie odnoszącym się do ustalonego 10% uszczerbku na zdrowiu u wnioskodawcy z punktu 58 a i puntu 59 tabeli . Wszak wskutek wypadku wnioskodawca doznał złamania dziesięciu prawych żeber wraz ze zniekształceniami klatki piersiowej i bez zmniejszenia pojemności życiowej płuc, co uzasadnia wspomniany punkt 58a tabeli. Nadto doznał złamania trzonu mostka ze zniekształceniem (pkt 59 tabeli uszczerbkowej).
Co do pozostałych zarzutów apelacji dotyczących przyjętego uszczerbku wg. punktu 42 tabeli i punktu 2 , organ rentowy nie zauważa , że w wyniku przedmiotowego wypadku M. K. doznał wielonarządowych urazów stanowiących bezpośrednie zagrożenie życia. Ustalony przez sąd meriti 10 % uszczerbek z przyczyn laryngologicznych – punkt 42 tabeli jest w pełni uzasadniony . W wyniku wypadku M. K. doznał bowiem urazu głowy ze stłuczeniem mózgu i z obrzękiem mózgu, złamania łuski i piramidy kości skroniowej po stronie prawej, złamania podstawy czaszki, a każdy z tych urazów był powodem uszkodzenia narządu słuchu wnioskodawcy i zaistnienia u niego szumów usznych, co pod względem laryngologicznym, skutkowało 10 % trwałym uszczerbkiem na zdrowiu z pkt 42 tabeli uszczerbkowej. Jak podkreślił biegły otolaryngolog, a co organ rentowy pomija, uszkodzenie słuchu i szumy uszne przy podjęciu leczenia nie rokują u wnioskodawcy istotnego powrotu do normy .
Co do ustalonego przez Sąd I instancji 8% uszczerbku z przyczyn neurologicznych , wg. punktu 2 tabeli, kontestowanego przez apelującego, podkreślenia w szczególności wymaga fakt wydania w tej materii opinii przez trzech biegłych neurologów, których opinie są zbieżne. Wbrew błędnemu twierdzeniu organu rentowego nieuprawnione jest przyjęcie 5% uszczerbku z powyższych przyczyn. Biegli A. K. , M. N. podkreślili rozmiar wielonarządowych obrażeń doznanych przez M. K. , tj. urazu głowy z obrzękiem i stłuczeniem mózgu, złamania łuski piramidy prawej kości skroniowej, złamania bocznej ściany prawego oczodołu, krwawienia do sitowia i zatok klinowych. W pourazowym badaniu KT opisano drobne ogniska ukrwotocznionego stłuczenia u podstawy płata czołowego prawego, co świadczy o sile doznanego urazu. Oprócz tego, dowodem na znaczną siłę urazu głowy są też doznane złamania w obrębie kości sklepienia i podstawy czaszki. M. K. doznał złamania bocznej ściany oczodołu prawego, przy czym szczelina złamania objęła również podstawę dołu przedniego czaszki. Wskutek złamania podstawy czaszki doszło do wynaczynienia krwi do sitowia i do zatoki klinowej prawej. Ponadto doznał złamania łuski kości skroniowej prawej - szczelina złamania obejmowała piramidę kości skroniowej, a urazowi towarzyszył wyciek płynu do ucha środkowego oraz do wyrostka sutkowatego prawego. Złamania kości podstawy czaszki z obecnością płynu i krwi w komunikujących się z jamą czaszki przestrzeniach (zatokach, uchu, itp.) kwalifikuje złamania czaszki jako złamania powikłane i uzasadnia ustalenie wyższego niż minimalny ( 5%) stopień uszczerbku na zdrowiu. Ze względu zatem na rozległość tych złamań, obrażenia doznane przez wnioskodawcę pod względem neurologicznym skutkowały 8 % uszczerbkiem na zdrowiu wg. pkt 2 tabeli uszczerbkowej.
Biegli w sposób wyczerpujący odnieśli się do wszelkich wątpliwości organu rentowego i prawidłowo ocenili skutki wypadku jakiemu uległ M. K. oraz prawidłowo ustalili procentowy uszczerbek na zdrowiu, zgodnie z tabelą uszczerbkową. Ponowiony w apelacji wniosek organu rentowego o przeprowadzenie dowodu z opinii innych biegłych neurologa, laryngologa, torakochirurga, w ocenie Sądu Okręgowego jest nieuprawniony i podlegał pominięciu, jako ewidentnie zmierzający do przewlekłości postępowania, trwającego w tej sprawie ponad 5 lat.
Akceptacja przez Sąd Okręgowy ustaleń Sądu Rejonowego i prawidłowa ocena prawna, czyni bezzasadnym kolejny zarzut apelacji ZUS, tj. naruszenia prawa materialnego - art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322). Zgodnie z jego treścią ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie, co zostało prawidłowo ocenione i ustalone.
Uwzględniając powyższe, apelacja organu rentowego jako całkowicie bezzasadna podlega oddaleniu , o czym orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c.
O kosztach należnych wnioskodawcy za II instancję w postępowaniu wywołanym apelacją ZUS, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. , a ich wysokość na podstawie § 10 ust. 1 pkt.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800, z późn. zm.).
Co do apelacji wnioskodawcy, to dotyczy błędnej oceny dowodów z art. 233 § 1 k.p.c. polegającej na pominięciu przez sąd meriti długotrwałego uszczerbku na zdrowiu u skarżącego, ustalonego wg. punktu 96 b tabeli uszczerbkowej. Zarzut ten jest trafny , bowiem niesporne jest, co ustalono orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z 15 listopada 2016r., że stan po złamaniu miednicy t. Malagainge ( ’)a i panewek obu kości biodrowych z nieznacznym ograniczeniem ruchów w stawie biodrowym lewym, skutkuje ustaleniem 20% długotrwałego uszczerbku u wnioskodawcy wg. punktu 96b tabeli uszczerbkowej. Tymczasem Sąd Rejonowy pominął ten punkt tabeli w ogólnej ocenie łącznego procentowego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy . W związku z tym apelacja zasługuje na uwzględnienie . To z kolei prowadzi do ustalenia, że w wyniku wypadku z 12 czerwca 2015r. przy prowadzeniu działalności gospodarczej, M. K. doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w maksymalnej wysokości 100% ( zgodnie z ograniczeniem ustawowym), co skutkuje z kolei podwyższeniem jednorazowego odszkodowania z art.11 ust.1 ustawy wypadkowej do kwoty 78.000zł.
( przyjmując kwotę za 1% uszczerbku 780zł.) Tym samym naliczone odsetki za opóźnienie w wypłacie świadczenia należą się od kwoty 31.200zł., stanowiącej różnicę między odszkodowaniem przyznanym przez Sąd 78000, a wypłaconym przez ZUS 31.200 zł. W efekcie skutkuje to zmianą zaskarżonego wyroku w punkcie 1 i 2 oraz w punkcie 3 dotyczącym zwrotu kosztów procesu za I instancję . Koszty te, które Sąd Rejonowy rozdzielił stosunkowo do wygranej przez odwołującego, tj. 83%, winny być zatem ustalone z uwzględnieniem 100% wygranej. Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował stawkę 120 zł. zgodnie z§ 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800, z późn. zm.), podwajając ją przy uwzględnieniu nakładu pracy pełnomocnika wnioskodawcy w przyczynieniu się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (2 x 180.00 zł) x 83 %). Wobec wygrania procesu przez ubezpieczonego w 100%, koszty za I instancję wg. podwojonej stawki winny zatem wynieść 360 zł.
Mając powyższe na uwadze, wyrok zaskarżony apelacją przez wnioskodawcę podlegał zmianie w omówionym zakresie, o czym orzeczono na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Wobec uwzględnienia apelacji wnioskodawcy w całości, należne od ZUS koszty postępowania drugoinstancyjnego Sąd Okręgowy zasądził na podstawie art. 98 k.p.c., a ich wysokość na podstawie § 10 ust. 1pkt.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800, z późn. zm.), nie znajdując podstaw do podwyższenia stawki.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Dorota Załęska
Data wytworzenia informacji: